Budynki zrównoważone

Czerwiec 5, 2025

Baoshan - Centrum przetwarzania odpadów– zielony punkt zwrotny w sercu przemysłowego Szanghaju

W północnej dzielnicy Baoshan w Szanghaju zakończono budowę Baoshan Waste-to-Energy Center – nowoczesnego centrum przetwarzania odpadów, które powstało na miejscu dawnego wielkiego pieca hutniczego. Obiekt, zaprojektowany przez pracownię Ballistic Architecture Machine (BAM), stanowi symbol transformacji przemysłowej dzielnicy w kierunku neutralności klimatycznej i gospodarki cyrkularnej.

Centrum pozwala ograniczyć emisję dwutlenku węgla o ponad 3 miliony ton rocznie, a jednocześnie przekształca typowo technologiczną funkcję w miejski punkt edukacyjny i rekreacyjny.

Iglicowe wieże kominowe wyznaczają kulminację procesu przetwarzania odpadów w energię. Zdjęcie: Derryck Menere
Iluminacja o zmierzchu podkreśla współgrę infrastruktury przemysłowej i dachowego krajobrazu w Baoshan Waste-to-Energy Center. Fot. Derryck Menere

Miasto, technologia i krajobraz – nowe podejście do architektury przemysłowej

Zamiast tworzyć kolejną zamkniętą bryłę przemysłową, BAM postawiło na architektoniczno-krajobrazowy model integrujący zielone dachy, przestrzenie publiczne i muzeum edukacyjne. W efekcie 128 000 m² powierzchni zabudowy zostało wkomponowane w krajobraz w formie porowatej, geologicznej struktury przypominającej górę.

Dach obiektu to 4-hektarowy park miejski, który zapewnia przestrzeń rekreacyjną i edukacyjną, a jednocześnie maskuje infrastrukturę przetwarzania odpadów. Z perspektywy przechodnia obiekt przypomina zielony pagórek, z którego wyrastają budynki wystawowe, punkty widokowe i strefy odpoczynku.

Widok z lotu ptaka na teren byłej huty stali, która niegdyś emitowała ogromne ilości gazów cieplarnianych, a obecnie została przekształcona w Baoshan Waste-to-Energy Center. Zdjęcie: BAM
Kręta ścieżka prowadzi przez świeżo obsadzony 4-hektarowy park na dachu Baoshan Waste-to-Energy Center, oferując panoramiczne widoki na miejski krajobraz.Zdjęcie: Beidouxing
Panoramiczny widok w świetle dziennym na Centrum, pokazujący integrację funkcji przemysłowych, udogodnień publicznych i zielonego krajobrazu na dachu. Zdjęcie: Derryck Menere
Światło słoneczne filtruje się przez perforowaną fasadę, zaprojektowaną z myślą o zapewnieniu przepływu powietrza do wnętrz pełniących funkcje przemysłowe. Zdjęcie: Derryck Menere

Technologia i edukacja pod jednym dachem

Centrum obsługuje dziennie 3 000 ton odpadów suchych i 8 000 ton odpadów organicznych, łącząc spalarnie wytwarzające energię elektryczną z instalacjami fermentacji beztlenowej, które produkują biogaz.

Elementem centralnym założenia jest Muzeum Odpadów (Museum of Waste), którego ekspozycja edukacyjna zatytułowana „Story of Trash” prowadzi zwiedzających przez historię natury, paliw kopalnych, rewolucji przemysłowej, plastiku i współczesnych wyzwań odpadowych. Wizyta kończy się przejściem przez halę turbin, w której wyświetlany jest film animowany ukazujący wewnętrzne procesy zakładu, a następnie prowadzi na dachowy park.

Winda przemysłowa łączy podwyższony wybieg z parkiem na dachu Muzem odpadów. Zdjęcie: Derryck Menere
Pojazdy do zbiórki odpadów przejeżdżają przez portal elewacyjny do uszczelnionych ramp serwisowych, minimalizując emisję zapachów. Zdjęcie: Derryck Menere
Plac wejściowy do Muzeum Odpadów z „mini-miastem” zintegrowanym z przemysłową fasadą. Zdjęcie: Derryck Menere
Detal konstrukcji nośnej perforowanej fasady i podwieszanego przejścia. Fot. Derryck Menere
Strefa dla odwiedzających w Baoshan Centrum przetwarzania odpadów, chroniona przez półprzezroczyste zadaszenie ETFE. Zdjęcie: Derryck Menere
Detal solidnych betonowych paneli elewacyjnych, ich wzór pochodzi z fotografii pasma górskiego. Zdjęcie: Derryck Menere

Prototyp nowej generacji obiektów miejskich

Baoshan Waste-to-Energy Center to prototypowy model infrastruktury publicznej, który łączy funkcje przemysłowe, edukacyjne i krajobrazowe. Obiekt redefiniuje typologię zakładów przetwarzania odpadów, integrując je z tkanką miejską i przestrzenią publiczną. Zdaniem projektantów, przyszłością urbanistyki jest włączenie podobnych obiektów do centrów miast – jako elementów zielonej transformacji.

Dzięki wielofunkcyjnemu charakterowi i zaangażowaniu społecznemu, projekt przełamuje społeczne bariery typu „NIMBY” (Not In My Backyard) i buduje nową narrację: odpady mogą być zasobem, a zakład ich przetwarzania – przestrzenią dla ludzi.

Rendering holu wejściowego Muzeum Odpadów, w którym ekspozycje tematyczne dotyczące pochodzenia paliw kopalnych zanurzają odwiedzających w „Historię śmieci”. Zdjęcie: BAM
Wizualizacja galerii „Plastic Planet” w Muzeum Odpadów – zawieszone plastikowe odpady i immersyjne projekcje uwidaczniają skalę zanieczyszczenia oceanów. Źródło: BAM
Wizualizacja hali zrzutowej na trasie zwiedzania zakładu – odwiedzający obserwują wyładunek odpadów przez przeszkloną ścianę widokową. Fot. BAM
Odwiedzający obserwują pracę suwnicy z pomieszczenia sterowni – pokaz mechanicznego systemu obsługi odpadów w zakładzie Baoshan. Fot. BAM
Wizualizacja strefy spalania i filtracji na trasie zwiedzania – odwiedzający przechodzą obok pracujących turbin i obserwują systemy kontroli emisji przez szklane przegrody. Fot. BAM

Dane projektu

  • Nazwa projektu: Baoshan Waste-to-Energy Center
  • Lokalizacja: Szanghaj, Chiny
  • Data realizacji: 2025
  • Zleceniodawca: Baojinggang
  • Powierzchnia działki: 355 000 m²
  • Powierzchnia zabudowy: 128 000 m²
  • Powierzchnia krajobrazowa: 110 000 m²
  • Technologie: spalanie odpadów + fermentacja beztlenowa
  • Przepustowość: 3 000 t/d odpadów suchych, 8 000 t/d odpadów organicznych
  • Zakres prac BAM: architektura, projekt krajobrazu, masterplan
  • Konsultanci: ARUP (konstrukcja, bezpieczeństwo pożarowe), Hyder (fasady), Wuzhou (instalacje)
  • Fotografie: Derryck Menere
Infografika przedstawiająca roczną redukcję emisji dwutlenku węgla z byłej huty stali i składowiska odpadów (3,5 Mt CO₂) do nowej operacji przetwarzania odpadów na energię i zielonego krajobrazu (124 kt CO₂). Zdjęcie: BAM
Studium modelu fizycznego Muzeum Odpadów przedstawiające zazębiające się programy wystawiennicze i funkcjonalne Zdjęcie: BAM
Widok dachu na planie generalnym ukazujący rozległy zakres terenów parkowych obejmujących cały obiekt oraz bezprecedensowy zielony dach nad infrastrukturą centrum sanitarnego. Fot. BAM
Rysunek elewacji przedstawiający programy Muzeum Odpadów przebijające się przez kurtynę fasady, osłaniającą elementy przemysłowe. Fot. BAM
Schematy przekroju i planu procesu przetwarzania odpadów w energię w Baoshan, ilustrujące sekwencje składowania, spalania, wytwarzania energii i kontroli emisji. Źródło zdjęcia: BAM
Schemat koncepcyjny ilustrujący, w jaki sposób podniesienie narożnika parku tworzy przestrzeń pod zakładem przetwarzania odpadów na energię i tworzy zintegrowany program „mini-miasta”. Zdjęcie: BAM

Autorzy:
dorota

Tagi: palarnia odpadów biogaz infrastruktura publiczna muzeum edukacyjne nowoczesna architektura przemysłowa park miejski transformacja przemysłowa technologie środowiskowe gospodarka cyrkularna zrównoważona architektura zielony dach

Budynki zrównoważone

Zajezdnia Tramwajowa Annopol | fot.: Wojciech Surdziel
Pierwszy raz nagrodę (ex-aequo) w kategorii Architektura komercyjna, przyznanej w ramach 11. edyc...
Czerwiec 9, 2025
Szkoła Podstawowa nr 406 na Białołęce w Warszawie | fot. Juliusz Sokołowski
Decyzją jury 11. Nagrody Architektonicznej Prezydenta Warszawy najbardziej ekologiczną placówką...
Czerwiec 9, 2025

Materiały budowlane

Luksus we wnętrzu to dziś nie tylko prestiżowy wystrój, ale przede wszystkim świadome podejście...
Maj 28, 2025
To jest wyrób medyczny. Używaj go zgodnie z instrukcją używania lub etykietą.Wybór odpowiedniego...
Maj 28, 2025

Konkursy

The Antipodes Competition Series invites architects and designers to explore the concept of duality by creating retreats in two markedly different environments: the remote wilderness of Antipodes I...
Czerwiec 16, 2025
UIA Member Sections are invited to submit nominations for the UIA Gold Medal and the six UIA Prizes. The winners will be announced during the UIA World Congress of Architects in Barcelona, Spain, i...
Czerwiec 9, 2025