Polska i Świat

Marzec 27, 2022

Budynki użyteczności publicznej autorstwa Francisa Kéré

Budynek Zgromadzenie Narodowego Burkina Faso(w trakcie realizacji wg projektu Francis Kéré, laureata Pritzker Prize 2022 (rendering Kéré Architecture)
Budynek Zgromadzenie Narodowego Burkina Faso(w trakcie realizacji wg projektu Francis Kéré, laureata Pritzker Prize 2022 (rendering Kéré Architecture)

W pracach Francisa Kérégo konsekwentnie pojawia się poetycka ekspresja światła. Promienie słońca przenikają do budynków, na dziedzińce i do przestrzeni pośrednich, pokonując surowe warunki południa, aby stworzyć miejsca spokoju i spotkań.

W świecie pogrążonym w kryzysie, pośród zmieniających się wartości i pokoleń, architektura Kérégo przypomina on nam o tym, co było i bez wątpienia nadal będzie kamieniem węgielnym praktyki architektonicznej: poczucie wspólnoty i jakość narracji, którą on sam potrafi opowiadać ze współczuciem i dumą. W ten sposób przedstawia narrację, w której architektura może stać się źródłem trwałego i nieprzemijającego szczęścia i radości.

Park Narodowy Mali (2010, Bamako, Mali)

Park Narodowy Mali, położony pomiędzy Muzeum Narodowym Mali a Pałacem Prezydenckim, został ponownie otwarty w 2010 roku dla uczczenia 50. rocznicy uzyskania niepodległości przez ten kraj. W 103-hektarowym parku, położonym na terenie chronionego rezerwatu leśnego o powierzchni 2100 hektarów, architekt przebudował osiem istniejących na miejscu obiektów, w tym dwie bramy wejściowe, centrum powitalne, restaurację, boisko sportowe dla młodzieży, toalety publiczne i kioski. Elementy pozostają spójne we wszystkich budynkach, z których jeden został wzniesiony na szczycie naturalnej formacji skalnej, a wszystkie wtapiają się w lokalną topografię. Rdzenny kamień zapewnia masę termiczną i odwołuje się do lokalizacji, a szerokie, wolnostojące, zwisające dachy ułatwiają stosowanie pasywnych systemów chłodzenia. Niektóre budynki, wyposażone w klimatyzację, mają szczelne systemy dachowe.

Part Narodowy Mali, fot.: Francis Kéré
Part Narodowy Mali, fot.: Iwan Baan
Wioska Operowa (Etap I, 2010, Laongo, Burkina Faso)

Powstała we współpracy Kéré i Christopha Schlingensiefa Opera Village to utopijny i ewoluujący plan generalny, honorujący "ideę czegoś wiecznie niedokończonego i ciągle rozwijającego się", a jednocześnie inicjujący pomyślny związek między operą a małą wioską. Obecnie niezabudowany budynek opery znajduje się w centrum, otoczony spiralą zrealizowanych już budynków, w tym warsztatów artystycznych, mieszkań, ośrodka zdrowia i szkoły.

Wioska Operowa, rendering Kéré Architecture
Wioska Operowa, fot.: Francis Kéré
Centrum Zdrowia i Opieki Społecznej (2014, Laongo, Burkina Faso)

Centrum Zdrowia i Opieki Społecznej jest częścią systemu budynków w Wiosce Operowej. Zbudowane z miejscowej gliny i kamienia laterytowego, z drewnem eukaliptusowym i zwisającymi dachami, materiały użyte do budowy stanowią elementy estetycznej spójności w całym kompleksie. Trzy zazębiające się jednostki świadczące usługi z zakresu ginekologii i położnictwa, stomatologii oraz medycyny ogólnej są połączone zacienionymi dziedzińcami, które służą jako poczekalnie. Fenestracja budynku składa się z okien o różnych wysokościach, które oferują malownicze widoki na krajobraz dla każdego, od stojącego lekarza, przez siedzącego gościa, po leżącego pacjenta.

Dziesięć modułowych jednostek składa się na klinikę chirurgiczną i ośrodek zdrowia, które świadczą usługi chirurgiczne, położnicze i szpitalne za pośrednictwem organizacji Operieren in Africa E.V. Oprócz charakterystycznego wykorzystania lokalnych materiałów, szerokich dachów i otworów wentylacyjnych umożliwiających dostęp do różnych punktów widokowych, zrównoważony rozwój środowiska zapewniono dzięki gromadzeniu wody szarej. Woda szara, oczyszczona z tlenu dzięki energii słonecznej, jest zbierana wraz z wodą deszczową w celu nawadniania krajobrazu.

Centrum Zdrowia i Opieki Społecznej; fot.: Francis Kéré
Centrum Zdrowia i Opieki Społecznej; fot.: Francis Kéré
Centrum Zdrowia i Opieki Społecznej; fot.: Francis Kéré
Domy mieszkalne dla lekarzy w Léo (2019, Leo, Burkina Faso)

Mieszkania dla lekarzy w miejscowości Léo są przeznaczone dla rezydentów medycznych i wolontariuszy, wspierając wizję Kliniki Chirurgicznej i Ośrodka Zdrowia, który promuje wymianę wiedzy między odwiedzającymi go specjalistami a miejscowymi lekarzami. Pięć modułowych budynków mieszkalnych składa się ze sprasowanych bloków stabilizowanych ziemią i pokrytych tynkiem, chroniącym wnętrza przed upałem, a elewacje zewnętrzne przed niszczącym działaniem czynników atmosferycznych. Mieszkania, rozmieszczone w orientacji łukowej, mają wspólny dziedziniec i staw z liliami wodnymi, który wspiera własny ekosystem owadów i flory.

Domy mieszkalne dla lekarzy; fot.: Francis Kéré
Domy mieszkalne dla lekarzy; fot.: Francis Kéré
Klinika chirurgiczna i ośrodek zdrowia (2014, Léo, Burkina Faso)

Dziesięć modułowych jednostek składa się na klinikę chirurgiczną i ośrodek zdrowia, które świadczą usługi chirurgiczne, położnicze i szpitalne za pośrednictwem organizacji Operieren in Africa E.V. Oprócz charakterystycznego wykorzystania lokalnych materiałów, szerokich dachów i otworów wentylacyjnych umożliwiających dostęp do różnych punktów widokowych, zrównoważony rozwój środowiska zapewniono dzięki gromadzeniu wody szarej. Woda szara, oczyszczona z tlenu dzięki energii słonecznej, jest zbierana wraz z wodą deszczową w celu nawadniania krajobrazu.

Klinika chirurgiczna i Ośrodek Zdrowia; fot.: Francis Kéré
Klinika chirurgiczna i Ośrodek Zdrowia; fot.: Francis Kéré
Zgromadzenie Narodowe Burkina Faso (w trakcie realizacji, Burkinia Faso)

Po tym, jak w 2014 roku powstanie w Burkina Faso zniszczyło poprzedni budynek parlamentu, nowe Zgromadzenie Narodowe Burkina Faso, zbudowane na zlecenie byłego prezydenta Rocha Marca Christiana Kaboré, umożliwia nowe spojrzenie, zarówno w sensie fizycznym, jak i metaforycznym. Punktem centralnym jest schodkowy i kratowany budynek w kształcie piramidy, mieszczący wewnątrz 127-osobową salę zgromadzeń, a na zewnątrz zachęcający do nieformalnych zgromadzeń obywateli. Budynek ten jest jednym z elementów większego planu generalnego, który ma obejmować rodzimą roślinność, przestrzenie wystawowe, dziedzińce, handel detaliczny i pomnik ku czci tych, którzy stracili życie w proteście przeciwko staremu reżimowi.

Budynek Zgromadzenie Narodowego Burkina Faso, rendering Kéré Architecture
Budynek Zgromadzenie Narodowego Burkina Faso, rendering Kéré Architecture
Budynek Zgromadzenie Narodowego Burkina Faso, rendering Kéré Architecture
Zgromadzenie Narodowe Beninu (2019-obecnie, Port-Novo, Republika Beninu)

Zgromadzenie Narodowe Beninu jest obecnie w budowie i zostało zainspirowane symbolicznym drzewem palaver, które stanowi ważny punkt orientacyjny i przestrzeń społeczną dla wielu afrykańskich społeczności. Poniżej znajduje się zagłębiona aula, a "pień" budynku jest wydrążony, co sprzyja dobrej wentylacji i doświetleniu. Usytuowany w publicznym parku, projekt zachęca mieszkańców do przebywania w pobliżu budynku, spotykania się i chłodzenia się w cieniu biur znajdujących się powyżej. Klatka schodowa prowadzi spiralnie z biur do auli przez wewnętrzny dziedziniec.

Zgromadzenie Narodowe Beninu; rendering Kéré Architecture
Zgromadzenie Narodowe Beninu; rendering Kéré Architecture

Źródło: Pritzker Prize

Tagi: budynki użyteczności publicznej architektura Francis Kéré Pritzker Prize 2022

Domy jednorodzinne

Loop House, Mobius Architekci, Przemek Olczyk, fot. Paweł Ulatowski
Dom Loop, najnowszy projekt pracowni Mobius, to nie tylko doskonały przykład współczesnej archite...
Październik 3, 2024
Ponad 1000-metrowa działka, na której zaprojektowaliśmy dom "Light House," znajduje się w dobrze...
Wrzesień 18, 2024

Wasze realizacje

Cellaio to bardzo wytrzymałe na obciążenia (ok. 100 kg/mb) półki na książki. Tworzone zawsze na...
Listopad 10, 2024
wnętrza apteki Fantazja w Krakowie - punkty obsługi klienta
Nowoczesna apteka zaprojektowana z myślą o maksymalnej efektywności i wygodzie zarówno dla farmac...
Październik 2, 2024

Materiały budowlane

Kominki elektryczne stanowią doskonałą alternatywę dla tradycyjnych modeli. Nie emitują spalin,...
Grudzień 19, 2024
Kominki elektryczne stanowią doskonałą alternatywę dla tradycyjnych modeli. Nie emitują spalin,...
Grudzień 19, 2024

Konkursy

The LE CORBUSIER Architecture Prize aims to recognise architecture and design firms that are actively working towards a more sustainable built environment, wherever they are based and whatever the...
Grudzień 16, 2024
Harvard GSD’s Wheelwright Prize is an international competition for early-career architects. Winners receive a $100,000 (USD) fellowship to foster intensive, innovative architectural research that...
Grudzień 12, 2024