Jak tworzyć bardziej zrównoważone budynki? Zielony Ład w budownictwie

W ciągu najbliższych 5 lat polską branżę budowlaną czeka rewolucja, która dotyczyć będzie wszystkich uczestników rynku budowlanego: od globalnych korporacji po rodziny planujące budowę własnego domu. Zgodnie ze zaktualizowaną wersją EPDG, zwanej u nas Dyrektywą budynkową, z 12 marca 2024 roku, wszystkie nowe budynki stawiane od 2030 roku, będą musiały odpowiadać standardowi zeroemisyjności. Oznacza to, że każdy wat energii pobranej z sieci na potrzeby ogrzewania powietrza i wody powinien być zbilansowany energią wytworzoną z własnych źródeł.

W ciągu najbliższych 5 lat polską branżę budowlaną czeka rewolucja, która dotyczyć będzie wszystkich uczestników rynku budowlanego: od globalnych korporacji po rodziny planujące budowę własnego domu. Zgodnie ze zaktualizowaną wersją EPDG, zwanej u nas Dyrektywą budynkową, z 12 marca 2024 roku, wszystkie nowe budynki stawiane od 2030 roku, będą musiały odpowiadać standardowi zeroemisyjności. Oznacza to, że każdy wat energii pobranej z sieci na potrzeby ogrzewania powietrza i wody powinien być zbilansowany energią wytworzoną z własnych źródeł. 

Dyrektywa budynkowa pojawiła się 2019 roku jako konsekwencja Paryskiego Porozumienia Klimatycznego - umowy podpisanej przez 196 krajów podczas konferencji ONZ w sprawie zmian klimatu (COP21) w Paryżu w grudniu r. 2015. Jednym z celów porozumienia jest osiągnięcie neutralności klimatycznej przed drugą połową XXI wieku. Dyrektywa stanowi część inicjatywy Fit for 55 (Gotowi na 55), czyli pakietu legislacyjnego, który ma umożliwić obniżenie emisji gazów cieplarnianych o co najmniej 55% do 2030 roku względem poziomu z 1990 r. Realizuje zarazem wizję Nowego Zielonego Ładu, Zgodnie z zamierzeniem jej inicjatorów, do 2050 roku Unia powinna osiągnąć pełną neutralność klimatyczną. Od początku wiadomo było, że budownictwo stanowić będzie znaczną część wyzwania: w punkcie wyjścia ilość energii zużywanej przez sektor budownictwa wynosi około 40% całego globalnego zapotrzebowania na energię!

Zielony Ład w domu jednorodzinnym

Jak przygotować się na wyśrubowane wymogi dyrektywy? Jak zwykle do skomplikowanego problemu najlepiej podejść wszechstronnie. Choć główny akcent położony jest na zużycie energii, nie chodzi bynajmniej o przykręcanie kurków. Dyrektywa zakłada, że użytkownicy budynków będą, jak dotąd, utrzymywali w swych domach komfortowe warunki temperatury czy oświetlenia - i aby budynki spełniały ustawowe wymogi, projektanci muszą dowieść, że owe potrzeby będą zaspokojone. Chodzi jednak o to, by dało się je zrealizować bez korzystania z paliw kopalnych. Odpowiednią ilość energii na potrzeby ogrzewania powinny zapewnić odnawialne źródła, takie jak pompa ciepła czy panele fotowoltaiczne, które wejdą do obowiązkowego wyposażenia każdego typu budynków. Ciepło może również pochodzić z sieci - o ile wytwarza się je ze źródeł odnawialnych.

Zanim jednak zajmiemy się zapewnieniem konkretnej ilości ciepła, warto pochylić się nad tym, jak duże będzie to zapotrzebowanie. Warto pamiętać, że sami użytkownicy budynku, wraz z urządzeniami, z których na co dzień korzystają, wytwarzają niemałą ilość ciepła. Kolejnym "darmowym" źródłem energii cieplnej są wszystkie okna skierowane w stronę południową. Głównym problemem na drodze do ciepłego domu jest nie tyle kwestia mocy pieca, co problem ucieczki ciepła na zewnątrz w chłodnych miesiącach roku. Dom dobrze zaizolowany przed stratami ciepła nie potrzebuje wiele energii, by podtrzymać komfortową temperaturę powietrza.

Murowana recepta na ciepły dom

Ze wszystkich sposobów na ograniczeniem emisyjności nowobudowanego domu, wybór budulca o niskim współczynniku przewodności cieplnej daje najbardziej trwałe i zarazem łatwe do wyliczenia efekty. Właśnie z tego względu, w czasach rosnącego zainteresowania problemami energooszczędności w budownictwie, beton komórkowy zyskał sobie duże zaufanie architektów i inwestorów indywidualnych. Współczynnik przewodzenia ciepła λ10,dry dla bloczków przeznaczonych do murowania ścian jednowarstwowych Ytong EnergoUltra+ wynosi zaledwie 0,072 W/(m·K).

Co ważne, przykład betonu komórkowego uczy, że materiał o wysokiej izolacyjności wcale nie musi być materiałem najdroższym. Beton komórkowy wyróżnia się prostym składem i nieskomplikowaną metodą wytwarzania: powstaje w głównej mierze z mieszaniny piasku, wapna i wody z dodatkiem odrobiny aluminium, poddawanej utwardzeniu w autoklawie przy stosunkowo niewielkim nakładzie energii. Dzięki temu jest łatwo dostępny i niedrogi. Niska cena i niska emisja CO2 idą tu ze sobą w parze: potwierdzają to certyfikaty EPD uzyskane przez elementy murowe Ytong produkowane w polskich fabrykach firmy Xella. Beton komórkowy to materiał przyjazny dla środowiska na każdym etapie swego cyklu życia: od wytwarzania, przez transport i etapy budowy po eksploatację i recykling.

Niezależnie od tego, jak wyposażony zostanie dom: czy zdecydujemy się na pompę ciepła, wentylację mechaniczną z rekuperacją, ogrzewanie podłogowe czy też instalacje domu inteligentnego, dobry wybór materiału zawsze wzmacniać będzie uzyskiwane efekty. Warto zatem postawić na opcję optymalną i cieszyć się oszczędnym domem, któremu niestraszne najtrudniejsze klimatyczne wyzwania.