Natural Born Collective - drewniane meble z upcyklingu

Studentom na kierunku projektowania mebli zostało rzucone wyzwanie: dokonać upcyklingu desek z czerwonego dębu amerykańskiego użytych wcześniej do stworzenia wystawy Natural Born i zaprojektować z nich  drewniane stoły.

Meble powstały pod kierunkiem autora projektu Natural Born, Tomka Rygalika, wykładowcy Wydziału Wzornictwa z warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych oraz Adama Majewskiego z Katedry Meblarstwa Wydziału Leśnego i Technologii Drewna poznańskiego Uniwersytetu Przyrodniczego, a projekt zainicjowało Stowarzyszenie Handlowe Amerykańskiego Przemysłu Drewna Liściastego (AHEC).

Wszystkie zaprojektowane stoły, o wiele mówiących nazwach Closer, Relations, Common oraz Cut, stanowią niepowtarzalne produkty, a jednocześnie mają swój wymiar eksperymentalny – dotykają bowiem różnych kwestii. Jeden zajmuje się tym, w jaki sposób można interpretować sposób pozyskania surowca do produkcji elementów stołów, inne natomiast odnoszą się do interakcji, które zachodzą pomiędzy użytkownikami takich obiektów. Niektórzy uczestnicy zbadali to zagadnienie aby nadać stołom takie kształty, dzięki którym użytkownikom łatwiej jest odnaleźć się w kontekście spotkań o formalnym, bądź nieformalnym charakterze. Przede wszystkim jednak kluczowe w procesie twórczym było wykorzystanie wysoce odnawialnego surowca jakim jest drewno.

Uczestnicy projektu Natural Born Collective

Upcykling to rodzaj sprzeciwu wobec marnowania materiałów, który wyraża się w przywracaniu im funkcjonalności, a czasem w nadaniu nowego kontekstu lub formy. Dlatego postanowiliśmy wykorzystać materiał z wystawy – powiedział dr inż. Adam Majewski, adiunkt Katedry Meblarstwa na Wydziale Leśnym i Technologii Drewna Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, jeden z liderów projektu.

– Punktem wyjścia do powstania naszego stołu była myśl, że chcemy stworzyć projekt prawdziwie zrównoważony. Uznaliśmy, że drewno jako materiał odnawialny jest też magazynem CO2, bo drzewa w cyklu swojego życia pobierają go z atmosfery i magazynują w swojej tkance – powiedziała Joanna Kośko, studentka Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, współautorka projektu CUT.

– Czerwony dąb amerykański ma bardzo ciekawy rysunek drewna, jest również bardzo wytrzymałym gatunkiem i ma niespotykany odcień w stosunku do naszych polskich gatunków – dodała Eryka Tyma, studentka Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, współautorka projektu Relations.

– Stworzone projekty stołów wprost nawiązują do manifestu Natural Born sprzed roku – powiedział Tomek Rygalik, projektant i wykładowca Wydziału Wzornictwa warszawskiej ASP oraz jeden z liderów projektu. – Są przykładem świadomego zerwania ze skomplikowaną formą, pokazując, że projektant może i powinien mieć wpływ na ograniczenie wykorzystywanych zasobów – dodał Tomek Rygalik.

Stół Closer

• Projektanci: Roksana Licznerska (ASP), Katarzyna Polaszewska (UPP), Łukasz Kłodziński (UPP)

Stół Closer jest projektem odpowiadającym na naturalną potrzebę zbliżania się ludzi. Dzięki swojemu zwężającemu się kształtowi umożliwia „regulację” dystansu pomiędzy rozmówcami. W jednym końcu szerokość stołu odpowiada granicom umownej strefy komfortu nieznajomych sobie ludzi,  w drugim natomiast zbliża osoby pozostające w bliskiej relacji.

Stół Closer. Projektanci: Roksana Licznerska (ASP), Katarzyna Polaszewska (UPP), Łukasz Kłodziński (UPP).

Stół Closer. Projektanci: Roksana Licznerska (ASP), Katarzyna Polaszewska (UPP), Łukasz Kłodziński (UPP).

Stół Relations

• Projektanci: Marta Kotkowska (ASP), Eryka Tyma (UPP), Jarosław Bartoszek (ASP)

Nietypowy kształt blatu jest efektem zbadanego przez projektantów wpływu geometrii na relacje między ludźmi wspólnie korzystających ze stołu. Łuk, kąt rozwarty oraz ostre naroże umożliwiają, a nawet podpowiadają różne sytuacje – od minimum interakcji 3 spotykających się par, do 7 miejsc pozbawionych społecznej hierarchii. Stół zaprojektowano z myślą o kawiarniach, kantynach lub przestrzeniach coworkingowych. Surowy, minimalistyczny detal jest manifestem oryginalnej filozofii Natural Born.

Stół Relations. Projektanci: Marta Kotkowska (ASP), Eryka Tyma (UPP), Jarosław Bartoszek (ASP).

Stół Relations. Projektanci: Marta Kotkowska (ASP), Eryka Tyma (UPP), Jarosław Bartoszek (ASP).

Stół Common

• Projektanci: Katarzyna Brągiel (ASP), Ania Jurysta (UPP), Michał Bułas (ASP), Patryk Grabowski (ASP)

Stół został zaprojektowany po to, aby zbliżać ludzi – ma to być mebel, który zapewnia osobom siedzącym przy stole bezpieczną przestrzeń do podejmowania interakcji z innymi. Szerokość stołu jest równa średniej wielkości dwóch talerzy umieszczonych przed uczestnikami spotkania.

Stół Common. Projektanci: Katarzyna Brągiel (ASP), Ania Jurysta (UPP), Michał Bułas (ASP), Patryk Grabowski (ASP).

Stół Common. Projektanci: Katarzyna Brągiel (ASP), Ania Jurysta (UPP), Michał Bułas (ASP), Patryk Grabowski (ASP).

Stół CUT

• Projektanci: Barbara Bellon (ASP), Joanna Kośko (ASP), Arkadiusz Król (UPP)

Idea stojąca za stołem jest prosta – rezygnacja ze wszystkiego co zbędne, zarówno w jego formie i konstrukcji, jak i podczas procesu produkcyjnego. Celem było wydobycie stołu z drewna pochodzącego z pierwiastkowego przerobu surowca - z możliwie najmniejszą szkodą dla środowiska. Projektanci podążyli za materiałem kierując się jego ograniczeniami, a nie wizją. Takie podejście projektowe zaowocowało stołem odważnym zarówno wizualnie oraz konstrukcyjnie, jak i w przekazie, który niesie.

Stół CUT. Projektanci: Barbara Bellon (ASP), Joanna Kośko (ASP), Arkadiusz Król (UPP).

Stół CUT. Projektanci: Barbara Bellon (ASP), Joanna Kośko (ASP), Arkadiusz Król (UPP).

Produkcja stołów i ślad węglowy

Stoły zaprojektowane przez studentów Natural Born Collective zostały wykonane pod ich nadzorem przez studio projektowe Swallow’s Tail Furniture. Spotkania zorganizowane w zakładzie produkcji mebli były dla studentów doskonałą okazją do poznania, jak i pogłębienia technik i sposobu obróbki drewna, a także zrozumienia praktycznych aspektów produkcji drewnianej.

Łączny ślad węglowy czterech stołów wynosi 131 kg ekwiwalentu CO₂, co jest równe przejechaniu odcinka 1100 km zwykłym samochodem osobowym, a także równe emisjom CO₂ generowanym przez przeciętnego Europejczyka w okresie 5,5 dni lub całkowitej emisji 1,6 telefonu iPhone przez cały okres użytkowania.

Emisje na poziomie 581 kg ekwiwalentu CO₂ związane z transportem z USA, przetwarzaniem drewna i produkcją stołów w Polsce zostały zniwelowane przez 430 kg ekwiwalentu CO₂ zmagazynowanego w gotowych stołach oraz przez kolejne 20 kg ekwiwalentu CO₂ związane ze spalaniem odpadów poprodukcyjnych.

Mimo niskich wpływów środowiskowych na innych etapach cyklu życia stołów, proces wytwórczy miał znaczący udział w całkowitym wpływie projektu na środowisko. Wynika on głównie z użycia w produkcji maszyny CNC zasilanej energią pochodzącą z polskiej sieci energetycznej, która w 85% uzależniona jest od przetwarzania paliw kopalnych, przede wszystkim węgla, który ma bardzo wysoki wskaźnik wpływu na środowisko. Zwiększenie udziału energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (np. ze słońca) w procesie produkcyjnym miałoby istotny wpływ na zmniejszenie wpływu środowiskowego całego projektu.