Mieszkalnictwo socjalne według projektów Anne Lacaton i Jean-Philippe Vassal - lauretatów Nagrody Pritzkera 2021
W tym roku, bardziej niż kiedykolwiek, poczuliśmy, że jesteśmy częścią ludzkości jako całości. Czy to ze względów zdrowotnych, politycznych czy społecznych, istnieje potrzeba budowania poczucia zbiorowości. Jak w każdym systemie wzajemnych powiązań, bycie fair wobec środowiska, bycie fair wobec ludzkości, jest byciem fair wobec następnego pokolenia - komentuje przyznanie tegorocznej nagrody - Alejandro Aravena, przewodniczący jury Pritzker Architecture Prize.
Lacaton i Vassal są radykalni w swojej delikatności i odważni w swojej subtelności, równoważąc pełne szacunku, a jednocześnie bezpośrednie podejście do środowiska zabudowanego.
Modernizacja budynków mieszkalnych
Na szerszą skalę Lacaton i Vassal, wraz z Frédéric Druot, zmodernizowali La Tour Bois le Prêtre (Paryż, Francja 2011) - 17-piętrowy, budynek mieszkalny, mieszczący 96lokali. Budynek zbudowany został na początku lat 60-tych. Obiekt wymagał modernizacji infrastruktury, instalacji wodno-kanalizacyjnej, wentylacyjnej i elektrycznej. Lacaton i Vassal odrzucili plany miasta dotyczące wyburzenia budynku i zamiast tego zmodernizowali go.
Architekci zwiększyli powierzchnię wewnętrzną każdego lokalu poprzez usunięcie oryginalnej fasady, poszerzenie powierzchni budynku i obudowanie go nową samonośną fasadą. W rezultacie, wcześniej ograniczone pokoje dzienne rozciągają się teraz na tarasy i elastyczne przestrzenie z dużymi oknami zapewniającymi nieograniczone widoki na miasto. Mieszkańcy nie zostali wysiedleni podczas budowy. Stały czynsz został wynegocjowany przez architektów, dzięki czemu na nowo wyobrażono sobie nie tylko estetykę mieszkań socjalnych, ale także podniesiono standard życia tej społeczności.
Te zasady zostały podobnie zastosowane do transformacji trzech kolejnych budynków (G, H i I), składających się z 530 mieszkań, w Grand Parc (Bordeaux, Francja 2017). Projekt stworzyli Anne Lacaton i Jean-Philippe Vassal we współpracy z Frédéric Druot i Christophe Hutin. Transformacja zaowocowała wyrazistą wizualną reinwencją kompleksu mieszkań socjalnych, modernizacją wind i hydrauliki oraz powiększeniem mieszkań, z których niektóre prawie podwoiły swoją powierzchnię. Przy czym nie było konieczności wysiedlania żadnych mieszkańców. Znacznie zaoszczędzono również środki, dzięki braku wyburzeń i budowania nowych mieszkań.
Podobnie jak w przypadku transformacji Tour Bois le Prêtre (Paryż, 2011), walory przestrzeni i komfortu osiągnięto poprzez usunięcie fasady budynku i wysunięcie wnętrz na zewnątrz w celu stworzenia nowych przestrzeni, tworząc bioklimatyczne ogrody zimowe i balkony. Rezultatem było niemal podwojenie powierzchni niektórych mieszkań i radykalna zmiana wizualna, która rzuciła wyzwanie estetycznym konwencjom mieszkalnictwa socjalnego.
Niskobudżetowe osiedle socjalne (Saint-Nazaire, Francja, 2011)
To niskobudżetowe osiedle składa się z 53 mieszkań rozmieszczonych w szeregu trzypiętrowych budynków, z których każdy posiada sześć mieszkań. Do mieszkań przynależą prywatne ogrody na parterze oraz balkony lub ogrody zimowe na wyższych piętrach. Zastosowane przez architektów przezroczyste, chowane panele poliwęglanowe i izolacyjne kurtyny termiczne w pomieszczeniach wewnętrznych tworzą komfortowe środowisko pełne światła, które jest również ekologicznie i ekonomicznie odpowiedzialne.
Mieszkania studenckie i budownictwo socjalne w jednym - Ourcq-Juarès (Paryż, Francja, 2013)
Usytuowany na obrzeżach Paryża wzdłuż Canal de l'Ourcq i obok La Petite Ceinture - nieczynnej linii kolejowej, budynek mieszkalny mieści w sobie 98 apartamentów studenckich, 30 rezydencji, dom opieki i trzy lokale handlowe. Każde mieszkanie posiada balkon lub ogród zimowy, a mieszkańcy domu opieki korzystają z ogrodu na parterze. Chociaż mieszkańcy są bardzo różni od siebie i przede wszystkim zróżnicowani demograficznie, ogólne cele oszczędzania zasobów i energii zostały osiągnięte dzięki starannemu rozmieszczeniu i rozplanowaniu budynku oraz cechom projektu harmonizując się z klimatem i światłem.
Źródło: Pritzker Prize
