Zasady budowy w sposób odbiegający od przepisów (§2 ust. 2 w.t.).
Przepisy rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 roku Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie stosuje się przy projektowaniu, budowie i przebudowie oraz przy zmianie sposobu użytkowania budynków oraz budowli nadziemnych i podziemnych spełniających funkcje użytkowe budynków, a także do związanych z nimi urządzeń budowlanych.
Od powyższej zasady możliwe jest odstępstwo. Zgodnie bowiem z §2 ust. 2 przedmiotowego rozporządzenia przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania:
1) budynków o powierzchni użytkowej nieprzekraczającej 1 000 m2,
2) budynków o powierzchni użytkowej przekraczającej 1 000 m2, pod warunkiem, że:
- podlegają ochronie na podstawie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;
- używane są jako miejsca kultu i do działalności religijnej;
- przeznaczone są do użytkowania w czasie nie dłuższym niż 2 lata;
- mają funkcję niemieszkalną a służą gospodarce rolnej;
- mają funkcje mieszkalną a przeznaczone są do użytkowania nie dłużej niż 4 miesiące w roku.
wymagania powyższe mogą być spełnione w sposób inny niż określony w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego oraz do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych, uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
Obiekty o powierzchni użytkowej przekraczającej 1 000 m2
Przy nadbudowie, rozbudowie, przebudowie i zmianie sposobu użytkowania budynków istniejących o powierzchni użytkowej przekraczającej 1 000 m2 wymagania powyższe z wyłączeniem wymagań charakterystyki energetycznej, mogą być spełnione w sposób inny niż określony w rozporządzeniu, stosownie do wskazań ekspertyzy technicznej właściwej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego uzgodnionych z właściwym komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub państwowym wojewódzkim inspektorem sanitarnym, odpowiednio do przedmiotu tej ekspertyzy.
Obiekty wpisane do rejestru zabytków
Dla budynków i terenów wpisanych do rejestru zabytków lub obszarów objętych ochroną konserwatorską na podstawie ustaleń miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego ekspertyza podlega również uzgodnieniu z wojewódzkim konserwatorem zabytków.
Zgodnie z tezą Naczelnego Sądu Administracyjnego zawartą w wyroku z dnia 13 sierpnia 2010 roku, sygn. akt II OSK 327/2009 „Przepisy rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. 2002 r. Nr 75 poz. 690 ze zm.), dotyczące bezpieczeństwa pożarowego znajdują zastosowanie z mocy § 207 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 2 rozporządzenia - także do budynków istniejących w dacie wejścia w życie tego rozporządzenia, bez względu na datę ich budowy, pod warunkiem spełnienia przesłanek określonych w tym przepisie. Przesłankami zastosowania przepisów tego rozporządzenia dotyczących bezpieczeństwa pożarowego do budynków już istniejących w dacie 16 grudnia 2002 r. są:
- po pierwsze, stwierdzenie, iż budynek jest użytkowany w okresie obowiązywania tego rozporządzenia,
- po drugie, stwierdzenie, iż budynek zagraża życiu ludzi.”
Przepisy zarówno powołanego rozporządzenia z dnia 12 kwietnia 2002 r. (§ 2 ust. 2 w zw. z § 207 ust. 2) jak i rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia, 16 czerwca 2003 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów - obowiązującego w dacie wydania kwestionowanej decyzji - istniała możliwość stosowania innych rozwiązań. Zgodnie bowiem z § 42 tego rozporządzenia w przypadkach szczególnie uzasadnionych lokalnymi uwarunkowaniami, dopuszczona została możliwość stosowania zamiennych rozwiązań jeżeli zapewnią one niepogorszenie warunków ochrony przeciwpożarowej obiektu, ale po stosownym uzgodnieniu tych rozwiązań z komendantem wojewódzkim straży pożarnej. ( Wyrok z dnia 15 czerwca 2007 roku, sygn. akt I OSK 993/2006 Naczelnego Sądu Administracyjnego).
Wyrok z dnia 26 września 2007 roku, sygn. akt II OSK 1254/2006 Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntował zasadę, iż Uwzględnienie § 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie przy zastosowaniu § 207 ust. 2 tego rozporządzenia polega na tym, że w odniesieniu do budynków istniejących zamiast stosowania wymagań zawartych w rozporządzeniu można zastosować wskazania ekspertyzy technicznej jednostki badawczo-rozwojowej albo rzeczoznawcy budowlanego lub rzeczoznawcy do spraw zabezpieczeń przeciwpożarowych uzgodnionych z komendantem wojewódzkim Państwowej Straży Pożarnej lub wojewódzkim inspektorem sanitarnym - odpowiednio do przedmiotu ekspertyzy. Nie można wydać decyzji, która jedynie odsyła do § 2 ust. 2 rozporządzenia, bez określenia obowiązków koniecznych do wykonania. Decyzja taka jest nie tylko nie możliwa do wykonania, ale również nie jest możliwe wyegzekwowanie jej przez organ egzekucyjny.
Autorzy:
Marta Kozak-Janik