Muzeum Arpa

Muzeum Hansa Arpa, francusko-niemieckiego malarza i poety, które zebrało pochwały w prasie fachowej jako „budynek należący do najlepszych dzieł, jakie dotychczas stworzył Meier”, należy bezspornie do szczytowych osiągnięć w jego bogatej twórczości. Budynek wpisuje się również w serię obiektów wystawienniczych o ponadczasowej architekturze, jakie od lat siedemdziesiątych zrealizował architekt – od Atlanta High Museum w Atlancie i Getty Center w Los Angeles, po muzeum Ara Pacis w Rzymie.

W architekturze Meiera ulubionym kolorem zawsze była biel, we wszystkich możliwych odcieniach tej barwy. Ile różnych postaci może skutecznie przybrać biel okazało się, gdy Richard Meier kilka lat temu opracował dla holenderskiego producenta farb wachlarz kolorów zawierający pięćdziesiąt jej rodzajów.

Perfekcja
Biel jest kolorem perfekcji i czystości, a to stawia wysokie wymagania przed realizacją w tym właśnie kolorze. Nie ulega wątpliwości, że architektura Muzeum Arpa cechuje się wyrafinowaniem i dążeniem do perfekcji.

„Dla mnie − mówi Meier − biel jest barwą, która w świetle dziennym odbija wszystkie kolory tęczy i zwiększa intensywność postrzegania ciągle zmieniających swój charakter kolorów, bo białość bieli nigdy nie jest zwyczajnie biała. Prawie zawsze jest ona transformowana przez światło i przez wszystko, co je zmienia: powietrze, chmury, słońce, księżyc.”

Transparentność
Przy takim założeniu transparentność ma w architekturze Meiera równie zasadnicze znaczenie jak biel. W Muzeum Arpa znaleziono równowagę pomiędzy bielą a światłem dziennym, tworząc idealnie jasny budynek. Wejście do obiektu znajduje się na dole dworca Rolandseck leżącego u stóp wzgórza. Budynek ten, uratowany w latach sześćdziesiątych przed wyburzeniem, nie tylko pełni rolę dworca działającej stacji kolejowej na trasie Koblenz - Bonn, lecz mieści również przestrzeń wystawienniczą i restaurację. Zwiedzający przechodzą z dworca długim korytarzem do pierwszej sali wystawowej, a stamtąd do betonowego tunelu prowadzącego do windy, którą wjeżdża się do właściwego muzeum położonego na stoku wzgórza. Aby wejść do obiektu muzeum, należy przejść przez transparentny most dla pieszych z imponującym widokiem na krajobraz rzeki. Na jego niższym poziomie prezentowane są ekspozycje czasowe.
Tak samo jak biel nie oznacza braku koloru, lecz zwiększenie jego intensywności, transparentność nie jest jedynie nieobecnością czegoś nieprzejrzystego. Jak dziwnie by to nie brzmiało, transparentność dzieł Meiera powstaje dzięki temu, co nieprzejrzyste.

I odwrotnie – transparencja nie sprawia, że architektura znika, lecz właśnie silniej ją eksponuje. W obiektach Meiera transparencja obramowana jest profilami okiennymi i osłonami przeciwsłonecznymi. Żaluzje Brise Soleil, zamocowane do elewacji zewnętrznej, łagodzą ostrość światła w pomieszczeniach wystawowych a także filtrują wspaniały widok na krajobraz Renu, nadając budynkowi transparentności.

Oprócz walorów estetycznych zastosowanych osłon przeciwsłonecznych, ważną rolę odgrywają także aspekty energooszczędne. Jednym z najważniejszych wyzwań jest kontrolowanie bezpośredniego światła słonecznego przechodzącego przez szybę. Gdy promienie słoneczne padają na okno, część z nich odbija się, część wnika
w szkło, a część jest przez nie pochłaniana. Ostatnia część ciepła słonecznego przetwarzana jest na energię cieplną, która następnie promieniuje na obie strony szkła. Jeśli szklenie okna posiada osłonę przeciwsłoneczną, ilość promieni słonecznych przenikających przez szybę i osłonę znacznie spada, a wzrasta ilość promieni odbijanych. Osłona przeciwsłoneczna spełnia więc dwojakie zadanie – z jednej strony blokuje część promieni słonecznych, by z drugiej zapewnić optymalną ilość światła słonecznego potrzebnego do utrzymania komfortu wzroku wewnątrz budynków biurowych.

System Brise Soleil pomaga ograniczyć ilość promieni słonecznych, jakie docierają bezpośrednio do budynku. Stanowi swoistą zaporę, która chroni przed ciepłem i pozwala, dzięki włączeniu większej liczby modułów konstrukcyjnych, zwiększyć atrakcyjność budynku, nie zasłaniając go. Transparentne Muzeum Arpa jest tego znakomitym przykładem.

Dane techniczne:

Muzeum Arpa
Architekt: Richard Meier & Partners Architects LLP
Zamawiający: Stiftung Museum Bahnhof Rolandseck
Konstruktor budowlany: Rupert App GmbH & Co
Systemy Reynaers: BS 100
Otwarcie: wrzesień 2007 roku