Narodowe Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa w Kijowie

Co roku, pod koniec listopada, Ukraina oddaje cześć ofiarom Wielkiego Głodu, który w latach 1932–1933 pochłonął życie milionów Ukraińców. Odpowiadając na potrzebę upamiętnienia tragedii, pracownia Nizio Design International opracowała projekt budynku oraz projekt wystawy stałej Narodowego Muzeum Hołodomoru-Ludobójstwa w Kijowie.

Jest to jedno z najważniejszych przedsięwzięć muzealnych poświęconych temu okresowi. Rozpoczęta kilka lat temu budowa, realizowana od 2018 roku i zatrzymana przez wojnę rozgrywającą się na ukraińskiej ziemi, wciąż czeka na swą kontynuację.

Projekt, realizowany we współpracy z ukraińskim studiem Project Systems LTD, ma w założeniu łączyć symbolikę ukraińskiej ziemi z próbą pokazania historycznych faktów. Poprzez formę budynku i scenografię wystawy wydobywa ukryte przez dekady milczenia i zapomnienia świadectwo przeszłości. Budynek Muzeum zaprojektowano jako integralną część krajobrazu Doliny Dniepru, w pobliżu zespołu klasztornego Ławra Peczerska, harmonijnie wpisując się w tektonikę zbocza. Wysunięta oś kompozycyjna łączy taras widokowy z istniejącym memoriałem, tworząc symboliczną linię opowieści o trudnej przeszłości i teraźniejszości naszych sąsiadów.

Koncepcja architektoniczna

Forma budynku jest wyrazem metafory „odsłaniania prawdy”. Fragmentaryczne przesunięcie dachu i jego charakterystyczne rozcięcie symbolizują proces demaskowania zatajonej historii. Monumentalne wejście prowadzi zwiedzających w głąb ziemi, gdzie architektura w połączeniu ze scenografią ekspozycji pozwala doświadczyć struktury czarnoziemu, żyznej ziemi , będącej także miejscem spoczynku ofiar. Budynek, o całkowitej powierzchni użytkowej prawie 14 000 m² i powierzchni wystawowej ponad 3 500 m², posiada wejścia z obu końców osi kompozycyjnej, od strony memoriału oraz z tarasu widokowego, połączonego mostem. Przestrzeń przed wejściem ma pełnić funkcję placu ceremonialnego, podkreślając monumentalny charakter muzeum.

Architektura obiektu łączy w sobie odniesienia do natury, symbolikę ukraińskich ziem oraz lekcję historii. Ziemia, która niegdyś rodziła życie, staje się świadkiem tragedii, kryjąc pamięć o milionach ofiar. Roślinność porastająca dachy oraz subtelne zmiany zabarwienia traw mają przypominać o tym, że prawda o Hołodomorze nie może zostać zapomniana.

Polska pracownia Nizio Design International odpowiada za współtworzenie projektu architektonicznego budynku, opracowanie koncepcji i projektu wystawy głównej oraz doradztwo w trakcie realizacji budowy i nadzoru autorskiego. Projekt uzyskał pozytywną ocenę doradców UNESCO i miał być realizowany etapami, jednak rozpoczęta budowa została czasowo wstrzymana w związku z rosyjską agresją na Ukrainę.

Pomimo trwającej wojny, budowa Narodowego Muzeum Hołodomoru wciąż pozostaje świadectwem ludzkiej determinacji w zachowaniu pamięci o przeszłości. Architektura i ekspozycja muzeum mają w zamyśle stać się symbolem wytrwałości kultury i niezłomności narodu ukraińskiego, który wciąż walczy o swą tożsamość i prawdę historyczną.

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | Nizio Design International

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | Nizio Design International

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | Nizio Design International

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | Nizio Design International

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | Nizio Design International

Narodowe Muzeum Hołodomoru Ludobojstwa w Kijowie | stan aktualny | Nizio Design International