Przedszkole Żory Kleszczówka

Projekt przedszkola w Żorach nagrodzony został wieloma nagrodami, w tym między innymi w konkursie SARP na Architekturę Roku oraz nominowany został do EU Mies Award 2019. Autorem projektu jest pracowania toprojekt.

Niewielka działka o nieregularnym kształcie zbliżonym do trójkąta przeznaczona pod budowę segmentu przedszkolnego przy istniejącej szkole, narzucała raczej rozwiązania dwukondygnacyjne, wprawdzie trochę przytłaczające, za to pozostawiające trochę terenu na plac zabaw. Zamiast tego zdecydowano się na parterowy budynek o zaokrąglonych narożnikach, który wypełnił prawie całą możliwą do zabudowania powierzchnię, a dla zabaw na wolnym powietrzu zaprojektowaliśmy rozległy taras na dachu.

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Żeby zapewnić dostęp światła dziennego do wszystkich pomieszczeń i przestrzeni komunikacyjnych, w środek przedszkola wstawiliśmy prostokątne atrium, kawałek zewnętrznego świata do którego wpada śnieg i deszcz oraz stale zmieniające się światło słoneczne.

Ażurowymi, stalowymi schodami dostać można się z atrium na dach. Opływowy w kształcie, pokryty drewnem taras z dwoma okrągłymi wyspami zieleni pośrodku zachęca dzieci do biegania po coraz to innych torach. Poza tarasem powierzchnia dachu pokryta jest trawami ozdobnymi. Szkoda, że w trakcie  budowy nie udało się zachować starych akacji przy granicy działki, które częściowo zacieniałyby taras. Na nowe drzewa trzeba będzie kilka lat poczekać.

Okładziną z pionowych desek pokryto również ściany zewnętrzne. Ściany i dach będą się naturalnie starzeć, drzewa wzrastać, a trawy zagęszczać. Funkcjonowanie i starzenie się budynku w perspektywie lat jest dla nas równie - a może nawet bardziej - istotne od jego wyglądu w momencie oddania do użytkowania.

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Kształt budynku – trójkąt z zaokrąglonymi narożnikami i nieregularna perforacja ścian zadecydowały o wyborze betonu lanego na miejscu budowy do konstrukcji ścian zewnętrznych. Wełna mineralna umożliwiła precyzyjne ocieplenie łukowych ścian szczelnie wypełniając warstwę drewnianej podkonstrukcji do zamocowania zewnętrznej okładziny z pionowych desek. Linia ściany pozostaje płynna.

Żelbetowe ściany znakomicie współpracują z gruntowym wymiennikiem ciepła i systemami ogrzewania i wentylacji stanowiąc znakomity kompensator ciepła i chłodu. Wełna mineralna zabezpiecza budynek przed utratą energii na zewnątrz i nadmiernym jej pozyskiwaniem w okresie letnim. Wilgoć, która mogłaby śladowo pojawić się w warstwie izolacji termicznej, poprzez folię paroprzepuszczalną i szczelinę wentylacyjną zostaje odprowadzona na zewnątrz. Ta szczelina jednocześnie wentyluje okładzinę drewnianą i stanowi warstwę dodatkowo zapobiegającą przegrzewaniu się obiektu. Wełna jako w pełni niepalny materiał redukuje zagrożenie pożarowe do minimum.

Pięciooddziałowe przedszkole powstało w dzielnicy Kleszczówka na przedmieściach Żor jako rozbudowa parterowej szkoły wykonanej w konstrukcji stalowej pokrytej płytami typu sandwich. W bezpośrednim otoczeniu dominuje chaotyczna jednorodzinna zabudowa. Nieco dalej spotkać można niewielkie skupiska czteropiętrowych bloków i tereny przemysłowe nadające charakter całej dzielnicy. W tym otoczeniu przedszkole jest jednym z niewielu obiektów, które próbują nadać przestrzeni nową jakość.

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Nagrody

• Architektura roku SARP, Obiekt edukacyjny, I nagroda
• EU Mies Award 2019 , nominacja
• Architektura roku SARP, Realizacja ze środków publicznych, nominacja
• Architektura Województwa Śląskiego SARP, wyróżnienie
• Rockwool 2018, I miejsce
• Bryła roku 2018, wyróżnienie
• PLGBC Green building Awards 2018, I miejsce
• German Design award 2020, nominacja

Informacje o projekcie

• Rok  : 2017
• Inwestor : Żory
• Lokalizacja : Żory– Kleszczówka
• Powierzchnia : 1 060m²

Zespół

• arch. Marek Wawrzyniak
• arch. Karol Wawrzyniak
• arch. Alina Kudla
• arch. Katarzyna Mazurek
• inż. Izabela Groborz-Musik – konstrukcja

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt

Przedszkole w Żorach, autor: toprojekt