Rewitalizacja powojennej dzielnicy miasta w Holandii

Hogekwartier Amersfoort to przystępna cenowo, żywa i zrównoważona dzielnica miasta. Została zrealizowania zgodnie z projektem i masterplanem pracowani KCAP z Holandii. Realizacja projektu rozpoczęła się w 2008 roku i w lutym 2022 uroczysto ogłoszono zakończenie inwestycji. 

Masterplan

W lutym odbyło się uroczyste zakończenie budowy kompleksu mieszkaniowego Hogekwartier w Amersfoort w Holandii. W 2008 roku pracownia KCAP zaprojektowała masterplan dla tej nowej dzielnicy miasta, na zlecenie dewelopera De Alliantie i władz miasta. Dzielnica musiała spełnić szereg wymagań: częściowo zabudowany teren miał zostać przekształcony w dzielnicę mieszkaniową z różnymi rodzajami niedrogich mieszkań czynszowych i domów prywatnych. Część mieszkaniowa miała zostać skomponowana z przestrzeniami publicznymi i zielenią. Istniała także wyraźna potrzeba zapewnienia Amersfoort lokalnego węzła komunikacyjnego i poprawy przepływu ruchu między centrum miasta a autostradą A28. Opracowany masterplan był częścią większego projektu mającego na celu zrównoważoną renowację i odnowienie istniejących zasobów mieszkań socjalnych w Amersfoort.

Masterplan Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) City

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Rewitalizacja terenów powojennych

Hogekwartier leży pomiędzy powojennymi osiedlami Liendert i Schuilenburg. Przebudowa tego terenu stanowi główny impuls dla regeneracji tych dwóch dzielnic. Nowa dzielnica położona jest po obu stronach Hogeweg, ruchliwej arterii komunikacyjnej łączącej centrum miasta z autostradą. Autorzy projektu wprowadzili podwyższoną, przecinającą się oś - de Buurtas - która tworzy kompaktowe skrzyżowanie. W tej sposób ruch tranzytowy przeniesiony został pod ziemię, ruch lokalny pozostał na górze.

Ramy przestrzeni publicznych i krajobrazu organizują Hogekwartier na kilka obszarów, prostopadłych do Hogeweg; a każdy obszar ma swój własny charakter. Sama droga będzie miała klasyczny układ bulwarowy, z czterema rzędami drzew pomiędzy pasami ruchu i ścieżkami rowerowymi. Jeroen Dirckx, partner w KCAP, podkreśla, że dzięki temu powstała droga, która nie tylko służy jako arteria komunikacyjna, ale jako żywa przestrzeń i rozpoznawalne wejście do miasta.

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Obiekty rekreacyjne

Ulica de Buurtas tworzy w dzielnicy centrum, flankowane przez bramę bloków mieszkalnych z obiektami sąsiedzkimi w cokole. W tym miejscu znajduje się również nowy kompleks pływacki i sportowy Amerena oraz zlokalizowany przez nim plac.

W centralnym obszarze znajduje się dzielnica mieszkaniowa, która współgra z otoczeniem. Charakteryzują ją niewielkie bloki miejskie o różnej typologii, głównie domy jednorodzinne z ogrodem. Między blokami wije się seria połączonych zielonych, publicznych przestrzeni: dziedzińców, placów zabaw i ulic mieszkalnych z miejscem na krzewy, drzewa, ruch pieszych i parking.

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Fred-Oosterhuis

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Fred-Oosterhuis

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Wejście do dzielnicy

Wzdłuż Valleikanaal, zespół uzupełniają cztery dominujące wieże, wyznaczające przejście do centrum miasta. Wieże osadzone są na cokole z niskiej zabudowy, która pasuje do skali sąsiednich budynków i otoczone są terenem zielonym ze ścieżkami dla pieszych. Poprawiono zrównoważony charakter kanału: poszerzone granice ekologiczne z basenami kumaka mają na celu przywrócenie i wzmocnienie połączenia wodnego. Korytarz "mokradeł" łączy Valleikanaal z obszarem zlewni na wschód od miasta, czyniąc go częścią ciągłej strefy ekologicznej. Ponadto zielono-niebieska struktura Hogekwartier zmniejszy zanieczyszczenie powietrza, hałas i stres cieplny.

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Hogekwartier został celowo udostępniony szerokiej grupie docelowej. Znajduje się tam około 820 domów, z czego 309 to mieszkania na wynajem socjalny. Jednocześnie ponad 60% domów zamieszkałych przez właścicieli jest objętych "Krajową gwarancją hipoteczną" - a tym samym ich maksymalna cena rynkowa wynosi 405.000 euro.

Dodanie mieszkań socjalnych w Amersfoort jest ważne, ponieważ istnieje na nie duże zapotrzebowanie - powiedziała Joan van der Burgt, dyrektor regionu De Alliantie w Amersfoort. Zaletą tego rozwiązania jest również to, że dotychczasowi lokatorzy nie musieli się wyprowadzać z okolicy. Sześć przestarzałych mieszkań, które miały zostać wyburzone, zostało najpierw zastąpionych nowymi lokalami mieszkalnymi w innych miejscach, na terenie Hogekwartier.

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Fred Oosterhuis

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Fred Oosterhuis

Socjologia i urbanistyka

Aby zapewnić, że nowa dzielnica będzie miała prawdziwie sąsiedzki charakter, za punkt wyjścia posłużyły istniejące struktury społeczne i urbanistyczne. Jeszcze przed rozpoczęciem odnowy inwestor i władze miasta wspólnie dotarły do mieszkańców dzielnicy. Współpraca z mieszkańcami, partnerami z sąsiedztwa oraz grupami interesu również odegrała kluczową rolę podczas opracowywania masterplanu. Istniała grupa aktywnego uczestnictwa, która była zaangażowana od fazy koncepcji do realizacji. Ponadto zorganizowano warsztaty, sesje z lokalną młodzieżą oraz wywiady z mieszkańcami. Mieszkanki Sanne Schussler i Manon van Egmond-Wagenaar potwierdzają, że Hogekwartier naprawdę czuje się jak dzielnica: Jako rodzinom z małymi dziećmi bardzo podoba nam się zielone i przyjazne dla dzieci otoczenie. Każdy może bawić się na zewnątrz, jest tu miła społeczność ze wspaniałymi sąsiadami i jesteśmy otoczeni przez inne młode rodziny.

Hogekwartier | autor projektu: KCAP | (c) Aiste Rakauskaite

Pracownia KCAP była odpowiedzialna zarówno za masterplan jak i plan jakości wizualnej. Jeroen Dirckx został również wyznaczony jako nadzorca; w tej roli mógł stale monitorować i sprawdzać rozwój projektu w stosunku do pierwotnych założeń. To długie zaangażowanie w proces planowania posłużyło jako gwarancja ogólnej jakości. Zaczęliśmy 15 lat temu i od tego czasu jesteśmy stale zaangażowani w rozwój tego złożonego projektu. Z wielką satysfakcją obserwuję, jak nowa dzielnica jest już ukończona i uwidacznia zalety planu - mówi Jeroen Dirckx.

Duża grupa interesariuszy była zaangażowana do tego projektu:  deweloperów, inwestorów, architektów i architektów krajobrazu. Wszyscy współpracowali nad nową dzielnicą, aby stworzyć zróżnicowaną i społecznie integrującą dzielnicę miejską, o której marzyły władze miasta Amersfoort, De Alliantie i KCAP. Burmistrz Lucas Bolsius jest bardzo pozytywnie nastawiony do końcowego rezultatu. W każdym procesie odnowy miejskiej na dużą skalę bardzo ważne jest, aby grać w długą grę. Nie tylko po to, by służyć wszystkim interesom, ale także po to, by mieć na uwadze ostateczny rezultat. A widząc teraz rezultaty, jestem dumny. Nowa dzielnica miejska, w której mieszkańcy czują się jak w domu, ciesząc się zarówno własnym domem, jak i sąsiedztwem.

Karta techniczna projektu

• Lokalizacja: Amersfoort
• Klient: De Alliantie
• Projekt i realizacja: 2008 - 2022
• Status: zrealizowany
• Program: Przebudowa urbanistyczna powojennych dzielnic z ponad 800 rezydencjami, miejski kompleks pływacki i sportowy oraz zasady projektowania przestrzeni publicznej
• Rola: Urbanista i inspektor nadzoru
• Współpraca: Gmina Amersfoort, Prowincja Utrecht, MTD Landschapsarchitecten
• Architekci: NIO, Venhoeven CS, JSA, LEVS, BDG, MOPET, Chris Collaris, Klunder, MOKE, MNNR
• Strony umowy: De Alliantie Ontwikkeling, Trebbe, Lithos, Synchroon, OLCO-Sportsphere
• Fotografia: © Aiste Rakauskaite, © Fred Oosterhuis
• Wizualizacje i rysunki: © KCAP, © MTD Landschapsarchitecten