College Hampate Ba - laureat RIBA International Awards for Excellence 2024

College Hampate Ba to niskoemisyjna i pasywnie wentylowana szkoła zlokalizowana w Niamey w Nigrze. Zaprojektowana została przez pracownię Article 25. 

Położony na północy stolicy Nigru, Niamey, College Hampate Ba zapewnia dotowaną edukację dzieciom z rodzin o niższych dochodach. Projekt przekształcił istniejące gimnazjum w niezwykłą szkołę średnią poprzez renowację istniejących budynków i wprowadzenie nowych, naturalnie wentylowanych pomieszczeń dydaktycznych, administracyjnych oraz toalet. Z naciskiem na lokalne materiały, szkoła została zaprojektowana tak, aby zmniejszyć zyski ciepła słonecznego i zmaksymalizować pasywną naturalną wentylację, tworząc piękne przestrzenie z wewnętrznym środowiskiem, odpowiednimi do nauczania, bez potrzeby stosowania systemów mechanicznych.

W kontekście edukacji w Nigrze, gdzie tylko niewielki procent populacji kończy szkołę średnią, College Hampate Ba aspiruje do bycia wzorową instytucją. Miejscem, w którym studenci otrzymują wysokiej jakości wykształcenie, ale także rozwijają ducha służby dla wspólnego dobra. To właśnie w ramach tej wizji zainicjowano i podjęto się przebudowy szkoły. Uczniowie zostali zaangażowani w warsztaty informacyjne i choć wydaje się to niemal zbyt oczywiste, ich kluczową troską było stworzenie przestrzeni, w których warunki środowiskowe pozwolą im na komfortowe nauczanie. Aspiracją inwestora było osiągnięcie tego celu przy użyciu technik pasywnych, co wyznaczyło kluczowe ramy, na podstawie których opracowano projekt.

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

Rozwiązania pasywne

Układ, forma i orientacja szkoły zostały starannie przemyślane, aby pomóc w osiągnięciu ambicji niskoemisyjnych. Sale lekcyjne zostały oddzielone od siebie, aby pomóc w pasywnym chłodzeniu budynku. Budynek ma lekki metalowy dach, unoszący się nad nośnymi blokami murowanymi. Osłania on zajmowane przestrzenie przed ciepłem słonecznym, chroni przed ulewnymi sezonowymi deszczami i jest zorientowany tak, aby zmaksymalizować przepływ dominujących wiatrów, które pomagają w pasywnym chłodzeniu sal lekcyjnych. Jest to podejście, które z powodzeniem wykorzystano w innych projektach w regionie Sahelu, i które zostało opracowane przez architektów w celu dostosowania budynków do specyficznych warunków panujących w Niamey.

Murowane bloki dydaktyczne osłonięte pod metalowym dachem są starannie wykonane przy użyciu lokalnych materiałów i tradycyjnych technik. Bloki te są prostymi i pięknymi konstrukcjami, stanowiącymi przeciwwagę dla lekkiego dachu powyżej. Ściany są wykonane z laterytu, który jest wykopywany z ziemi 10 km od miejsca budowy i twardnieje na powietrzu, tworząc solidny materiał budowlany przypominający kamień, a sklepiony dach jest zbudowany ze sprasowanych cegieł ziemnych. Lateryt przełamany żaluzjowymi ekranami pozostał odsłonięty, nadając elewacjom wyraźne bogactwo i tworząc elegancki, charakterystyczny dla danego miejsca element architektury.

Sama realizacja inwestycji również została wykorzystana jako okazja do edukacji. Obejmuje to reinwestowanie, testowanie i promowanie wykorzystania lokalnych umiejętności, w tym badanie możliwości laterytu i szkolenie kobiet w zakresie technik budowlanych. Ciągłe monitorowanie środowiska wewnętrznego również pozytywnie wpływa na zbiorową wiedzę społeczności. Sale lekcyjne są o 7-8 stopni chłodniejsze niż na zewnątrz, co może świadczyć o korzyściach płynących z przemyślanego, zrównoważonego podejścia do projektowania. Teren uczelni, choć wciąż w fazie rozwoju, ma również stać się zieloną, zróżnicowaną ekologicznie przystanią dla studentów, a także pomóc złagodzić intensywne letnie temperatury.

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna w Nigrze | autor: pracownię Article 25

College Hampate Ba - szkoła nieskoemisyjna