13. Westival Architektury KOSMOSPOLIS – przyszłość miast

To jedno z najstarszych i najważniejszych w Polsce przedsięwzięć dedykowanych sztuce architektury, oraz wnikliwemu i wszechstronnemu spojrzeniu na miasto, nie tylko w kontekście architektonicznym czy urbanistycznym, ale przede wszystkim społecznym

13. Westival Architektury odbędzie się między 15 a 27 października 2019 roku. Hasłem przewodnim jest KOSMOSPOLIS. PRZYSZŁOŚĆ MIAST, a centralną przestrzenią zdarzeń legendarne Kino Kosmos (obecnie rewitalizowane). Zatem w programie 13. Westivalu Architektury – obok wystaw, wykładów, prezentacji, prelekcji, dyskusji, projekcji filmowych, warsztatów dla najmłodszych – znalazło się także świętowanie 60. urodzin Kina Kosmos. Organizatorem przedsięwzięcia jest Stowarzyszenia Architektów Polskich Oddział Szczecin.

WYSTAWA GŁÓWNA

Osią trzynastego wydania Westivalu Architektury jest wystawa „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”. Szczecin jest jej trzecim przystankiem w Polsce – po prezentacjach w Warszawskim Pawilonie Architektury „Zodiak” oraz poznańskim „Bałtyku”. Wystawa przygotowana przez Duński Instytut Kultury w Warszawie stanowi przegląd wyzwań, przed którymi stoi obecnie świat, oraz nowych możliwości budowania wspólnej przyszłości w sposób zrównoważony, zarówno w Danii, jak i w innych krajach. „Future Living…” koncentruje się na kilku z siedemnastu Celów Zrównoważonego Rozwoju ogłoszonych w ramach agendy Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ), w której urbanizacja, klimat i jakość życia wskazane zostały jako jedne z najważniejszych globalnych wyzwań. Wystawę „Future Living. Duńskie miasta przyszłości” można oglądać przez cały czas trwania Westivalu (szczegółowe godziny otwarcia w programie) w Centrum Kosmos Art&Business.

KSIĘGARNIA WESTIVALU

Hall Kina Kosmos podczas Westivalu przeobrazi się w efemeryczną, ale kreatywną i konsekwentną tematycznie księgarnię – na półkach staną publikacje poświęcone architekturze i teorii miasta. Obecne będą – często trudno nieodstępne – publikacje wydawnictw podejmujących tematykę architektury oraz przestrzeni miasta. Będzie można tu znaleźć także pozycje dla branżowców, oraz tematyczne czasopisma (także archiwalne
wydania). Znakomita większość publikacji sprzedawana będą w promocyjnych cenach. Księgarnia czynna będzie przez cały czas trwania 13. Westivalu Architektury, czyli między 15 a 27 października 2019 roku.

PREZNTACJE / WYKŁADY / DYSKUSJE

Sednem Westivalu są spotkania oraz prezentacje z udziałem znakomitych gości. Pierwszy z bloków tematycznych – BOTTOM UP będzie poświęcony oddolnemu kształtowaniu wspólnych przestrzeni na przykładach z Polski oraz Danii. Punktem wyjścia do prezentacji i otwartej dla publiczności dyskusji będzie publikacja „Rewitalizacja. Podejściepartycypacyjne”, w której znawcy zagadnienia udowadniają, że rewitalizacja przestrzeni może być skuteczna jedynie wtedy, gdy jest realizowana z myślą o mieszkańcach i z ich aktywnym udziałem. Podczas spotkania Joanna Frątczak-Müller opowie o „Duńskim modelu rewitalizacji”, Dorota Bazuń wygłosi odczyt zatytułowany „Rewitalizacja w Polsce. Dobre i złe praktyki”, a Mariusz Kwiatkowski „Spacer badawczy – potencjały i ograniczenia”.

Kolejny z bloków – KOSMOS: ROCZNIK 1959 poświęcony będzie oczywiście oryginalnemu gmachowi Kina Kosmos oraz modernizmowi lat powojennych i cennym mozaikom, które po latach zapomnienia i braku szacunku dziś trzeba ratować (często dosłownie, a nie tylko w wymiarze metaforycznym). Kontynuacją jednego z powyższych wątków będzie prezentacja akcji „Ratujmy Mozaiki” prowadzonej przez Fundację Architektury. O swoich doświadczeniach opowie jedna z inicjatorek programu – Karolina Andrzejewska-Batko.

Zgodnie z hasłem 13. Westivalu Architektury kolejny blok poświęcony będzie FUTUROLOGII W PROJEKTOWANIU. Ten cykl prezentacji został przygotowany przez Narodowy Instytut Architektury i Urbanistyki. „Jak będziemy mieszkać w roku 2000?” – zastanawiali się architekci w latach 70-tych, dyskutując alternatywne wizje rozwoju urbanistycznego kraju w trakcie obrad komitetu „Polska 2000” Polskiej Akademii Nauk. Po kilkudziesięciu latach pragniemy przyjrzeć się tym wizjom na nowo, sprawdzając, na ile słuszne okazały się ich prognozy, z którymi ze zdiagnozowanych przez nich problemów nadal się mierzymy i jakie
nowe wyzwania przynosi nam przyszłość. Czy współcześni architekci i urbaniści mają jeszcze odwagę projektować w wielkiej skali? Cy są w stanie zaradzić problemom planety?
Jak projektować miasta w epoce degrowth? Gośćmi bloku będą m.in. Edwin Bendyk, arch. Jacek Damięcki, Anna Molenda. Całość moderować będzie Aleksandra Kędziorek.

Do następnego z cykli – ESTETYKA MIASTA czyli „nowe trendy w chaosie” wprowadzi plenerowa ekspozycja „Choroby miejskie” oraz prezentacja jej autorki Sabiny Wacławczyk. W programie także prezentacja „Metamorfozy miejskie – socjologia designu”. Całość oczywiście zwieńczy otwarta dyskusja. Ostatnim ze Spotkań będzie prezentacja jednego ze słynnych duńskich biur architektonicznych. Spotkanie dedykowane będzie branżowcom – środowisku architektów, ale nie zabraknie miejsca także dla sympatyków i ciekawych tematu.

FILMY

Kolejnym nośnikiem festiwalowych myśli jest sztuka filmowa. Tym razem projekcje odbywać się będą w niezwykle symbolicznej przestrzeni nieczynnego już od szesnastu lat Kina Kosmos. Pierwszego dnia Westivalu na dużym ekranie będzie można zobaczyć filmy dopełniające narrację wystawy głównej „Future Living. Duńskie miasta przyszłości”. Ciekawie zapowiada się głośny „Archikosmos” w reżyserii Marcina Zasady i Marcina Nowaka. To film dokumentalny o katowickiej powojennej architekturze modernistycznej i o tym jak era kosmicznych odkryć inspirowała śląskich architektów. Film w ubiegłym roku został nagrodzony prestiżową „Award of Exellence” na festiwalu Hollywood International Independent Documentary Awards, a wcześniej także na Lund Architecture Film Festival w Szwecji, Queen Palm International Film Festival w Stanach Zjednoczonych, Lift-Off Film
Festival w Sydney oraz Oniros Film Awards we Włoszech. Kolejny cykl pokazów ucieszy i zaskoczy kilka pokoleń szczecinian – tych starszych i najmłodszych. Wiedzeni legendą i świetnością dawnego Kosmosu zapraszamy na trzy nostalgiczne wieczory z… Panem Kleksem! Po kilkudziesięciu latach do Kosmosu wrócą kultowe filmy „Akademia Pana Kleksa”, „Podróże Pana Kleksa” oraz „Pan Kleks w kosmosie”.

WESTIVALOWE SPACERY

Jak co roku Westivalowi towarzyszyć będą architektoniczne spacery z alternatywnym przewodnikiem miejskim Przemkiem Głową. Zgodnie z hasłem tegorocznej edycji szlak poprowadzi między innymi przez kolejne futurystyczne przykłady szczecińskiej architektury – to wycieczka zatytułowana „W poszukiwaniu kosmicznej architektury”. W nawiązaniu do najsłynniejszej szczecińskiej mozaiki Przemek Głowa zaproponuje także swoistą eksploracje kolejnych przykładów tej wyjątkowej sztuki zdobienia.

URODZINY KOSMOSU

Dokładnie 60. lat temu swoje podwoje dla szczecinian otworzyło Kino Kosmos. To był pierwszy wybudowany po wojnie obiekt użyteczności publicznej w mieście. Kino służyło mieszkańcom przez kolejne 44 lata. W 2003 roku, nie wytrzymując konkurencji z nowoczesnymi multipleksami, zostało zamknięte. Mimo to oryginalny gmach ocalał, od 2007 roku jest najmłodszym szczecińskim zabytkiem. Obecnie trwają prace remontowe,
a zgodnie z zapowiedziami inwestorów wiosną 2020 roku Kosmos odrodzi się jako multifunkcjonalna przestrzeń dla wydarzeń kulturalnych. Tymczasem czas na świętowanie Jego 60. urodzin. Program interdyscyplinarnego święta to między innymi plenerowy koncert bębniarskiej baterii Bloco Pomerania, warsztaty dla najmłodszych (także w kolejnych terminach – szczegóły w programie Westivalu), wspomniane wcześniej prezentacje i wykłady
oraz projekcja filmu o śląskich „braciach” Kosmosu. Skoro urodziny, nie zabraknie oczywiście tortu (kosmicznego?).

ZABAWA NIE Z TEJ ZIEMII

A skoro o zabawie mowa… Weekendowe wydarzenia Westivalu wieńczyć będą nieformalne spotkania towarzyskie czyli After party nie z tej ziemi. Wszak sednem Westivalu jest Spotkanie!

FUTURE LIVING. DUŃSKIE MIASTA PRZYSZŁOŚCI

Szkoła integrująca mieszkańców miasta, budownictwo cyrkularne, zrównoważone mieszkania społeczne czy tymczasowe realizacje budujące tożsamość nowej dzielnicy, to tylko niektóre z prezentowanych na wystawie „Future Living. Duńskie miasta przyszłości” ambitnych projektów architektonicznych i koncepcji urbanistycznych, będących w trakcie realizacji lub zrealizowanych w ostatnich latach w różnych częściach Danii.

Prezentowane projekty pokazują, w jaki sposób tamtejsze miasta i peryferia podchodzą do wyzwań, z którymi przyjdzie nam się wkrótce zmierzyć. Ekspozycja koncentruje się na kilku z 17 Celów Zrównoważonego Rozwoju ogłoszonych w ramach agendy ONZ, w której urbanizacja, klimat i jakość życia wskazane zostały jako jedne z najważniejszych globalnych wyzwań. Projekty podejmują więc tematy: zrównoważonego rozwoju miast i terenów podmiejskich, jakości życia i edukacji oraz adaptacji do zmian klimatycznych, i są przykładami na to, jak można myśleć o przyszłości i wpływać na rozwój społeczny nie zmniejszający szans
kolejnych pokoleń.

FUTURE LIVING - DUŃSKIE MIASTA PRZYSZŁOŚCI - Isbjerget; fot.: Mikkel Frost

Celem wystawy jest zachęcenie mieszkańców europejskich miast do dyskusji na temat naszej wspólnej przyszłości. Problemy społeczne, z którymi mierzymy się dzisiaj, powinniśmy wykorzystać jako okazję do wymyślenia lepszych rozwiązań: wszyscy możemy wnieść ważny głos do debaty na temat przyszłego rozwoju i zdecydować jak będziemy żyć za 30 lat. „Future Living. Duńskie miasta przyszłości” to międzynarodowa wystawa, która powstała w ramach Europejskiej Stolicy Kultury Aarhus 2017. Swoją zagraniczną podróż rozpoczęła w Warszawie, gdzie można było ją oglądać w Warszawskim Pawilonie Architektury ZODIAK. Później prezentowana jeszcze była w Poznaniu w Bałtyku/Concordia Design. Szczecin i prezentacja na 13. Westivalu Architektury jest jej trzecim przystankiem.

Polska edycja wystawy została przygotowana merytorycznie przez organizację Rising Culture and Business z Danii we współpracy z Miastem i Gminą Aarhus oraz Duńskim Instytutem Kultury w Polsce. Współorganizatorami wystawy w Polsce są: Miasto Stołeczne Warszawa, OW SARP oraz Concordia Design. Finansowego wsparcia udzielili: Miasto i Gmina Aarhus, Region Środkowej Danii, Fundacja
Aarhus 2017, fundacje Dreyers Fond i Boligfonden Kuben oraz Ministerstwo Spraw Zagranicznych Danii i Ministerstwo Kultury Danii w ramach programu współpracy kulturalnej i dialogu między Danią i Polską: Polen-satsningen 2018-2020.

FUTURE LIVING - DUŃSKIE MIASTA PRZYSZŁOŚCI - Storkeengen C-F-Moeller