Rozdział 3. Treść prawa autorskiego
Oddział 1. Autorskie prawa osobiste
Art. 16. [Treść]
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i
niepodlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:
1) autorstwa utworu;
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo;
3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania;
4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności;
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.
Oddział 2. Autorskie prawa majątkowe
Art. 17. [Treść]
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i
rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.
Art. 171. [Bazy danych]
Opracowanie lub zwielokrotnienie bazy danych spełniającej cechy utworu, dokonane przez legalnego
użytkownika bazy danych lub jej kopii, nie wymaga zezwolenia autora bazy danych, jeśli jest ono
konieczne dla dostępu do zawartości bazy danych i normalnego korzystania z jej zawartości. Jeżeli
użytkownik jest upoważniony do korzystania tylko z części bazy danych, niniejsze postanowienie odnosi
się tylko do tej części.
Art. 18. [Egzekucja]
1. Autorskie prawa majątkowe nie podlegają egzekucji, dopóki służą twórcy. Nie dotyczy to wymagalnych
wierzytelności.
2. Po śmierci twórcy, spadkobiercy mogą sprzeciwić się egzekucji z prawa autorskiego do utworu
nieopublikowanego, chyba że sprzeciw byłby niezgodny z ujawnioną wolą twórcy co do
rozpowszechniania utworu.
3. Prawo do wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1, art. 191,art. 20 ust. 2-4, art. 201,art. 30 ust. 2
oraz art. 70 ust. 3, nie podlega zrzeczeniu się, zbyciu ani egzekucji. Nie dotyczy to wymagalnych
wierzytelności.
Art. 19. [Prawo do wynagrodzenia]
1. Twórcy i jego spadkobiercom, w przypadku dokonanych zawodowo odsprzedaży oryginalnych
egzemplarzy utworu plastycznego lub fotograficznego, przysługuje prawo do wynagrodzenia
stanowiącego sumę poniższych stawek:
1) 5% części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale do równowartości 50 000
euro, oraz
2) 3% części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 50
000,01 euro do równowartości 200 000 euro, oraz
3) 1% części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 200
000,01 euro do równowartości 350 000 euro, oraz
4) 0,5% części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale od równowartości 350
000,01 euro do równowartości 500 000 euro, oraz
5) 0,25% części ceny sprzedaży, jeżeli ta część jest zawarta w przedziale przekraczającym
równowartość 500 000 euro
- jednak nie wyższego niż równowartość 12 500 euro.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku ceny sprzedaży niższej niż równowartość 100 euro.
3. Oryginalnymi egzemplarzami utworu w rozumieniu ust. 1 są:
1) egzemplarze wykonane osobiście przez twórcę;
2) kopie uznane za oryginalne egzemplarze utworu, jeżeli zostały wykonane osobiście, w
ograniczonej ilości, przez twórcę lub pod jego nadzorem, ponumerowane, podpisane lub w inny
sposób przez niego oznaczone.
Art. 191. [Wynagrodzenie przy zawodowych odsprzedażach rękopisów]
Twórcy i jego spadkobiercom przysługuje prawo do wynagrodzenia w wysokości 5% ceny dokonanych
zawodowo odsprzedaży rękopisów utworów literackich i muzycznych.
Art. 192. [Pojęcie odsprzedaży zawodowej]
1. Odsprzedażą w rozumieniu art. 19 ust. 1 i art. 191 jest każda sprzedaż następująca po pierwszym
rozporządzeniu egzemplarzem przez twórcę.
2. Zawodową odsprzedażą w rozumieniu art. 19 ust. 1 i art. 191 są wszystkie czynności o charakterze
odsprzedaży dokonywane, w ramach prowadzonej działalności, przez sprzedawców, kupujących,
pośredników oraz inne podmioty zawodowo zajmujące się handlem dziełami sztuki lub rękopisami
utworów literackich i muzycznych.
Art. 193. [Podmiot obowiązany do zapłaty]
1. Do zapłaty wynagrodzenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 i art. 191, jest obowiązany sprzedawca, o
którym mowa w art. 192 ust. 2, a gdy działa na rzecz osoby trzeciej, zawodowo zajmującej się handlem
dziełami sztuki lub rękopisami utworów literackich i muzycznych, odpowiada z nią solidarnie.
2. Sprzedawca jest obowiązany do ujawnienia osoby trzeciej, o której mowa w ust. 1. Z obowiązku tego
może się zwolnić płacąc należne wynagrodzenie.
3. Twórca utworu, o którym mowa w art. 19 ust. 1 i art. 191, oraz jego spadkobiercy mogą domagać się
od osób wymienionych w ust. 1 udzielenia informacji oraz udostępnienia dokumentów niezbędnych do
określenia należnego wynagrodzenia z tytułu odsprzedaży oryginalnego egzemplarza lub rękopisu utworu
przez okres 3 lat od dnia dokonania odsprzedaży.
Art. 194. [Ceny sprzedaży]
Ceny sprzedaży określone w art. 19 ust. 1 i art. 191 są cenami po odliczeniu podatku od towarów i usług
należnego z tytułu dokonanej odsprzedaży oryginalnego egzemplarza lub rękopisu utworu.
Art. 195. [Zakres stosowania przepisów]
Przepisy art. 19-194 stosuje się także do oryginalnych egzemplarzy i rękopisów utworów innych niż
wymienione w art. 5, których twórcy w dniu dokonania odsprzedaży mają miejsce stałego pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 20. [Opłaty od urządzeń i nośników]
1. Producenci i importerzy:
1) magnetofonów, magnetowidów i innych podobnych urządzeń,
2) kserokopiarek, skanerów i innych podobnych urządzeń reprograficznych umożliwiających
pozyskiwanie kopii całości lub części egzemplarza opublikowanego utworu,
3) czystych nośników służących do utrwalania, w zakresie własnego użytku osobistego, utworów
lub przedmiotów praw pokrewnych, przy użyciu urządzeń wymienionych w pkt 1 i 2
- są obowiązani do uiszczania, określonym zgodnie z ust. 5, organizacjom zbiorowego zarządzania,
działającym na rzecz twórców, artystów wykonawców, producentów fonogramów i wideogramów oraz
wydawców, opłat w wysokości nieprzekraczającej 3% kwoty należnej z tytułu sprzedaży tych urządzeń i
nośników.
2. Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży magnetofonów i innych podobnych urządzeń oraz
związanych z nimi czystych nośników przypada:
1) 50% - twórcom;
2) 25% - artystom wykonawcom;
3) 25% - producentom fonogramów.
3. Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży magnetowidów i innych podobnych urządzeń oraz
związanych z nimi czystych nośników przypada:
1) 35% - twórcom;
2) 25% - artystom wykonawcom;
3) 40% - producentom wideogramów.
4. Z kwoty uzyskanej z tytułu opłat ze sprzedaży urządzeń reprograficznych oraz związanych z nimi
czystych nośników przypada:
1) 50% - twórcom;
2) 50% - wydawcom.
5. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego po zasięgnięciu opinii
organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, stowarzyszeń twórców,
artystów wykonawców, organizacji producentów fonogramów, producentów wideogramów oraz
wydawców, jak również organizacji producentów lub importerów urządzeń i czystych nośników
wymienionych w ust. 1, określa, w drodze rozporządzenia: kategorie urządzeń i nośników oraz wysokość
opłat, o których mowa w ust. 1, kierując się zdolnością urządzenia i nośnika do zwielokrotniania utworów,
jak również ich przeznaczeniem do wykonywania innych funkcji niż zwielokrotnianie utworów, sposób
pobierania i podziału opłat oraz organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami
pokrewnymi uprawnione do ich pobierania.
Art. 201. [Opłaty za zwielokrotnianie]
1. Posiadacze urządzeń reprograficznych, którzy prowadzą działalność gospodarczą w zakresie
zwielokrotniania utworów dla własnego użytku osobistego osób trzecich, są obowiązani do uiszczania, za
pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, opłat w
wysokości do 3% wpływów z tego tytułu na rzecz twórców oraz wydawców, chyba że zwielokrotnienie
odbywa się na podstawie umowy z uprawnionym. Opłaty te przypadają twórcom i wydawcom w częściach
równych.
2. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, po zasięgnięciu opinii
organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi, stowarzyszeń twórców
oraz wydawców, a także opinii właściwej izby gospodarczej określa, w drodze rozporządzenia, wysokość
opłat, o których mowa w ust. 1, uwzględniając proporcje udziału w zwielokrotnianych materiałach utworów
zwielokrotnianych dla własnego użytku osobistego, sposób ich pobierania i podziału oraz wskazuje
organizację lub organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi
uprawnione do ich pobierania.
Art. 21. [Nadawanie, reemisja]
1. Organizacjom radiowym i telewizyjnym wolno nadawać opublikowane drobne utwory muzyczne,
słowne i słowno-muzyczne wyłącznie na podstawie umowy zawartej z organizacją zbiorowego
zarządzania prawami autorskimi, chyba że prawo do nadania utworów zamówionych przez organizację
radiową lub telewizyjną przysługuje jej na podstawie odrębnej umowy.
2. Twórca może w umowie z organizacją radiową lub telewizyjną zrzec się pośrednictwa organizacji
zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, o którym mowa w ust. 1. Zrzeczenie to wymaga zachowania
formy pisemnej pod rygorem nieważności.
21. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby
każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym.
3. (uchylony)
4. (uchylony)
Art. 211. [Reemisja w sieciach kablowych]
1. Operatorom sieci kablowych wolno reemitować w sieciach kablowych utwory nadawane w programach
organizacji radiowych i telewizyjnych wyłącznie na podstawie umowy zawartej z właściwą organizacją
zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.
2.4 W przypadku sporów związanych z zawarciem umowy, o której mowa w ust. 1, stosuje się przepisy
art. 11018.
Art. 22. [Nagrania efemeryczne i archiwalne]
1. Organizacjom radiowym i telewizyjnym wolno przy pomocy własnych środków i dla własnych nadań
utrwalać utwory w celu zgodnego z prawem korzystania z nich.
2. Utrwalenia, o których mowa w ust. 1, powinny być zniszczone w terminie miesiąca od dnia wygaśnięcia
uprawnienia do nadania utworu.
3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się do utrwaleń dokonanych przy przygotowywaniu własnych audycji i
programów mających wyjątkowy charakter dokumentalny, i które zostaną umieszczone w archiwum.
Oddział 3. Dozwolony użytek chronionych utworów
Art. 23. [Użytek osobisty]
1. Bez zezwolenia twórcy wolno nieodpłatnie korzystać z już rozpowszechnionego utworu w zakresie
własnego użytku osobistego. Przepis ten nie upoważnia do budowania według cudzego utworu
architektonicznego i architektoniczno-urbanistycznego oraz do korzystania z elektronicznych baz danych
spełniających cechy utworu, chyba że dotyczy to własnego użytku naukowego niezwiązanego z celem
zarobkowym.
2. Zakres własnego użytku osobistego obejmuje korzystanie z pojedynczych egzemplarzy utworów przez
krąg osób pozostających w związku osobistym, w szczególności pokrewieństwa, powinowactwa lub
stosunku towarzyskiego.
Art. 231. [Wyłączenie obowiązku zezwolenia twórcy]
Nie wymaga zezwolenia twórcy przejściowe lub incydentalne zwielokrotnianie utworów, niemające
samodzielnego znaczenia gospodarczego, a stanowiące integralną i podstawową część procesu
technologicznego oraz mające na celu wyłącznie umożliwienie:
1) przekazu utworu w systemie teleinformatycznym pomiędzy osobami trzecimi przez pośrednika
lub
2) zgodnego z prawem korzystania z utworu.
Art. 24. [Retransmisje]
1. Wolno rozpowszechniać za pomocą anteny zbiorowej oraz sieci kablowej utwory nadawane przez inną
organizację radiową lub telewizyjną drogą satelitarną albo naziemną, jeżeli następuje to w ramach
równoczesnego, integralnego i nieodpłatnego rozpowszechniania programów radiowych lub telewizyjnych
i przeznaczone jest do oznaczonego grona odbiorców znajdujących się w jednym budynku lub w domach
jednorodzinnych obejmujących do 50 gospodarstw domowych.
2. Posiadacze urządzeń służących do odbioru programu radiowego lub telewizyjnego mogą za ich
pomocą odbierać nadawane utwory, choćby urządzenia te były umieszczone w miejscu ogólnie
dostępnym, jeżeli nie łączy się z tym osiąganie korzyści majątkowych.
3. (uchylony)
4. (utracił moc)
Art. 25. [Rozpowszechnianie]
1. Wolno rozpowszechniać w celach informacyjnych w prasie, radiu i telewizji:
1) już rozpowszechnione:
a) sprawozdania o aktualnych wydarzeniach,
b) aktualne artykuły na tematy polityczne, gospodarcze lub religijne, chyba że zostało
wyraźnie zastrzeżone, że ich dalsze rozpowszechnianie jest zabronione,
c) aktualne wypowiedzi i fotografie reporterskie;
2) krótkie wyciągi ze sprawozdań i artykułów, o których mowa w pkt 1 lit. a i b;
3) przeglądy publikacji i utworów rozpowszechnionych;
4) mowy wygłoszone na publicznych zebraniach i rozprawach; nie upoważnia to jednak do
publikacji zbiorów mów jednej osoby;
5) krótkie streszczenia rozpowszechnionych utworów.
2. Za korzystanie z utworów, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b i c, twórcy przysługuje prawo do
wynagrodzenia.
3. Rozpowszechnianie utworów na podstawie ust. 1 jest dozwolone zarówno w oryginale, jak i w
tłumaczeniu.
4. Przepisy ust. 1-3 stosuje się odpowiednio do publicznego udostępniania utworów w taki sposób, aby
każdy mógł mieć do nich dostęp w miejscu i czasie przez siebie wybranym, z tym że jeżeli wypłata
wynagrodzenia, o którym mowa w ust. 2, nie nastąpiła na podstawie umowy z uprawnionym,
wynagrodzenie jest wypłacane za pośrednictwem właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami
autorskimi lub prawami pokrewnymi.
Art. 26. [Sprawozdania]
Wolno w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach przytaczać utwory udostępniane podczas tych
wydarzeń, jednakże w granicach uzasadnionych celem informacji.
Art. 27. [Instytucje naukowe]
Instytucje naukowe i oświatowe mogą, w celach dydaktycznych lub prowadzenia własnych badań,
korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu oraz sporządzać w tym celu
egzemplarze fragmentów rozpowszechnionego utworu.
Art. 28. [Biblioteki]
Biblioteki, archiwa i szkoły mogą:
1) udostępniać nieodpłatnie, w zakresie swoich zadań statutowych, egzemplarze utworów
rozpowszechnionych;
2) sporządzać lub zlecać sporządzanie egzemplarzy rozpowszechnionych utworów w celu
uzupełnienia, zachowania lub ochrony własnych zbiorów;
3) udostępniać zbiory dla celów badawczych lub poznawczych za pośrednictwem końcówek
systemu informatycznego (terminali) znajdujących się na terenie tych jednostek.
Art. 29. [Cytowanie]
1. Wolno przytaczać w utworach stanowiących samoistną całość urywki rozpowszechnionych utworów
lub drobne utwory w całości, w zakresie uzasadnionym wyjaśnianiem, analizą krytyczną, nauczaniem lub
prawami gatunku twórczości.
2. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub
fragmenty większych utworów w podręcznikach i wypisach.
21. Wolno w celach dydaktycznych i naukowych zamieszczać rozpowszechnione drobne utwory lub
fragmenty większych utworów w antologiach.
3. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 i 21, twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia.
Art. 30. [Ośrodki informacji]
1. Ośrodki informacji lub dokumentacji mogą sporządzać i rozpowszechniać własne opracowania
dokumentacyjne oraz pojedyncze egzemplarze, nie większych niż jeden arkusz wydawniczy, fragmentów
opublikowanych utworów.
2. Twórca albo właściwa organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami
pokrewnymi jest uprawniona do pobierania od ośrodków, o których mowa w ust. 1, wynagrodzenia za
odpłatne udostępnianie egzemplarzy fragmentów utworów.
Art. 301. [Bazy danych]
Do baz danych spełniających cechy utworu nie stosuje się art. 28, art. 29 ust. 2 i 3 i art. 30.
Art. 31. [Publiczne wykonanie]
Wolno nieodpłatnie wykonywać publicznie rozpowszechnione utwory podczas ceremonii religijnych,
imprez szkolnych i akademickich lub oficjalnych uroczystości państwowych, jeżeli nie łączy się z tym
osiąganie pośrednio lub bezpośrednio korzyści majątkowych i artyści wykonawcy nie otrzymują
wynagrodzenia, z wyłączeniem imprez reklamowych, promocyjnych lub wyborczych.
Art. 32. [Utwór plastyczny]
1. Właściciel egzemplarza utworu plastycznego może go wystawiać publicznie, jeżeli nie łączy się z tym
osiąganie korzyści majątkowych.
2. W razie podjęcia decyzji o zniszczeniu oryginalnego egzemplarza utworu plastycznego znajdującego
się w miejscu publicznie dostępnym, właściciel jest obowiązany złożyć twórcy utworu lub jego bliskim
ofertę sprzedaży, jeżeli porozumienie się z nim, celem złożenia oferty, jest możliwe. Górną granicę ceny
określa wartość materiałów. Jeżeli sprzedaż nie jest możliwa, właściciel jest obowiązany umożliwić twórcy
sporządzenie kopii bądź - zależnie od rodzaju utworu - stosownej dokumentacji.
Art. 33. [Rozpowszechnianie]
Wolno rozpowszechniać:
1) utwory wystawione na stałe na ogólnie dostępnych drogach, ulicach, placach lub w ogrodach,
jednakże nie do tego samego użytku;
2) utwory wystawione w publicznie dostępnych zbiorach, takich jak muzea, galerie, sale
wystawowe, lecz tylko w katalogach i w wydawnictwach publikowanych dla promocji tych
utworów, a także w sprawozdaniach o aktualnych wydarzeniach w prasie i telewizji, jednakże w
granicach uzasadnionych celem informacji;
3) w encyklopediach i atlasach - opublikowane utwory plastyczne i fotograficzne, o ile nawiązanie
porozumienia z twórcą celem uzyskania jego zezwolenia napotyka trudne do przezwyciężenia
przeszkody. Twórcy przysługuje wówczas prawo do wynagrodzenia.
Art. 331. [Korzystanie dla dobra niepełnosprawnych]
Wolno korzystać z już rozpowszechnionych utworów dla dobra osób niepełnosprawnych, jeżeli to
korzystnie odnosi się bezpośrednio do ich upośledzenia, nie ma zarobkowego charakteru i jest
podejmowane w rozmiarze wynikającym z natury upośledzenia.
Art. 332. [Korzystanie dla celów publicznych]
Wolno korzystać z utworów dla celów bezpieczeństwa publicznego lub na potrzeby postępowań
administracyjnych, sądowych lub prawodawczych oraz sprawozdań z tych postępowań.
Art. 333. [Korzystanie w celu reklamy]
Wolno w celu reklamy wystawy publicznej lub publicznej sprzedaży utworów korzystać z egzemplarzy
utworów już rozpowszechnionych, w zakresie uzasadnionym promocją wystawy lub sprzedaży, z
wyłączeniem innego handlowego wykorzystania.
Art. 334. [Korzystanie przy prezentacji sprzętu]
Wolno korzystać z utworów w związku z prezentacją lub naprawą sprzętu.
Art. 335. [Korzystanie przy odbudowie i remoncie obiektu]
Wolno korzystać z utworu w postaci obiektu budowlanego, jego rysunku, planu lub innego ustalenia, w
celu odbudowy lub remontu obiektu budowlanego.
Art. 34. [Prawa twórcy]
Można korzystać z utworów w granicach dozwolonego użytku pod warunkiem wymienienia imienia i
nazwiska twórcy oraz źródła. Podanie twórcy i źródła powinno uwzględniać istniejące możliwości. Twórcy
nie przysługuje prawo do wynagrodzenia, chyba że ustawa stanowi inaczej.
Art. 35. [Granice użytku]
Dozwolony użytek nie może naruszać normalnego korzystania z utworu lub godzić w słuszne interesy
twórcy.