Góra Zamkowa w Lanckoronie - rewitalizacja

Góra Zamkowa w Lanckoronie jest miejscem wyjątkowym. Obecnie jednak nie przypomina wyglądem czasów swojej świetności. Wkrótce odzyska jednak dawny blask. Zamek zostanie częściowo nadbudowany i zabezpieczony w charakterze stałej ruiny. Powstaną alejki do spacerowania, ławeczki i liczne punkty widokowe.

Góra Zamkowa, projekt: URBA Architects

To właśnie z tego wzgórza Mikołaj Zebrzydowski, jak głosi legenda, miał ujrzeć ognisty krzyż nad wierzchołkiem góry Żar. Był to impuls do ufundowania klasztoru, Grobu Pańskiego i stacji Męki Pańskiej na wzór Jerozolimy w czasach Chrystusa. Po przeprowadzeniu niezbędnych prac związanych z rewitalizacją Góry Zamkowej my też będziemy mogli podziwiać malowniczy widok na Kalwarię Zebrzydowską. Prace konserwatorskie rozpoczęły się od badań archeologicznych, które są kontynuacją badań z lat 2010 – 2011. Jesienią 2017 r. udało się odgruzować dziedziniec i część zabudowy zamkowej. Dzięki temu odkryto nieznane wcześniej piwnice. – W tym roku będziemy kontynuować prace, odkopywać mury w północnej, czyli mieszkalnej części zamku, o której najmniej wiemy i dalej odgruzowywać piwnice oraz odbudowywać ich sklepienia – mówi Eligiusz Dworaczyński, archeolog.

Firma URBA Architects, która przygotowała projekt rewitalizacji Góry Zamkowej, stworzyła kilka scenariuszy prac. – Przeanalizowaliśmy wszystko, co da się zrobić na tym obszarze. W oparciu o te analizy powstały scenariusze: panoramiczny, przyrodniczy, warowny – nowożytny, warowny – średniowieczny oraz religijny i pielgrzymkowy. Wszystkie one uzupełniają się i tworzą spójną koncepcję rewitalizacji Góry Zamkowej – tłumaczy Piotr Knez, z URBA Architects, autor projektu.

Góra Zamkowa, projekt: URBA Architects

W ramach prowadzonych prac zostaną przywrócone walory widokowe Góry Zamkowej, z której szczytu można podziwiać kilka krain geograficznych. Powstanie kilka punktów widokowych i urokliwych miejsc kontemplacji z ławeczkami i zadaszeniami w wybranych miejscach, tablice edukacyjne, miejsca bird-watchingu oraz miejsca obserwacji płazów i gadów. Prace doprowadzą też do wyeksponowania elementów nowożytnej Twierdzy Lanckorona, która zachowana jest niemal w całości. Do jej zatarcia doprowadziła niewłaściwa gospodarka leśna i komunalna. Po przeprowadzeniu prac ponownie będzie można podziwiać elementy ogromnego zespołu warownego, np. wałów, ławek strzeleckich. Częściowa rekonstrukcja obejmie most zwodzony oraz bastiony i basteje pod zamkiem. Ruiny średniowiecznego zamku zostaną zabezpieczone oraz miejscowo nadbudowane i uzupełnione. Wewnątrz jednej z wież powstanie platforma widokowa. Ponadto planowane jest wytyczenie ścieżek pątniczych oraz specjalna ekspozycja w ramach „Okna Mikołaja Zebrzydowskiego”.

Wszystko po to, aby odwiedzający mogli kontemplować to miejsce, poczuć jego klimat i dostrzec ogromne walory przyrodnicze. Najpierw będą realizowane prace związane z nadbudową zamku, umocnieniami ziemnymi i przesadzeniem roślinności. Realizacja projektu to koszt około 10. milionów złotych.

Projekt rewitalizacji terenu Góry Zamkowej powstał na zlecenie władz gminy Lanckorona, które również przygotowały strategie rozwoju Gminy mającą służyć władzom i mieszkańcom przez długie lata. W ramach strategii został opracowany program rewitalizacji gminy a także koncepcja rozwoju terenów przyległych do Góry Zamkowej. Zgodnie z wizją wójta gminy Tadeusza Łopaty rewitalizacja terenu Góry Zamkowej to tylko początek. Docelowo ma wywołać efekt kuli śniegowej, która poruszy lawinę kolejnych inwestycji promujących gminę Lanckorona.

Góra Zamkowa, projekt: URBA Architects

Do rozpoczęcia prac potrzebne jest pozwolenie konserwatorskie, które URBA Architects już posiada. Na przełomie czerwca i lipca 2018 roku będziemy składać wniosek o fundusze norweskie. Mamy duże szanse, że dostaniemy dofinansowanie, ponieważ obszar Góry Zamkowej jest wpisany na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO – mówi Piotr Knez. Jest to także jedno z najważniejszych miejsc związanych z historią konfederacji barskiej. To solidny fundament do tego, aby stworzyć z Lanckorony jeden z symboli konfederacji barskiej – dodaje architekt.

Szansa na rewitalizację Góry Zamkowej otwiera się w symbolicznym 2018 r., w którym to przypada setna rocznica odzyskania przez Polskę niepodległości i dwieście pięćdziesiąta rocznica wybuchu konfederacji barskiej. Projekt wspierany jest przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę oraz Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.