Toaleta na Piotrkowskiej

Wyróżnienia II stopnia, wyłonione w XIII edycji konkursu na toaletę publiczną organizowanego przez firmę Sanitec Koło.

Zobacz także:

- Wyróżnienie I stopnia

- Wyróżnienia równorzędne III stopnia

Wyróżnienie równorzędne II stopnia - Marcin M. Sieradzki i Bartłomiej Kuriata.

Opinia jury

Nagrodzoną pracę wyróżnia industrialny i postmodernistyczny charakter bryły i elewacji toalety. Wyraża się on połączeniem prostej graniastej konstrukcji ze szklanym dachem za pomocą wsporników, których ogólne, poprawne proporcje powinny jednak w większym stopniu niż zaproponowana forma odwołać się do form występujących w architekturze Łodzi – wspornikach balkonów i zadaszeń. Smukła forma obiektu korzystnie wpływa na identyfikację toalety w gęstej zabudowie śródmieścia Łodzi i podkreśla jej dodatkowe funkcje – nośnika informacji.
Zdolność prefabrykowania obiektu poza miejscem lokalizacji zapewnia oczekiwaną przez organizatora możliwość wielokrotnego użycia toalety we wszystkich wskazanych w konkursie lokalizacjach.

Wyróżnienie równorzędne II stopnia w konkursie na toaletę publiczną w Łodzi. Autorzy projektu: architekci Marcin M. Sieradzki i Bartłomiej Kuriata

Wyróżnienie równorzędne II stopnia w konkursie na toaletę publiczną w Łodzi. Autorzy projektu: architekci Marcin M. Sieradzki i Bartłomiej Kuriata

Wyróżnienie równorzędne II stopnia w konkursie na toaletę publiczną w Łodzi. Autorzy projektu: architekci Marcin M. Sieradzki i Bartłomiej Kuriata

Trafną decyzją autorów jest orientacja toalety w stosunku do pasa drogowego ulicy Piotrkowskiej. Eksponuje bowiem elewacje przeznaczone dla informacji miejskich od strony chodnika, a wejście ustanawia od strony pasażu.

W opinii sądu mocną, wyróżniającą spośród innych prac konkursowych wartością projektu jest jednoznaczna, konsekwentnie rozwiązywana estetyka wnętrza toalety. Zakładana przez autorów ”elegancja” wnętrza toalety zaproponowana w najbardziej dla Łodzi i ulicy Piotrkowskiej charakterystycznej stylistyce eklektyzmu łączy nowoczesne materiały i technologie z historyzującymi podziałami ścian, fakturami powierzchni i detalami. Autorzy wyrażają w ten sposób przekonanie, że główna ulica miasta, aspirująca do roli przestrzeni reprezentacyjnej zasługuje na jej wyposażenie w meble o podobnych właściwościach i standardach. Nieco przerysowany (ze względu na spełnione kryterium minimalnej powierzchni zabudowy) eklektyzująco – historyzujący charakter toalety jest w opinii sędziów reprezentujących Łódź wartością wyróżnionej pracy.

Ważną sugestią organizatora konkursu jest konieczność zastąpienia zastosowanych w projekcie toalety wyrobów stalowych (umywalka i WC), które nie są przystosowane dla osób niepełnosprawnych, innymi urządzeniami np.: serii Nova Top Bez Barier.

Wyróżnienie równorzędne II stopnia – Łukasz Brzozowski i Daniel Dziczek - studenci kierunku Architektura i Urbanistyka na Politechnice Białostockiej.

Opinia jury

Jury docenia wysoki i bardzo interesujący stopień kreatywności, przy jednoczesnym użyciu minimalnych środków wyrazu. Minimalistyczny i przezroczysty sześcian ze szkła wbudowany w delikatną ramę stalową z jedną zaledwie pełną ścianą, rzeczywiście (jak stwierdza autor) stanowi bardzo niewielką ingerencję wizualną w historyczną przestrzeń ulicy Piotrkowskiej.

Problem intymności korzystania z toalety, który tutaj w pierwszym odruchu zdaje się rodzić wątpliwości podważające sens (lub inaczej mówiąc „użytkowość”) projektu został zamieniony przez autora na niezwykle interesującą i godną zastanowienia „grę kulturową”. W owej „grze” toaleta staje się swego rodzaju teatrem, ale teatrem bardzo przewrotnym. Gdy jest ona nieużywana przechodzień widzi pustą scenę (dosłownie – bowiem całość ma podłogę z desek) z otwartą kotarą i „scenografią” w postaci tapicerowanej ściany z przymocowanymi do niej – jak to zwykle w WC bywa z umywalką, lustrem, sedesem. Gdy na scenę wkracza „aktor”, czyli użytkownik kotara się zasuwa. Właściwy „spektakl” staje się niedostępny dla publiczności, dając intymność osobie korzystającej z toalety. Dokładnie odwrotnie niż w prawdziwym teatrze.

Wyróżnienie równorzędne II stopnia w konkursie na toaletę publiczną w Łodzi. Autorzy projektu: Łukasz Brzozowski i Daniel Dziczek - studenci kierunku Architektura i Urbanistyka na Politechnice Białostockiej

Wyróżnienie równorzędne II stopnia w konkursie na toaletę publiczną w Łodzi. Autorzy projektu: Łukasz Brzozowski i Daniel Dziczek - studenci kierunku Architektura i Urbanistyka na Politechnice Białostockiej

Ponieważ przechodzień zawsze widzi przestrzeń toalety otwartą, weryfikuje kulturę korzystania z niej. Tę świadomość ma też użytkownik urządzenia i może działać to wychowawczo. Projekt spełniający kryteria nieagresywnego wpisania się w historyczny kontekst ulicy dotyka jednocześnie ważnych kwestii z obszaru obyczajowości współuczestnictwa i szeroko pojętej kultury życia w mieście.

Z całą pewnością można powiedzieć, że autor przekracza granicę wypowiedzi jedynie architektonicznej i tworząc scenariusz przewidywanych wydarzeń, interakcji i spostrzeżeń towarzyszących zazwyczaj happeningowi wkracza w obszar sztuki współczesnej, również poprzez fakt wciągnięcia w zakres dzieła treści wstydliwych, czy intymnych i to w tak eksponowanym miejscu, jak główna ulica dużego miasta.

Przewrotność, odwaga, lekkość i jednocześnie kultura i delikatność w postawieniu problemu stawia autora w równym szeregu z Luisem Bunuelem w kultowym filmie „Widmo Wolności”.

Prace oceniało jury w składzie:

• prof. dr. hab. arch. Ewa Kuryłowicz – Wydział Architektury Politechniki Warszawskiej, APA Kuryłowicz & Associates
• Mariusz Sokołowicz – Kierownik Oddziału Ulicy Piotrkowskiej
• dr arch. Włodzimierz Adamiak – Instytut Architektury Politechniki Łódzkiej
• Prof. PŁ Marek Janiak – Fundacja Ulicy Piotrkowskiej
• projektant Janusz Kaniewski – Kaniewski Haute Design
• arch. Wojciech Szygendowski – Łódzki Wojewódzki Konserwator Zabytków
• Przemysław Powalacz - Prezes Zarządu Sanitec KOŁO