Szkoła zrównoważona

Trzy pracownie: Agence Spatiale, Appareil Architecture i BGLA Architecture, to autorzy zwycięskiego, konkursowego projektu szkoły Lab-École Saguenay. Obiekt zrealizowany został w samym sercu parku Joachima,  w mieście Saguenay w Kanadzie. Jest to doskonały przykład architektury zrównoważonej, mocno zakorzenionej w swoim kontekście.

Celem architektów było przekształcenie budynku szkoły, który jest tradycyjnie instytucjonalnym obiektem, w dostępne i przyjazne środowisko dla dzieci. Dlatego postawiono na stworzenie struktur w ich skali, rozbicie złożonej szkoły na czytelne przestrzenie z różnymi punktami odniesienia. To charakterystyczne podejście pozwoliło na stworzenie uspokajającej i przyjaznej architektury.

Architektura zakorzeniona w swoim kontekście

École de l'Étincelle odzwierciedla typowy styl życia miejscowości Saguenay, to jest kulturę silnie związaną ze środowiskiem naturalnym. Aby to odzwierciedlić, architekci w dużej mierze polegali na lokalnych zasobach. Szkoła wykonana jest w całości z drewna, od szkieletu drewnianego po wystrój wnętrz. Budynek jest zdecydowanie ekologiczny i zakorzeniony w swojej społeczności.

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

Trzy odrębne skrzydła wyznaczające różne funkcje

Wewnątrz szkoły są trzy odrębne skrzydła, które wyznaczają jej różne funkcje. Skrzydło od strony ulicy obejmuje pomieszczenia dla personelu na parterze i sale przedszkolne na poziomie poniżej. Lokalizacja ta zapewnia dzieciom bezpieczeństwo, łącząc je z dziedzińcem.

Skrzydło centralne przekształca tradycyjną bibliotekę w centrum kształcenia społeczności. Zaprojektowane ono zostało z myślą o wydłużeniu godzin otwarcia, dzięki czemu przestrzeń jest dostępna dla całej społeczności. Pośrodku znajduje się szereg trybun służących jako przestrzeń do gromadzenia się i współpracy. Działa to jako punkt orientacyjny dla dzieci, oferując widoczne połączenia ze wszystkimi przestrzeniami wspólnymi.

Po jednej stronie biblioteki znajduje się Creative Lab - wielofunkcyjna przestrzeń z najnowszymi technologiami cyfrowymi. Jego bezpośredni związek z biblioteką wielopoziomową pozwala dzieciom na płynne korzystanie z zasobów w obu przestrzeniach. Te wspólne przestrzenie wychodzą na dziedziniec.

Ta seria wspólnych przestrzeni kończy się laboratorium kulinarnym, w pełni wyposażonym w kuchnię restauracyjną. Przestrzeń ta jest wizualnie połączona zarówno z laboratorium kreatywnym, jak i z koronami drzew w parku za szkołą. Zbiory z ogrodu są tam przynoszone do gotowania i dzielenia się nimi z innymi uczniami. Laboratorium kulinarne wspiera wizję Lab-École i Rives-du-Saguenay School Service Center, która ma na celu włączenie żywienia do DNA szkoły, tworząc sprzyjające środowisko dla doświadczeń żywieniowych, promując dobre samopoczucie, zaangażowane uczenie się i sukces edukacyjny. 

Lewe skrzydło przeznaczone jest na sale lekcyjne. Trzy domki ze spadzistym dachem tworzą małe, domowe szkoły wewnątrz budynku. Każda klasa jest zamknięta we własnej społeczności edukacyjnej. Ich orientacja w krajobrazie zapewnia, że wszystkie sale lekcyjne korzystają z naturalnego, północnego światła słonecznego. Aby stworzyć więcej punktów orientacyjnych dla uczniów, każdej klasie przypisano inny kolor, widoczny na kluczowych elementach architektury klasy. Przestrzenie do współpracy w środku każdej klasy naśladują publiczne place i zachęcają do wzajemnego wsparcia. Uczy to uczniów pracy zespołowej, jednocześnie urozmaicając tradycyjne modele nauczania.

Skąpane w słońcu szczeliny łączą przestrzenie między każdym domkiem. Te przestrzenie pośrednie zapewniają wizualne otwarcie na dziedziniec jako kolejny punkt orientacyjny dla uczniów. Ścieżki te stają się nowymi miejscami spotkań towarzyskich, pobudzają ciekawość i zachęcają uczniów do rozwijania swojej autonomii. Dzięki dodaniu regałów na książki, które pozwalają bibliotece dotrzeć do całej szkoły, oraz wygodnych miejsc do siedzenia, przestrzenie te tworzą przyjazną atmosferę, w której uczniowie mogą się zatrzymać w ciągu dnia.

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

Schronisko

Jako charakterystyczny element programu edukacyjnego, schronisko jest dedykowaną przestrzenią dla młodych osób o specjalnych potrzebach i promującą rozwój społeczno-afektywny. Podobnie jak w domu, składa się z małego salonu, kuchni z wyspą i jadalni. Jest to miejsce do konstruktywnych rozmów, budowania zaufania, pracy nad umiejętnościami społecznymi i wspierania rozwoju. Środowisko fizyczne zapewnia dzieciom bezpieczeństwo i dobre samopoczucie potrzebne do zdrowego rozwoju w ciepłym i stymulującym środowisku życia. To miejsce, w którym można poczuć się naprawdę komfortowo.

Architektura krajobrazu - mikroklimat dla aktywnego życia

Architektura krajobrazu rozszerza przestrzeń edukacyjną poza mury szkoły. Zaprojektowany z uwzględnieniem północnego klimatu Saguenay, dziedziniec jest schowany w strukturze litery U, tworząc bezpieczny wewnętrzny dziedziniec do zajęć rekreacyjnych i edukacyjnych. Znajduje się tu tor sportowy promujący aktywność fizyczną, osłonięty obszar do spędzania czasu na świeżym powietrzu bez względu na pogodę, klasa na świeżym powietrzu, ogród, a także indywidualne i zbiorowe przestrzenie do zabawy. Układ został zaprojektowany tak, aby stworzyć stonowany mikroklimat, chroniąc przestrzeń przed dominującymi wiatrami i ekstremalnymi wahaniami pogody. Dziedziniec oferuje dzieciom wiele różnorodnych, zabawnych i kreatywnych doświadczeń. 

Architekci krajobrazu zaprojektowali dziedziniec, który zachęca do swobodnej eksploracji, pobudzając wyobraźnię poprzez konstrukcje do zabawy i różne owalne oznaczenia terenu. Te organiczne kształty zostały zaprojektowane w skali dziecięcej, tworząc otaczające podprzestrzenie przypominające kokony. 

Ogrody składają się głównie z rodzimych gatunków roślin, zapewniając naturalną odporność i harmonijną adaptację do środowiska. Obszary basenów bioretencyjnych ułatwiają zarządzanie wodą deszczową. Przestrzenie są przeznaczone do corocznego sadzenia warzyw, promując edukację w zakresie rolnictwa miejskiego. Topografia, ukształtowana przez dodanie kopców i naturalnych różnic terenu, jest zoptymalizowana dzięki obecności naturalnego amfiteatru oraz przestrzeni do wspinaczki i zjeżdżania.

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet

Budynek efektywny energetycznie 

Szkoła ta jest doskonałym przykładem efektywnego wykorzystania energii. Jej systemy elektromechaniczne zostały opracowane zgodnie z czterema głównymi kryteriami: zrównoważony rozwój, komfort, prostota obsługi i harmonia z architekturą. Silna architektura techniczna pozwoliła na zastosowanie systemów o mniejszej wydajności, które są bardziej zrównoważone i mają niższe koszty operacyjne.

Temperatura w budynku jest sterowana z wykorzystaniem scentralizowanych powietrznych pomp ciepła. W połączeniu z ciepłymi i zimnymi hydraulicznymi podłogami promiennikowymi, zapewnia to komfort przez wszystkie miesiące użytkowania szkoły. Świeże powietrze przepływa przez szkołę przy użyciu wentylacji mechanicznej.

Wszystkie elementy elektromechaniczne znajdują się w szkolnej maszynowni. Niedostępna dla uczniów przestrzeń działa jak laboratorium, sterując zarządzaniem w celu optymalizacji komfortu środowiska wewnętrznego. Szkoła dąży do uzyskania certyfikatu LEED V4, który docenia wysiłki w zakresie wydajności energetycznej i redukcji śladu ekologicznego.

Informacje techniczne o projekcie

• Nazwa projektu: École de l'Étincelle (Lab-École Saguenay)
• Lokalizacja: 870 Rue Boily, Chicoutimi, QC G7J 2Y4
• Klient: Commission Scolaire des Rives du Saguenay
• Firma: Consortium Agence Spatiale - APPAREIL Architecture - BGLA Architecture
• Sektor/typ projektu: École primaire
• Rozpoczęcie projektu: Październik 2019
• Zakończenie projektu: Wrzesień 2023 r.
• Całkowita powierzchnia: 3 577 m.ca.
• Budżet: 16,75 M$
• Źródło zdjęć: Maxime Brouillet et Étienne Bernier   

Zespół projektowy

Associate director(s):

• Stéphan Gilbert, architekt (BGLA)
• Kim Pariseau, architekt (APPAREIL Architecture)
• Étienne Bernier, architekt (Agence Spatiale)

Współpracownicy

• Wykonawcy: AMEC Construction Inc.
• Producenci: AMEC Construction Inc.
• Inżynierowie: LGT
• Architekci krajobrazu: Collectif Escargo+ Rousseau Lefevbre
• Konsultanci ds. środowiska i zrównoważonego rozwoju: MARTIN ROY & ASSOCIÉS
• Konsultanci ds. oświetlenia: NA
• Konsultanci ds. akustyki: NA 
• Elektryka: Électricité Sirois 
• Mechanika: Pro-Sag mécanique inc.
• Hydraulika: Pro-Sag mécanique inc.
• Ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja: Pro-Sag mécanique inc.
• Artyści: Mathieu Valade
• Użyte oprogramowanie architektoniczne: Revit, Autocad, VRay, 3DsMax, Sketchup 

Materiały i dostawcy

• Dostawca metalu: Alutech,
• Dostawca szkła: Prelco
• Dostawca drewna: MiTek Canada Inc.
• Okładziny zewnętrzne: Juste du Pin, Alutech, Endicott, BP
• Okna: Vitrerie HMC, Alumico, Prelco
• Drzwi: Construction HMC
• Wewnętrzne okładziny ścienne: Juste du Pin, Endicott, GTRL, Formica
• Akcesoria łazienkowe: Groupe Sani-tech, Bobrick
• Kuchnia: Doyons Déprés

Umeblowanie

• Taborety: ROTEC Création
• Przechowywanie: Ébénisterie Distinction
• Meble zewnętrzne: Eskair
• Dywany: Mat-Tech
• Inne meble i akcesoria: Soudure GF (Garde-Corps et escaliers), COMÉTAL (casiers)

L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet	L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet
L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet	L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet
L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet	L'École de l'Étincelle | fot.: Maxime Brouillet