Smart City – rozwój polskich miast

W ostatnich latach w polskich metropoliach dokonał się duży skok rozwojowy. Działania miastotwórcze opierają się obecnie na planowaniu wieloletnich, spójnych i konsekwentnie realizowanych strategii rozbudowy.

Dynamiczną ewolucję tkanki miejskiej zawdzięczamy nie tylko funduszom unijnym, stabilnej sytuacji makroekonomicznej i gospodarności polskich przedsiębiorców, ale także nowatorskiemu podejściu architektów w projektowaniu inwestycji. W metropoliach poza nową infrastrukturą i monumentalnymi obiektami, coraz częściej zauważalne są także szerokie działania mające na celu rozwój mniejszych przestrzeni, dostosowanych do potrzeb mieszkańców. W obliczu zmieniającego się modelu miast – coraz większą rolę odgrywają w nich osiedla.

Idea Smart City

– Od dłuższego już czasu znamy pojęcie smart city, które najłatwiej przetłumaczyć na język polski jako inteligentne miasto. Na samym początku była to wizja „miasta przyszłości” napędzanego przez sektor firm technologicznych. Należy jednak pamiętać, że najważniejsze są relacje pomiędzy miastem a jego mieszkańcami, dlatego w ideach smart city powstał kolejny etap zarządzania miastem poprzez wykorzystywanie technologii umożliwiających poprawę jakości życia – mówi architekt Agnieszka Szczepaniak, z biura projektowego AP Szczepaniak. – Mieszkańcy produkują miliony danych. Dzięki możliwościom technicznym możemy wykorzystywać te informacje do usprawnienia funkcjonowania metropolii. Technologię wykorzystuje się coraz częściej w projektach inwestycji, w tym osiedli. Dzięki niej tkankę miejską można planować tak, by zharmonizować jej różne obszary: transport, infrastrukturę, edukację, ekonomię, styl życia – dodaje architekt.

Życie osiedli mieszkaniowych

Zmieniła się funkcja osiedli. – To nie tylko sypialnie, ale kompleksowe inwestycje, niemal samowystarczalne obszary – mówi Szczepaniak. – Mocno rozwija się w nich oferta edukacyjna, rozrywkowa oraz kulturalna. Zupełnie inaczej projektowane są dziś w nich polityki mobilności. Osiedla nie tylko muszą posiadać dogodny dostęp do komunikacji miejskiej. W centrum zainteresowania stawia się rowery. – komentuje.

Łączna długość ścieżek dla jednośladów w Warszawie wynosi 361 km. We Wrocławiu trasy te mają 214 km. To dowód na to, że wraz z zagęszczaniem się infrastruktury, coraz większą rolę odgrywają alternatywne środki transportu. – Z centrów polskich miast coraz częściej znikać będą samochody, ogólnodostępne tanie parkingi, przelotowe trasy. Ich miejsce zajmować będą przestrzenie społeczne, instytucje kultury, multifunkcjonalne kwartały usługowe.

Rozwój tkanki miejskiej wyznaczają również zmiany w oczekiwaniach mieszkańców wobec miasta. Młode pokolenie ma mocno sprecyzowane oczekiwania wobec swojego miejsca zamieszkania. Według Stowarzyszenia Urban Land Institute, aż 59% przedstawicieli pokolenia Y woli by na ich osiedlu znajdowały się różne typy mieszkań, 62% docenia gdy w ich sąsiedztwie znajdują się również sklepy, gastronomia i przedsiębiorstwa. Z kolei 52% woli mieszkać w dzielnicy ułatwiającej korzystanie z ekologicznych środków transportu, a 55% zadeklarowało, że preferuje mieszkania w bliskiej odległości od komunikacji miejskiej. Ponad połowie osób z pokolenia Y zależy na funkcjonalnych i zróżnicowanych architektonicznie oraz usługowo osiedlach.

Idee Smart City stają się nadrzędnymi elementami strategii rozwoju światowych metropolii. Barcelona nazywana jest stolicą mobilności. Kopenhaga stawia na rozwój infrastruktury rowerowej. Strategie rozwojowe Helsinek charakteryzuje głębokie myślenie projektowe i projektowanie w oparciu o nowoczesny design. Dzięki politykom miejskim coraz częściej swoje sprawy możemy załatwiać przez internet. W Singapurze aż 98% usług dostępnych jest online. Rozwiązanie te stają się również integralną częścią nowoczesnych osiedli – tłumaczy Agnieszka Szczepaniak.

Wrocław - miasto inteligentne

W Polsce modelowym miastem realizującym idee Smart City jest Wrocław. Komunikację w centrum stolicy Dolnego Śląska usprawnia sieć publicznych wypożyczalni rowerów. Miasto zwiększa też ilość bezpłatnych punktów WiFi. Inteligentny system transportu, regulujący ruch na miejskich skrzyżowaniach, pomaga w rozładowaniu korków w godzinach szczytu oraz ułatwia pracę policji. Co więcej, w naszym mieście widzimy też kolejny „etap” wdrażania idei Smart City - w modelowanie inteligentnego miasta włączani są także obywatele. Widzimy inwestycje powstające poprzez Wrocławski Budżet Obywatelski. Miasto zachęca mieszkańców do działania np. poprzez uchwałę RMW z 2015 r. w sprawie zwolnień od podatków od nieruchomości powierzchni użytkowych lokali mieszkalnych w ramach projektu intensyfikacji powstawania terenów zieleni w obrębie Miasta Wrocławia.
Nowoczesne rozwiązania charakteryzują również projekty architektoniczne wrocławskich osiedli. – Osiedla nie są już jedynie grupą budynków, których celem jest zapewnienie nam dachu nad głową. W naszych projektach uwzględniamy zarówno podstawowe, jak i głębokie potrzeby mieszkańców. Dbamy o to, by inwestycje przy których pracujemy były zróżnicowane architektonicznie i estetycznie atrakcyjne – mówi Agnieszka Szczepaniak.

Infrastruktura mieszkaniowa to przestrzeń, do której wracamy po pracy. Dlatego ważne jest, by stwarzała warunki do odpoczynku oraz pogłębiania więzi z bliskimi. – W naszych projektach uwzględniamy place zabaw i przestrzenie społeczne. Dużo uwagi poświęcamy także rozwiązaniom ekologicznym. Poza zielonymi skwerami i alejkami sięgamy po rozwiązania takie, jak ogródki na dachach budynków – komentuje Agnieszka Szczepaniak. Istotne jest też uwzględnienie w projekcie lokali użytkowych, które w przyszłości będą wykorzystywane przez restauracje, sklepy, instytucje kultury i firmy, dywersyfikując w ten sposób osiedlowy krajobraz i umożliwiając łatwy dostęp do podstawowych usług. Należy pamiętać, że nowoczesne, dopasowane do potrzeb mieszkańców osiedle pozytywnie wpływa nie tylko na tkankę miejską, lecz również na społeczeństwo. Mądre i przemyślane projektowanie przynosi wymierne korzyści nie tylko samej metropolii. To również inwestycja w najważniejszy potencjał jaki posiadamy – kapitał ludzki.