Polskie miasta przyszłości 2050 oczami przyszłych architektów i urbanistów
Miasta przyszłości będą budowane w oparciu o silne więzi społeczne, bez podziału na biedne i bogate dzielnice. Przestrzenie w miastach mają być kształtowane zgodnie z psychologią człowieka i przy aktywnym udziale mieszkańców. Zmniejszy się też zjawisko „rozlewania się” zabudowy na przedmieścia, aglomeracje będą świetnie skomunikowane i zielone, a ich infrastruktura będzie działać na zasadzie gąbki. To tylko niektóre wnioski z opublikowanego właśnie raportu „Polskie Miasta Przyszłości 2050 Oczami Młodych” opracowanego przez wchodzących na rynek architektów, urbanistów i strategów, którzy będą mieli wpływ na kształt polskich miast przez kolejne trzy dekady.
W grudniu 2021 roku zaprezentowano raport „Polskie Miasta Przyszłości 2050” odpowiadający na pytania według jakich scenariuszy mogą rozwijać się polskie aglomeracje w perspektywie kolejnych trzech dekad. Inicjatorem opracowania była Grupa Saint-Gobain, Towarzystwo Studiów nad Przyszłością, a także firma konsultingowa 4CF, specjalizująca się w badaniach na temat prawdopodobnych ścieżek długoterminowego rozwoju.
Na to opracowanie właśnie odpowiedzieli młodzi architekci, urbaniści i stratedzy z Uniwersytetu Warszawskiego, którzy zaprosili do projektu przyszłych kolegów i koleżanki po fachu z Politechniki Śląskiej i Warszawskiej. Wspólnie opublikowali własny raport, w którym przedstawiają swoją wizję polskich miast przyszłości oraz manifest dedykowany młodym specjalistom „Jak zmieniać nasze miasta małymi krokami”.
- Podejmując temat rozszerzenia projektu o własne opracowanie, nie mieliśmy zamiaru dublować wysiłku profesjonalistów ani negować zaproponowanych scenariuszy. Postanowiliśmy wykorzystać wykonaną pracę, aby z perspektywy osób posiadających szeroką wiedzę na temat miast i zachowujących młodzieńczy optymizm, odpowiedzieć na bardzo ważne pytanie: jak chcemy, żeby miasta wyglądały w 2050? – mówi Michał Stokowski, prezes koła naukowego AD FUTURUM działającego na Uniwersytecie Warszawskim, jeden z inicjatorów projektu.
Młodzi specjaliści duży nacisk w swoim raporcie kładą na zadowolenie mieszkańców, które ma być wizytówką miast przyszłości, a dla którego punktem wyjścia mają być wysoce rozwinięte więzi społeczne, zapewnione dzięki dużej ilości zieleni miejskiej oraz powszechnie dostępnym przestrzeniom integracji sąsiedzkiej. Autorzy wskazują też, że w kontekście socjologicznym ważnym warunkiem do tworzenia lepszych miast w przyszłości będzie zminimalizowane rozwarstwienia społecznego. Podają też sposób na osiągnięcie tego celu.
W raporcie czytamy, że mieszkańcy, niezależnie od grupy społecznej, powinni żyć razem, a społeczeństwo powinno być bardziej wrażliwe – zarówno w odniesieniu do drugiego człowieka jak i zwierząt. Dzięki temu lepiej będziemy traktować siebie nawzajem, ale również zwierzęta. Duża w tym rola systemu szkolnictwa, w którym prócz nauki „twardych umiejętności” będzie kładło się nacisk na rozwijanie w dzieciach już od wczesnych lat umiejętności społecznych takich jak współpraca, traktowanie siebie i innych z szacunkiem oraz odpowiedzialność.
Co ciekawe, autorzy raportu przewidują, że życie w miastach przyszłości będzie przenosiło się bliżej ich centrów, a „rozlewanie się” (z ang. urban sprawl) ich zabudowy na przedmieścia będzie systematycznie ograniczane. W opracowaniu nawiązują też do idei miast 15-minutowych zapewniających ich mieszkańcom dostęp do potrzebnych usług w pobliżu miejsca zamieszkania.
Ze względu na zmiany klimatyczne, ważną cechą miast przyszłości będzie efektywne gospodarowanie ograniczonymi zasobami, wraz z zapewnieniem w tym celu odpowiedniej infrastruktury. W 2050 roku miasta mają stać się samowystarczalne i ograniczać emisję gazów cieplarnianych i zanieczyszczeń. Będzie to możliwe dzięki powszechnemu korzystaniu z autonomicznego transportu zasilanego z odnawialnych źródeł energii i alternatywnym środkom transportu, a także odpowiedzialnemu podejściu do budownictwa.
- W naszym opracowaniu przewidujemy również, że dążeniu miast do zdobycia statusu miast przyszłości będzie towarzyszył rozwój nowych kierunków studiów, kształcących specjalistów m.in. w zakresie tworzenia zielonej infrastruktury miejskiej wychodzącej naprzeciw zmianom klimatycznym. Ważne w tym kontekście będzie też urzeczywistnienie w Polsce koncepcji miasta gąbki, zakładającej wykorzystanie infrastruktury (głównie tzw. infrastruktury błękitno-zielonej) do gospodarowania wodą poprzez jej retencjonowanie, magazynowanie i uwalnianie, gdy jest to potrzebne – dodaje Michał Stokowski.
Autorzy raportu wskazują też, że przestrzenie w miastach przyszłości będą kształtowane zgodnie z psychologią człowieka. Ma na to pozwolić wykorzystanie zbioru technik „space syntax”, które umożliwiają analizy pod kątem tego, gdzie ludzie się znajdują, jak się przemieszczają po danej przestrzeni i jak się do niej przystosowują. Do 2050 roku „space syntax” ma pomóc w tworzeniu planów miejscowych.
- Z przyjemnością przyznaję, że efekty współpracy z młodymi specjalistami z Uniwersytetu Warszawskiego oraz Politechnik Śląskiej i Warszawskiej pozytywnie nas zaskoczyły. Wchodzący wkrótce na rynek architekci, urbaniści oraz stratedzy nie tylko przedstawili uzasadniony merytorycznie swój punkt widzenia na rozwój budynków i infrastruktury polskich miast w perspektywie kolejnych trzech dekad, czego dotyczyło nasze pierwotne opracowanie, ale poszli też o krok dalej wskazując na aspekty socjologiczne rozwoju miast w przyszłości. Wykazali się niezwykłą dojrzałością i profesjonalizmem w projektowaniu wizji miast, które będą współtworzyli – mówi Henryk Kwapisz z Grupy Saint-Gobain, inicjator powstania raportu Polskie Miasta Przyszłości 2050 opublikowanego w grudniu 2021, na którym bazowali studenci.
Autorami projektu są studenci Uniwersytetu Warszawskiego zrzeszeni w kole naukowym AD FUTURUM, studenci Politechniki Śląskiej działający w kole naukowym Ecosystem oraz studenci Politechniki Warszawskiej reprezentujący koło naukowe Architektura Jutra. Opiekunem merytorycznym projektu jest dr hab. Wojciech Dziemianowicz, prof. Uniwersytetu Warszawskiego.
miasta przyszłości
Dodano: Czwartek, 09 Czerwiec 2022, 11:19, Autor: hugo