Architektura parkingów

W 2010 roku, liczba wszystkich pojazdów czterokołowych na świecie przekroczyła miliard sztuk.Najwięcej z nich jeździ po drogach Stanów Zjednoczonych, gdzie samochód przypada na 1,3 mieszkańca.

Nie mniej imponujące statystyki notuje się we Francji, Wielkiej Brytanii oraz Japonii gdzie stosunek ten wynosi 1 samochód na 1,75 osoby.

Samochody w przestrzeni miejskiej

Samochodów jest coraz więcej w przeciwieństwie do miejsc parkingowych, których ograniczona ilość, zwłaszcza w przestrzeni miejskiej, staje się problemem cywilizacyjnym. 
Parkingi stały się najcenniejszą przestrzenią w mieście – uważa Janusz Kaniewski – polski designer, współpracujący z czołowymi markami motoryzacyjnymi. Kiedyś, gdy podróżowało się konno wystarczało uwiązać konia przy wejściu – jeśli brakowało miejsca, uwiązane wcześniej konie mogły się nieco posunąć, by zmieścił się jeszcze jeden. Dziś w Tokio, żeby móc kupić i zarejestrować samochód trzeba udokumentować, że ma się wykupione miejsce parkingowe lub garaż – dodaje projektant.

Problemy urbanistyczne i architektoniczne

Brak wystarczającej ilości parkingów jest udręką kierowców, ich projektowanie z kolei, problemem dla architektów i inwestorów. Szczególnie gdy projektuje się budynki w przestrzeni śródmiejskiej, w której miejsca na parkingi często brakuje lub też koszt terenu jest nieproporcjonalnie wysoki. Podobne problemy architekci napotykają również modernizując istniejące budynki, gdzie z kolei zapewnienie miejsc parkingowych może nawet uniemożliwić realizację inwestycji. Wszystkie te problemy w szczególny sposób widoczne są już nie tylko w dużych aglomeracjach, ale nawet w miastach do 100 tysięcy mieszkańców. 


Regulacje prawne


W Europie liczba miejsc parkingowych w budownictwie mieszkaniowym, wielorodzinnym bywa nawet odgórnie regulowana. W Niemczech przykładowo wynosi ona 1,5 stanowiska na mieszkanie. W Polsce brak takich regulacji, choć samorządy coraz częściej decydują się na wprowadzenie lokalnych wskaźników.

Projektowanie i architektura parkingów

Brak parkingów to jedno, ich estetyka to drugie. Fakt, że stanowią one mniej istotny element inwestycji – zarówno w przypadku budownictwa mieszkaniowego, jak i projektowania przestrzeni komercyjnych sprawia, że przestrzeń ta również od strony designu jest nieciekawa i standardowa. Projektując parkingi niezmiernie rzadko planuje się również niestandardowe rozwiązania, nie wykorzystuje się też nowoczesnych technologii usprawniających kierowcom parkowanie.


Tymczasem według International Parking Insitute (IPI) - instytucji zrzeszającej inwestorów i firmy, które zarządzają parkingami – kierunkiem wyznaczającym rozwój parkingów jest zastosowanie nowych technologii pozwalających na bardziej efektywne wykorzystanie przestrzeni.


Z prowadzonych przez IPI badań wynika, że aż 22% osób z branży uważa, że największym problemem obecnych parkingów jest ich niewłaściwe projektowanie oraz złe oznakowanie dróg dojazdowych. Zwracają również uwagę na takie problemy jak słabe planowanie wnętrz czy też niewielkie zastosowanie automatyki.

Z problemu miejsc parkingowych zdają sobie sprawę również projektanci samochodów. 
Mający zaledwie dwa i pół metra Smart miał zrewolucjonizować komunikację miejską, mogąc parkować w poprzek, ulicznego wzdłużnego parkingu. Mimo jednak usilnych starań, ani jedno europejskie miasto nie wydało oficjalnego zezwolenia na taki wyjątek od reguły dla jednej tylko firmy.

Równie innowacyjnym projektem miał być w założeniu model Peugeot 1007 – małe autko miejskie, z przesuwnymi, elektrycznie otwieranymi drzwiami. Niestety, model ten nie przyjął się na szeroką skalę. Skomplikowany mechanizm był mało intuicyjny a i sylwetka samego auta odstraszyła klientów przedkładających miejski szyk nad praktyczność.

Parkingi w projektach

O parkingach przynajmniej na poziomie projektów, nie zapominają też projektanci i designerzy, realizując śmiałe wizje pozwalające na maksymalne wykorzystanie przestrzeni dla jak największej liczby pojazdów. Projektuje się więc parkingi wielopoziomowe, windowe lub uchylne. Widoczna jest również tendencja wykorzystania energii słonecznej, służącej do oświetlania budynku, ładowania zaparkowanych, elektrycznych aut czy też podręcznych gadżetów wykorzystywanych przez kierowców.

 Pomysły na nowatorskie przestrzenie parkingowe powstają również w Polsce. Tej tematyce poświęcony został między innymi, adresowany do architektów i projektantów, tegoroczny konkurs Mazda Design. Jedną z jego kategorii jest - stworzenie koncepcji nowatorskiego miejsca parkingowego. Zwycięski projekt ma zostać zrealizowany w jednej z galerii handlowych Warszawy lub Trójmiasta.

Wszyscy mają świadomość, że same projekty designerskie czy architektoniczne – nawet te najlepsze – sytuacji nie zmienią. Ich rolą może być jednak wskazanie na możliwości rozwiązań, które z jednej strony zoptymalizują miejsca dla pojazdów, z drugiej – pokażą inwestorom jak duży potencjał drzemie w tej zaniedbanej przez architekturę przestrzeni miejskiej.