Muzeum Emigracji w Gdyni
W dawnym Dworcu Morskim w Gdyni, w industrialnym otoczeniu portu, na styku lądu i morza powstaje Muzeum Emigracji w Gdyni, poświęcone jednemu z najistotniejszych zjawisk współczesnego świata, które w szczególny sposób wpłynęło na przeszłość i teraźniejszość polskiego społeczeństwa. Jego otwarcie planuje się na pierwszą połowę 2015 roku.
Historia budynku
Muzeum powstaje w historycznym Dworcu Morskim. Ten zbudowany w 1933 roku budynek przez lata służył obsłudze ruchu emigracyjnego i był miejscem skąd setki tysięcy ludzi wyruszało w świat. Tu łączyło się wiele szlaków wyjazdu z kraju, tu cumowały legendarne polskie transatlantyki na czele z m/s Batory. Emigracyjna historia Gdyni, portowa lokalizacja i monumentalny budynek Dworca budują doskonałe ramy dla instytucji, której ambicją jest nadanie historii polskiej emigracji właściwego miejsca w narodowej pamięci.
Oprócz wystawy stałej i ekspozycji czasowych, placówka stanie się także areną działań animujących aktywność mieszkańców, polem dyskusji i miejscem spotkań ludzi nauki i sztuki. Wśród wielu atrakcji czekających na gości znajdzie się sala kinowa, przestrzeń do działań teatralnych, księgarnia, restauracja, kawiarnia oraz miejsce na ciekawą inicjatywę artystyczną bądź happening. Wszystko to w niepowtarzalnej, industrialnej oprawie portowej lokalizacji.
Modernizacja budynku
Prace remontowo-adaptacyjne w Dworcu Morskim i przylegającym do niego Magazynie Tranzytowym trwały od maja 2013 roku a realizowane były według projektu firmy ae fusion Studio z Krakowa. Zakładał on odbudowę zgodnie z planami z roku 1933 wraz z brakującym północno-zachodnim narożnikiem, jak i zaadaptowanie tego zabytkowego budynku do zupełnie nowej roli. Zmianie uległa elewacja od strony wody – szklana tafla zastąpiła pierwotnie murowaną ścianę, nadając 80-letniemu budynkowi nowoczesny i lżejszy wygląd. Wzniesiono także stalową konstrukcję oryginalnego punktu widokowego – przeszklonego tunelu wychodzącego z Magazynu Tranzytowego. Kładka stanowi architektoniczne i symboliczne nawiązanie do historycznego trapu, jakim opuszczający Dworzec pasażerowie wchodzili na pokład statków. Dialog z przeszłością prowadzony jest także poprzez przywrócenie fasadzie i wnętrzu oryginalnej, polskiej symboliki – m.in. na frontową elewację powróciły płaskorzeźby polskich orłów, które zostały zdarte podczas wojny.
Prace restauracyjne, przebiegające pod opieką wojewódzkiego konserwatora budynku, polegały także na rekonstrukcji i rewaloryzacji wszelkich detali zgodnie z ich oryginalnym wyglądem. Dotyczyło to między innymi stolarki drzwiowej, balustrad, kinkietów, mozaikowych posadzek i przede wszystkim świetlików, które w szczególny sposób zdobią ikonę gdyńskiego modernizmu.
Aby zapewnić Muzeum odpowiednie warunki wystawiennicze, wewnątrz przyległego do Dworca Morskiego Magazynu Tranzytowego stworzono specjalną, dedykowaną ekspozycji architekturę.
Muzeum Emigracji o sobie
W Dworcu Morskim, skąd setki tysięcy ludzi wyruszało w świat, opowiemy o poruszających doświadczeniach polskich emigrantów z końca XVIII jak i początku XXI wieku. Trudno o lepsze miejsce dla instytucji, która stawia pytania o czas i kierunki emigracji, o jej przyczyny, charakter i dalsze losy emigrantów. Pod adresem Gdynia, Polska 1, połączymy historie ludzi wyjeżdżających z Polski w różnych czasach, do różnych krajów we wspólną, ogólnopolską historię, w najszerszym tego słowa znaczeniu.
Jesteśmy muzeum historycznym, prowadzimy jednak swoją działalność w ścisłym związku ze współczesnością. Inaczej nie można opowiedzieć o zjawisku, które dotyczy dziś bezpośrednio 200 milionów ludzi na całym świecie, a dla 2 milionów Polaków stało się po akcesji do Unii Europejskiej doświadczeniem pokoleniowym. Jednocześnie intensywnym debatom politycznym na temat emigracji rzadko towarzyszy refleksja o historycznym charakterze tego zjawiska. Tymczasem poza krajem żyje około 20 milionów osób polskiego pochodzenia, z czego większość to potomkowie emigrantów. Powstania narodowe, wojny światowe, trudny okres powojenny w równie znaczącym stopniu co kwestie ekonomiczne przyczyniały się do masowego charakteru emigracji z Polski. Nierzadko były to osobiste wybory motywowane pragnieniem lepszego życia, podążaniem za marzeniami i ambicjami. Wszystkie te czynniki sprawiły, że Polacy są szóstą diasporą na świecie a bez historii emigracji trudno zrozumieć całą polską historię. Dlatego mamy nadzieję, że Muzeum Emigracji w Gdyni stanie się miejscem autentycznego spotkania Polaków z kraju i z zagranicy.
