Ciechanów

Zdjęcie przedstawia budynek starostwa w Ciechanowie przy ul. Zakroczymskiej po rozbudowie dokonanej w okresie międzywojennym. Sam budynek zaczęły wznosić władze carskie w 1913 r. na potrzeby wojska. W 1925 r. nadbudowano drugie piętro a cały gmach otrzymał wystrój w stylu narodowym (nawiązującym do polskiego renesansu). Dziś mieści się tu Powiatowa Komenda Policji. (ul. 11-go Pułku Ułanów Legionowych nr 47) Gmach - wraz z całym zespołem zabudowań (budynki towarzyszące, bramy, ogrodzenie) - został wpisany do rejestru zabytków.

Dom mieszkalny Baranowskich przy ul. 11 Pułku Ułanów Legionowych nr 21/23. Józef Baranowski sprowadził sie do Ciechanowa z Przasnysza ("dorobił się" jako pomocnik rejenta). Obszerny budynek wystawiono w 1925 r. na gruntach wsi Aleksandrówka (projekt: Jerzy Korczak, wykonawstwo: firma budowlana Bolesława Roszko). W 1920 r. stała w tym miejscu radiostacja bolszewicka, której zniszczenie 15 sierpnia (przez wypad 203 pułku ułanów) spowodowało chaos w szeregach Armii Czerwonej i ułatwiło Polakom zwycięstwo w Bitwie Warszawskiej. Po wybudowaniu kamienicy, zamieszkał tu m.in. Karol Szwanke (bardzo ceniony ciechanowski lekarz). Po wojnie (w latach 1945-56) budynek zajmował urząd bezpieczeństwa, w którym więziono i katowano polskich patriotów - żołnierzy AK i innych organizacji niepodległościowych. Te tragiczne wydarzenia upamiętnia tablica z czarnego granitu. Obecnie kamienica jest siedzibą licznych firm - wpisana do rejestru zabytków (nr 381/95).

Obecny ratusz został wybudowany w roku 1844r. (w północno-zachodnim narożniku Rynku) w stylu neogotyckim wg. projektu Henryka Marconiego (znakomitego włoskiego architekta, żyjącego w latach 1792 - 1863, który w 1822r. przybył do Polski). Fotografia pochodzi z lat 20-tych XX wieku. W tym samym czasie na tyłach ratusza powstał nowy budynek.

RATUSZ - Czasy aktualne

Najstarsze wzmianki o warowni pochodzą z roku 1429, kiedy to jego architekt – mistrz Niklos przedstawił księciu rachunki budowlane dotyczące prac przy wznoszeniu twierdzy. Niespełna pół wieku później książęca rezydencja uległa poważnym uszkodzeniom, będącym wynikiem pożaru, który w roku 1467 strawił stare miasto. Obiekt szybko odbudowano i podczas prac renowacyjnych znacznie unowocześniono. Nowe wnętrza budziły zachwyt, a przepych i zgromadzone w nich kosztowności świadczyły o zamożności jego bogatych mieszkańców. Po śmierci ostatniego księcia mazowieckiego, Janusza III, został ofiarowany w posagu królowej Bonie, żonie Zygmunta Starego. W XVI wieku zamek zostaje przebudowany na renesansową rezydencję królowej Bony, wtedy właśnie przeżywa czasy swojej świetności. Największych zniszczeń zamek doznał w okresie potopu szwedzkiego. Założenie obronne zbudowane zostało na bagnach, na prawym brzegu rzeki Łydyni. Aby zamek zachował stabilność na tak niepewnym gruncie, w bagnistym podłożu zatopiono masę żwiru i cegieł oraz setki dębowych pni i dopiero wówczas rozpoczęto budowę. Masywna, ceglana twierdza ma kształt regularnego czworoboku (48 na 57 metrów) z dwiema potężnymi basztami (zachodnia, zwana arsenałem i wschodnia, zwana więzienną) od strony rzeki. Usytuowane w południowych narożach zamku wieże osłaniały podejście do bramy. Pierwotnie miały one tę samą wysokość, co mury obwodowe. Dostęp do nich prowadził prosto z chodników straży, znajdujących się po wewnętrznej stronie murów obronnych. W północnej części dziedzińca stał tzw. pałac książęcy. Był to budynek o dwu kondygnacjach, z czterema pomieszczeniami na każdym poziomie. Jego przyziemia zajmowały kuchnia i spiżarnia, natomiast na piętrze mieściły się sale reprezentacyjne. Po odbudowie, będącej wynikiem pożaru, podwyższono mury i wieże oraz dobudowano piętro pałacu, na którym umieszczono sypialnie i kaplicę św. Stanisława. Funkcje gospodarcze przejęły wtedy drewniane budynki, rozlokowane wzdłuż wschodniej i południowej kurtyny murów. Aby uchronić zamek przed podmyciem przez podnoszące się wody gruntowe, o 1,5 metra podwyższono poziom dziedzińca (podobno w tym celu trzeba było nawieźć ponad 2000 wozów z gliną). Najpoważniejszych przeobrażeń budowla doświadczyła w wieku XVI. Zlikwidowano wówczas starą bramę od południa, przebito zaś nową – w południowej części kurtyny zachodniej. Wjazd na dziedziniec poprzedzało przedbramie w formie niewielkiego ryzalitu. Znajdował się tam mechanizm do opuszczania zwodzonego mostu, a na jego piętrze usytuowany był pokoik dla odźwiernego. Po raz kolejny nadbudowano wieże i przystosowano je do broni palnej. W południowej części dziedzińca dostawiono ciąg murowanych budynków; podwyższono też górną kondygnację pałacu, który uzyskał renesansowy wystrój.

Cukrownia jest jednym z najstarszych kompleksów przemysłowych Ciechanowa. Powstała na gruntach wsi Szczurzyn w latach 1880-1882 (pierwotnie miało w tym miejscu być uzdrowisko - powstała już nawet część budynków...) Było to znaczne przedsięwzięcie urbanistyczne - największe od czasu lokacji z 1400 roku, w zasadzie stworzono nowy organizm, niezależny od miasta. Zdjęcie pochodzi z 1902 r. Niedawno cukrownia zaprzestała produkcji. Obecnie budynki wynajmują różne firmy - m.in. sortownia śmieci.