Miejsce na odpady stałe
Podstawa prawna
Regulację prawną rozstrzygającą kwestię sytuowania i konstrukcji miejsc na odpady stałe stanowi § 22 i następne rozporządzenia Ministra Infrastruktury (z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie.
Zgodnie z tymi przepisami na działkach budowlanych należy przewidzieć miejsca na pojemniki służące do czasowego gromadzenia odpadów stałych, z uwzględnieniem możliwości ich segregacji.
Rodzaje miejsc na odpady stałe
Miejsca na odpady stałe mogą przyjąć postać:
1) zadaszonych osłon lub pomieszczeń ze ścianami pełnymi bądź ażurowymi,
2) wyodrębnionych pomieszczeń w budynku, mających posadzkę powyżej poziomu nawierzchni dojazdu środka transportowego odbierającego odpady, lecz nie wyżej niż 0,15 m, w tym także dolne komory zsypu z bezpośrednim wyjściem na zewnątrz, zaopatrzonym w daszek o wysięgu co najmniej 1 m i przedłużony na boki po co najmniej 0,8 m, mające ściany i podłogi zmywalne, punkt czerpalny wody, kratkę ściekową, wentylację grawitacyjną oraz sztuczne oświetlenie,
3) utwardzonych placów do ustawiania kontenerów z zamykanymi otworami wrzutowymi.
Miejsca na odpady stałe jako obiekty małej architektury
Zgodnie z art. 1 ustawy Prawo budowlane, normuje ona działalność obejmującą sprawy projektowania, budowy, utrzymania i rozbiórki obiektów budowlanych oraz określa zasady działania organów administracji publicznej w tych dziedzinach. Obiektem budowlanym, w świetle definicji legalnej zawartej w art. 3 pkt 1 powołanej ustawy, jest m.in. obiekt małej architektury (pkt c), dla których nie ma obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę (art. 29 ust. 1 pkt 22 ustawy). Ustawodawca wskazując, w art. 3 pkt 4 ustawy - Prawo budowlane, co należy rozumieć przez obiekt małej architektury, określił jego cechy poprzez przykładowe wskazanie niewielkich obiektów, zaliczanych do tej kategorii. Mając to na uwadze stwierdzić należy, iż obiektami takimi są niewielkie śmietniki, kontenery na odpady, itp. Art. 29 i 30 ustawy - Prawo budowlane stanowią, że pozwolenia na budowę ani zgłoszenia nie wymaga budowa obiektów małej architektury, a zgłoszeniu właściwemu organowi podlega jedynie budowa obiektów małej architektury w miejscach publicznych.
Z powyższego można wnioskować, że budowa śmietników nie wymaga ani pozwolenia na budowę ani zgłoszenia. Taka teza może zostać podważona w przypadku gdy inwestor przekroczy dopuszczalną granicę kwalifikującą obiekt jako „niewielkich rozmiarów”.
Jak wynika z treści orzeczenia z dnia 25 kwietnia 2007r., sygn. akt II SA/GL 913/06 Sądu Administracyjnego w Gliwicach „Obiektami małej architektury, zgodnie z art. 3 pkt 4 prawa budowlanego, są obiekty niewielkie, w szczególności kultu religijnego, posągi i wodotryski i inne obiekty architektury ogrodowej, obiekty użytkowe służące rekreacji codziennej i utrzymaniu porządku. Zastosowany sposób wyliczenia wskazuje na jego przykładowy charakter. Oznacza to, że oprócz wymienionych obiektów, również inne mogą stanowić obiekty małej architektury, pod warunkiem że są obiektami niewielkimi. Nie można za pozbawione znaczenia uznać, że ustawodawca w art. 3 pkt 4 posłużył się określeniem "niewielkie" dla scharakteryzowania obiektów będących obiektami małej architektury. Praktyka taka narusza zakaz wykładni per non est. Zastrzeżenie to odnosi się również do rodzajów obiektów, wyliczonych przykładowo w przepisie. W przekonaniu Sądu, posąg, wodotrysk czy kapliczka mogą zostać uznane za obiekt małej architektury również tylko wtedy, gdy są niewielkie. To nie stopień skomplikowania technicznego obiektu, lecz właśnie jego wielkość uzasadniają zaliczenie go do obiektów małej architektury. Doświadczenie nakazuje uznać, że w zwyczajnych okolicznościach obiekty wymienione w art. 3 pkt 4 nie są dużych rozmiarów. Typowe ich parametry wyznaczane są przez zwyczajową praktykę, determinowaną tradycją czy względami praktycznymi oraz funkcjami, jakim służą. Okoliczności te pozwoliły na wyjęcie takich obiektów spod rygorów prawa budowlanego, jeżeli są wznoszone na działkach nie będących miejscami publicznymi.”.
Często spotykane tzw. wiaty z funkcją miejsc na gromadzenie odpadów niejednokrotnie przekraczają parametry przeciętnie spotykanej wielkości śmietnika. Z tego względu nie można ich zakwalifikować jako obiektu małej architektury, mimo że, jak podnoszą często inwestorzy, używane są jako składowisko odpadów stałych.
Wykonany w taki sposób obiekt budowlany nie stanowi obiektu małej architektury, zwolnionego w oparciu o art. 29 ust. 1 pkt 22 prawa budowlanego z obowiązku uzyskania pozwolenia na budowę, jak też od obowiązku dokonania zgłoszenia (art. 30 ust. 1pkt 4 a contrario).
Usytuowanie miejsc na odpady stałe na działce budowlanej
Odległość miejsc na pojemniki i kontenery na odpady stałe, powinna wynosić co najmniej 10 m od okien i drzwi do budynków z pomieszczeniami przeznaczonymi na pobyt ludzi oraz co najmniej 3 m od granicy z sąsiednią działką. Zachowanie odległości od granicy działki nie jest wymagane, jeżeli osłony lub pomieszczenia stykają się z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej.
W zabudowie jednorodzinnej, zagrodowej i rekreacji indywidualnej dopuszcza się zmniejszenie powyższych odległości od okien i drzwi do 3 m od granicy działki do 2 m, a także sytuowanie zadaszonych osłon lub pomieszczeń na granicy działek, jeżeli stykają się one z podobnymi urządzeniami na działce sąsiedniej bądź też przy linii rozgraniczającej od strony ulicy.
Autorzy:
Marta Kozak-Janik
