Współczesna Kamienica Łódzka – edycja trzecia
Prezydent Miasta Łodzi Hanna Zdanowska ma zaszczyt ogłosić konkurs architektoniczny pn. „Współczesna Kamienica Łódzka – edycja trzecia”. Organizatorem konkursu jest Biuro Architekta Miasta.
Jest to konkurs architektoniczny na opracowanie projektu studialnego współczesnej kamienicy łódzkiej opartego na jej historycznym archetypie.
Celem konkursu jest wypracowanie najtrafniejszych form architektonicznych osadzonych w zabytkowej Łodzi. Prace konkursowe powinny wpisywać się w historyczny obszar Strefy Wielkomiejskiej. Koncepcje w swoich propozycjach muszą zawierać twórcze połączenie projektowanej kamienicy z wykorzystaniem klasycznych zasad kształtowania architektury i historycznego detalu oraz w adekwatny sposób wykorzystywać współczesne technologie.
Gwałtowny rozwój przemysłu w Łodzi w XIX wieku wyniósł słabo dotychczas prosperującą osadę rolniczą do grona wielkich europejskich ośrodków przemysłowych. Obok skromnej, klasycyzującej architektury z pierwszej połowy XIX wieku i typowego budownictwa osiedli tkackich, wyrosły wielkie zespoły przemysłowe, połączone z pałacami fabrykanckimi i kontrastujące z nimi założenia kolonii domów robotniczych, a także okazałe kamienice czynszowe. Wybudowane w latach siedemdziesiątych XIX wieku pierwsze kamienice czynszowe o wykształconym układzie przestrzennym stały się najbardziej powszechną formą budownictwa mieszkaniowego i ukształtowały wygląd Strefy Wielkomiejskiej Łodzi w następnych dziesięcioleciach XIX wieku i początkach XX wieku. Układ przestrzenny oraz historyczne podziały parcelacyjne zostały zachowane do dziś, a ponadto znajdują swoje odzwierciedlenie w istniejącej zabudowie co stanowi niezwykłą wartość struktury przestrzennej miasta. Łódzka kamienica jest budynkiem murowanym, posiadającym zazwyczaj od trzech do sześciu kondygnacji, złożonym z budynku frontowego, dwutraktowego (o głębokości zabudowy około 16-17 m) i dwóch jednotraktowych oficyn (o głębokości zabudowy 6-7 m). Wznoszono je na działkach szerokości od 19-21 m, z bramą przejazdową, często sytuowaną na osi, klatką schodową w płytkim ryzalicie przesuniętym z osi w elewacji od strony podwórka. Oś środkowa podkreślona frontonem i balkonem, bądź wykuszem, okna z obramowaniami zróżnicowanymi na poszczególnych kondygnacjach, partery i naroża boniowane. Strukturę kamienicy podkreślała ogólnodostępna kondygnacja przyziemia, czasem o podwójnej ”wielkomiejskiej” wysokości, pełniąca funkcje handlowo-usługowe. Wyższe piętra charakteryzowały się hierarchicznym układem kompozycyjnym poszczególnych kondygnacji. Przykładem szczególnym jest kamienica narożna bo była ona zazwyczaj zwieńczeniem dwóch prostopadłych do siebie pierzei. Kamienice narożne można sklasyfikować jako kamienice z dominantą i kamienice bez dominanty. Z kolei ze względu na rozwiązanie architektoniczne narożnika, kamienice można podzielić na te z prostym narożnikiem, z narożnikiem zaokrąglonym oraz te z narożnikiem ściętym.
W następstwie wywołanego sprzyjającą koniunkturą gospodarczą, nasilenia ruchu budowlanego w okresie rewolucji przemysłowej oraz nieznacznego stopnia zniszczeń wojennych, Łódź obfituje przede wszystkim w cenne obiekty architektury mieszkaniowej o formach eklektycznych i klasycyzujących, secesyjnych, a także znakomite przykłady modernizmu lat 20-tych i 30-tych, który potrafił znaleźć własny język nawiązując do historyzujących sąsiadów.
Obecny wzrost zainteresowania i wysoka ocena walorów architektury przełomu XIX i XX wieku ożywiły dyskusje nad formami architektonicznymi, które wpisywałyby współczesność w ciąg rozwojowy miasta i zachowały jego unikalny kod genetyczny. Stąd potrzeba poszukiwania architektonicznego języka
dla współczesnej formy łódzkiej kamienicy wpasowującej się w tkankę historyczną oraz nawiązującej do ukształtowanego na przestrzeni zaledwie kilkudziesięciu lat unikalnego genius loci.
Podstawowym założeniem konkursu jest znalezienie architektonicznego antidotum na swoiste „zubożenie stylistyczne” nowo budowanych obiektów. Powodem zorganizowania konkursu jest potrzeba wypracowania wzorcowych form architektonicznych osadzonych w kontekście zabytkowej Łodzi, które mogłyby być stosowane lub stanowić inspirację przy wznoszeniu nowych budowli na obszarze historycznego śródmieścia. Konkurs ma wskazać możliwe kierunki poszukiwań twórczych rozwiązań we współczesnym rozwoju architektury łódzkich kamienic, które wzmocnią tożsamość urbanistyczną i architektoniczną miasta. Łódzka kamienica ma być głosem w dyskusji o ciągłości rozwoju architektury. Szczególnie istotne w tym względzie będą analizy rozwoju bogatej ornamentyki elewacji frontowych oraz możliwości ich implementacji przy użyciu współczesnych technologii. Współczesna Kamienica Łódzka ma być twórczym przetworzeniem historii, w oparciu o nowe trendy i rozwiązania technologiczne. Celem konkursu jest rozstrzygnięcie wzajemnych relacji zachodzących w przedmiotowym obiekcie pomiędzy odwołaniem do historyzmu architektury tej części miasta, a estetyką, technologią oraz materiałami charakterystycznymi dla współczesności. Wprowadzenie nowej zabudowy musi odbywać się w zgodzie z historycznymi regułami, które stworzyły tkankę miejską Łodzi.
Współczesna architektura to nie tylko rozpropagowany w ostatnich latach powojenny modernizm uproszczony do wyłącznie użytkowej formy, tworzący często banalne, kontrastujące, oderwane od otaczającej przestrzeni budowle, ale również całe bogactwo inspiracji z nurtu postmodernizmu, dekonstruktywizmu, high - techu, nowego klasycyzmu i wielu innych współczesnych kierunków. Poszukiwanie wartości we współczesnej, śródmiejskiej zabudowie może polegać również na cytatach, powtórzeniach i dosłownych skojarzeniach z przeszłością. Jednym słowem chodzi o nowatorskie podejście do pojmowania architektury jako dialogu z otoczeniem w Łodzi, wpisującego się w sąsiedztwo obiektów z przełomu XIX i XX wieku, aż do lat 30-tych XX wieku.
Harmonogram konkursu:
- 14.08.2023 r. - ostateczny termin nadsyłania pytań do Organizatora
- (na adres: [email protected], tytuł: KONKURS 2023„Współczesna Kamienica Łódzka. Edycja III”);
- 21.08.2023 r.- udzielenie odpowiedzi na pytania osób zainteresowanych Konkursem;
- 16.10.2023 r. do godz. 16:00 – składanie prac konkursowych – stacjonarnie lub za pośrednictwem poczty Łódzkie Centrum Kontaktu z Mieszkańcami, Piotrkowska 110 (wejście od Pasażu Schillera), 90-926 Łódź
- 02.11.2023 r. - zakończenie prac Sądu Konkursowego, podanie wyników do opinii publicznej do 17.11.2023 r. – uroczystość wręczenia nagród dyskusja pokonkursowa - Lapidarium Detalu Architektonicznego w Łodzi, al. Kościuszki 19;
- 17.11 – 18.12. 2023 r. – wystawa pokonkursowa
(terminy mogą ulec zmianie)
Nagrody
W Konkursie przewiduje się następujące nagrody (pula nagród: 90 000 zł)
- I nagroda – 40 000 zł
- II nagroda – 27500 zł
- III nagroda – 17500 zł
- Nagroda Architekta Miasta – 5000 zł