Polska i Świat

Styczeń 31, 2012

Architektura norweska

Klasztor w Tautrze, projekt pracowni Jensen&Skodvin. Fot.: Jiri Havran
Klasztor w Tautrze, projekt pracowni Jensen&Skodvin. Fot.: Jiri Havran

Współczesna architektura norweska – architektura wypracowana przez lata, wpisana w strategię zrównoważonego rozwoju i czerpiąca inspiracje z rodzimej tradycji.

Opiera się przede wszystkim na naturalnych materiałach i wykorzystuje krajobraz jako element i narzędzie projektowania.

Zobacz także: Wystawa Współczesna architektura norweska 2005–2010

Związek z tradycją

W norweskich projektach architektonicznych zaskakuje odważne łączenie nowych technologii z tradycyjnymi materiałami, starych, zabytkowych struktur z nowoczesną estetyką form i konstrukcji. To realizacje niezwykle racjonalne, ale zarazem piękne w swej prostocie i logice.

Bezpośredni związek architektury norweskiej z tradycją kraju (choć jest ona bardzo twórczo przetworzona) widać między innymi w projektach schroniska górskiego Preikestolen projektu pracowni Helen&Hard AS oraz otwartego pawilonu na jednym z placów w Sandnes, zbudowanego według projektu Atelier z Oslo i AWP z Francji.

Schronisko górskie Preikestolen, autor projektu: Helen & Hard; fot.: Jiri Havran
Otwarty pawilon w Sandnes, autorzy projektu: Atelier z Oslo i AWP z Francji; fot.: Jiri Havran

Architektura wpisana w krajobraz

„Myślenie krajobrazem” to specyficzna cecha współczesnej architektury norweskiej. Jej genezę odkryć można w tradycyjnym budownictwie tego regionu. Jednak przede wszystkim widać ją w twórczości najwybitniejszego norweskiego architekta XX wieku – Sverrego Fehna, którego wyjątkowa osobowość wciąż oddziałuje na kolejne pokolenia norweskich architektów. Wszystkie projekty Fehna charakteryzuje niezwykła umiejętność respektowania otoczenia naturalnego.

Wydawnictwo Gyldendal w Oslo, projekt: arch. Sverre Fehn; fot.: Jiri Havran

Również w takich obiektach jak Muzeum Pettera Dassa w Alstadhang (projekt biura projektowego Snøhetta), Bank Nasion Svalbard Global w SvalSatveien (według projektu Barlindhaug Consult AS) czy Farma Dalake (Knut Hjeltnes AS sivilarkitekter MNAL,2005) uderza ogromny szacunek dla kontekstu natury, otoczenia budynków i potrzeba logicznego wpisania ich w krajobraz.

Muzeum Pettera Dassa w Alstadhang (biuro projektowe Snøhetta), fot.: Jiri Havran
Bank Nasion Svalbard Global w SvalSatveien; projekt: Barlindhaug Consult AS; fot.: Jaro Hollan
Farma Dalaker Galta, autor projektu: Knut Hjeltnes; fot.: Jiri Havran

autor: arch. Lund Hagem i Hytte Haugen, fot.: Jiri Havran

Architektura w środowisku naturalnym

Przykłady głębokiej symbiozy architektury, natury i sztuki odnajdujemy wśród przedsięwzięć realizowanych w ramach rządowego projektu Narodowych Szlaków Turystycznych w Norwegii. Siatka tych szlaków ma ułatwić dostęp do wspaniałej, surowej i dzikiej przyrody norweskiej. Projekty platform widokowych, przystanków, stref odpoczynku oraz parkingów powierzono architektom i designerom. Niektóre z nich to dzieła wyjątkowe w tym między innymi punkt widokowy Sohlberg (2006) oraz według projektu architekta Carla-Viggo Hølmebakka.

Narodowe Szlaki Turystyczne - punkt widokowy Solbergplassen, projekt pracowni Carl-Viggo Holmebakk, zdj.: Jiri Havran
Przystań promowa według projektu architekta Carla-Viggo Hølmebakka, fot.: Magne Myrvold

Symboliczna architektura norweska

Narodowy Teatr Opery i Baletu w Oslo (biuro projektowe Snøhetta), który zdobył wiele nagród, w tym prestiżową Europejską Nagrodę dla współczesnej architektury w roku 2009 – Mies van der Rohe Award 2009, już w kilka dni po otwarciu (kwiecień 2008 r.) stał się bezprecedensowym symbolem Norwegii. Budowla z białego marmuru, dostępna na wielu poziomach, bardzo często porównywana jest z lodowcem. Gmach stał się nie tylko ważną instytucją kultury i świątynią muzyki, lecz także przestrzenią publiczną dla mieszkańców stolicy. Opera jest kwintesencją norweskiej estetyki, a zastosowane materiały, takie jak kamień, drewno i szkło sprawiają, że budynek stapia się z krajobrazem.

The Norwegian Opera & Ballet, Oslo
The Norwegian Opera & Ballet, Oslo

Inny norweski obiekt godny uwagi to klasztor w Tautrze (okręg Nord-Trøndelag, proj. Jensen&Skodvin, AS, 2003-2006)

Rzadko się dzisiaj zdarza budować klasztor. Nowy obiekt poło­żony jest w pobliżu ruin średniowiecznego klasztoru cystersów. Tradycyjne formy i materiały wykorzystano w nowatorskiej kon­strukcji odpowiadającej charakterowi tamtejszego krajobrazu i zmieniającego się oświetlenia.

Klasztor w Tautrze, projekt pracowni Jensen&Skodvin; fot.: Jiri Havran

Informacje o projekcie

  • GDZIE: Tautra, Frosta, okręg Nord-Trøndelag
  • ZLECENIODAWCA: Tautra Mariakloster
  • ROZPOCZĘCIE I UKOŃCZENIE PROJEKTU: 2003 – maj 2006
  • BIURO ARCHITEKTONICZNE: Jensen & Skodvin Arkitektkontor AS (Jan Olav Jensen, Børre Skodvin, Torstein Koch, Torunn Golberg, Martin
    Draleke, Aslak Hanshuus, Kaja Poulsen, Siri Moseng i Anne Lise Bjerkan)
  • MATERIAŁY I KONSTRUKCJA: laminowane drewno klejone, beton, łupek z Otta
  • NAGRODY: Nagroda Forum AID Award 2007, nominacja do nagrody Miesa van der Rohe w dziedzinie architektury 2006, Årets bygg 2006, Nagroda Marmomac International Stone Award 2007

Na uwagę zasługuje również instalacja Tubaloon

Co roku w lecie na Kirketorget, centralnym placu w Kongsbergu, powstaje specjalna muszla koncertowa. Ta rzeźbiarska, niezwy­kła forma z nietypowych materiałów stała się symbolem festiwalu jazzowego odbywającego się w mieście.

Tubaloon w Kongsberg zbudowany z okazji Jazz Festival, autor: Snohetta, fot.: Robert Sannes

Informacje o projekcie

  • GDZIE: Kirketorget, Kongsberg
  • ZLECENIODAWCA: Kongsberg Jazzscener AS
  • ROZPOCZĘCIE I UKOŃCZENIE PROJEKTU: 2006
  • BIURO ARCHITEKTONICZNE: Snøhetta AS (Joshua Teas)
  • MATERIAŁY I KONSTRUKCJA: tkanina PVC i stalowa rama
  • NAGRODY: Kongsberg

Źródło: Międzynarodowe Centrum Kultury w Krakowie

Tagi: architektura norweska

Komentarze

opinia

Dodano: Środa, 01 Luty 2012, 18:35, Autor: młody

Wspaniała architektura, podoba mi się, że skandynawowie

Domy jednorodzinne

widok domu od storny skarpy
Projekt obejmuje dwukondygnacyjny dom jednorodzinny z płaskim dachem (zgodnie z MPZP – jednospado...
Październik 21, 2025
Czy architektura może być czymś więcej niż formą? Czy może stać się doświadczeniem — chwilą, któr...
Wrzesień 11, 2025

Wasze realizacje

Wilanów od lat przyciąga tych, którzy szukają balansu pomiędzy rytmem miasta a spokojem przedmieś...
Październik 15, 2025
Bardzo wytrymałe na obciążenia półki na wymiar bez widocznych wsporników. Nr projektu 3669 https...
Sierpień 22, 2025

Materiały budowlane

Miejskie kosze na śmieci to element małej architektury, którego zwykle nie zauważasz – dopóki go...
Listopad 26, 2025
Źródło: pixabay.com
Nowoczesne kominy muszą być bezpieczne i trwałe. Producenci muszą zadbać również o ich odporność...
Listopad 25, 2025

Konkursy

Inwestycja, której budżet planowany jest na ok. 50 milionów złotych, ma stanowić odpowiedź na potrzebę utworzenia w mieście nowoczesnej, wielofunkcyjnej przestrzeni, łączącej funkcje kulturalne, ed...
Grudzień 1, 2025
Wrocław| źródło: Pixabay
Celem konkursu jest uzyskanie najlepszej koncepcji, która w sposób atrakcyjny urbanistycznie i architektonicznie wpisze się w otaczający krajobraz oraz spełni wymogi energooszczędności budynku oraz...
Grudzień 1, 2025