Finał 12. edycji Europejskiej Nagrody za Miejską Przestrzeń Publiczną 2024
Międzynarodowe Jury 12. edycji Europejskiej Nagrody za Miejską Przestrzeń Publiczną 2024, w dniach 27 i 28 czerwca, wybrało 10 finalistów: 5 w kategorii Ogólnej i 5 w kategorii Nadmorskiej.
Wybrane projekty znajdują się w Belgii, Hiszpanii, Gruzji, Irlandii, Włoszech, Holandii, Polsce i Szwajcarii. Większość dotyczy miast średniej wielkości, co pokazuje, że wrażliwość i próby promowania wysokiej jakości przestrzeni publicznych istnieją na całym terytorium Europy. W sumie zgłoszono 297 projektów, z 35 krajów europejskich.
Europejska Nagroda za Miejską Przestrzeń Publiczną to konkurs, organizowany od 2000 roku, w cyklu 2-letnim, który promuje interwencje w zakresie tworzenia, przekształcania i odzyskiwania przestrzeni publicznych w miastach europejskich. W 12. edycji Nagrody wyjątkowo uwzględniono kategorię Projektów Nadmorskich w odpowiedzi na szczególną wrażliwość miast nadmorskich na zmiany klimatu oraz w ramach Cultural Regatta, programu działań promowanych przez Radę Miasta Barcelony, towarzyszących obchodom Pucharu Ameryki w tym mieście.
9 września 2024 roku finaliści zaprezentują swoje projekty przed Jury. Zwycięskie prace w obu kategoriach zostaną ogłoszone 29 października. Wszystkie wydarzenia odbędą się w Centre de Cultura Contemporània de Barcelona (CCCB) i będą otwarte dla publiczności.
Jury 12 edycji Europejskiej Nagrody za Miejską Przestrzeń Publiczną
- Jury przewodniczyła architektka urbanistka, projektantka krajobrazu i przemysłu Beth Galí, wykładowczyni w Szkole Architektury w Barcelonie i wykładowczyni gościnnie w Lozannie, Delft i Harvardzie;
- Sonia Curnier, architektka i badaczka w Laboratorium Socjologii Urbanistycznej École Polytechnique Fédérale de Lausanne;
- Fabrizio Gallanti, kurator i architekt, dyrektor Arc en Rêve, centrum architektury w Bordeaux;
- Žaklina Gligorijević, architekt i urbanistka, konsultantka ds. kwestii miejskich w projektach Unii Europejskiej i Banku Światowego w Serbii;
- Beate Hølmebakk, architekt i współzałożycielka Manthey Kula, wykładowczyni w Instytucie Architektury w Szkole Architektury w Oslo;
- Manon Mollard, architektka, pisarka i redaktorka Architectural Review;
- Francesco Musco, architekt urbanistyczny specjalizujący się w zrównoważonym rozwoju i środowiskach morskich, wykładowca na Università IUA di Venezia;
- Lluís Ortega, architekt, wykładowca na UPC i sekretarz nagrody
Finaliści w Kategorii Ogólnej
Park przy Kopcu Powstania Warszawskiego. Warszawa, Polska. Projekt: Archigrest
Nowy park oferuje przestrzeń publiczną związaną z pamięcią o miejscu i historii Warszawy. Robi to w innowacyjny sposób, tworząc nowy obszar miejski, który uznaje i uwidacznia historię, przetwarzając ruiny zniszczeń z II wojny światowej i mając jednocześnie na uwadze przyszłość. Stworzony park jest ogólnodostępny i przyjazny dla obywateli. Projekt uwzględnił wszystkie wrażliwe elementy: historię i pamięć o niej, potrzeby ludzi, ekologię.
Promenada Boca de la Mina w Hiszpanii. Projekt: Batlleiroig
Nowa promenada jest przykładem płynnej integracji krajobrazu, historii, potrzeb ekologicznych oraz aktywności zdrowotnych. Zastosowanie ręcznie robionej cegły nadaje miejscu spójny charakter. Jasna strategia zarządzania wodą poprawia krajobraz i przewietrzanie miasta. To podejście wspiera aktywności na świeżym powietrzu dla mieszkańców Reus i jego okolic, promując zarówno korzyści ekologiczne, jak i rekreacyjne.
Siedem interwencji w Monte. Castel San Pietro, Szwajcaria. Projekt: studioser
Ten projekt jest wynikiem dogłębnego badania kilku peryferyjnych regionów Ticino, gdzie potrzeby i wyzwania, z jakimi boryka się populacja osób starszych w codziennym życiu, zostały zidentyfikowane jako kwestie, które należy rozwiązać. Postępując zgodnie z tymi zaleceniami, Monte wdrożyło propozycję, która dzięki starannemu, wyrafinowanemu kunsztowi architektonicznemu przekształciła miasto w bardziej dostępne, inkluzywne i wspierające środowisko.
CHAPEX. Charleroi, Belgia. Projekt: AJDVIV, AgwA
Ta duża struktura jest przykładem tego, jak tereny poprzemysłowe mogą zostać ponownie zintegrowane z krajobrazem miejskim i życiem publicznym. Osiąga się to poprzez wykorzystanie siły nieużywanej struktury i otwartego charakteru projektu. Ta optymistyczna interwencja obejmuje istniejącą lokalizację, identyfikuje nowe możliwości z inteligencją architektoniczną i wykorzystuje bardzo ograniczone zasoby, aby zmaksymalizować miejskie walory. Staje się infrastrukturą gotową du użytkowania
Las miejski. Tbilisi, Gruzja. Projekt: Ruderal
Ten ambitny projekt o powierzchni 700 hektarów ma na celu naprawienie wadliwej strategii plantacji z lat 20. XX wieku, która polegała wyłącznie na sadzeniu sosen. Ta starzejąca się plantacja sosnowa wymarła w znacznym stopniu z powodu szkodników i grzybów, co stwarza zagrożenie pożarowe i zagraża bezpieczeństwu publicznemu. Projekt służy nie tylko jako strategia remediacji, poprzez zwiększanie różnorodności biologicznej i wprowadzanie gatunków autochtonicznych, ale także opracowywanie nowych narzędzi do radzenia sobie z interwencjami ekologicznymi w miastach. Oferuje nową przestrzeń publiczną i las miejski, który pomaga powstrzymać niekontrolowany wzrost obszarów miejskich, zapewniając Tbilisi przyszłościowy, otwarty projekt.
Finaliści w Kategorii Nadmorskiej
Poprawa plaży i przebudowa brzegu portu. Porto do Son, Hiszpania. Projekt: CREUSeCARRASCO, RVR Arquitectos
Ten projekt renaturalizuje nabrzeże, obecnie zajmowane przez zurbanizowany pas, poprzez stworzenie terenu z wydmami, który chroni istniejący park i odbudowuje relację między działalnością portu a obywatelami. Interwencja jest reakcją na zmienne warunki linii frontu i jednocześnie szanuje tożsamość i działalność wioski — solenie, suszenie sieci, budowa statków.
Przebudowa kąpieliska Dún Laoghaire. Dublin, Irlandia. Projekt: Dział architektoniczny DLR, A2 Architects
Projekt rewitalizuje dawno opuszczone obiekty nadmorskie, ponownie łącząc miasto z morzem. Osiągnięto to dzięki ostrożnemu, umiejętnemu wykorzystaniu materiałów, które doceniają energię oceanu, co zaowocowało solidną, społecznie inkluzywną nową drogą do wody dla wszystkich obywateli. Projekt obejmował usunięcie starych, zniszczonych budynków, otwarcie nowych przestrzeni publicznych, które przywracają związek obywateli z morzem.
Ścieżka spacerowa wzdłuż wybrzeża. Palamós, Hiszpania. Projekt: Estudi Martí Franch Arquitectura del Paisatge, Ardevol Consultors Associats
Ta 5-kilometrowa interwencja przybrzeżna jest przykładem doskonałego projektu, zachowania i poprawy krajobrazu wybrzeża, jednocześnie łącząc miasto, pobliskie plaże i park przyrodniczy. Poprzez minimalne interwencje, które maksymalizują wpływ, wykazuje głębokie zrozumienie miejsca. To podejście celebruje wzniosły krajobraz, zmniejsza wpływ użytkownika i zapewnia jego ochronę.
Park Nadmorski. Rímini, Włochy. Projekt: Benedetta Tagliabue - EMBT Architects
Park przekształca dotychczas nieustrukturyzowany, rozczłonkowany brzeg morza w park miejski, płynnie zintegrowany z otoczeniem. Na swojej 6-kilometrowej długości rozpoznaje i obejmuje bujność miasta, zapewniając nową tożsamość i zieloną przestrzeń miejską zarówno turystom, jak i mieszkańcom. Park ten odgrywa kluczową rolę w zmniejszaniu wpływu zmian klimatycznych, jednocześnie łagodząc intensywny wpływ turystyki na charakter miejski i jakość obszaru.
Bulwar plażowy. Delfzijl, Holandia. Projekt: LAOS landscape urbanism
Projekt ponownie połączył centrum miasta Delfzijl z Morzem Wattowym. Ze względu na wzrost poziomu morza i zmiany klimatyczne, zaistniała potrzeba zwiększenia ochrony, co stworzyło wizualną barierę między miastem a morzem. Nowy bulwar rozwiązuje ten problem, łącząc oba i generując nową przestrzeń publiczną za pomocą ulepszeń infrastrukturalnych i odnowy ekologicznej. Prace inżynieryjne zainspirowały projekt, a wynikająca z nich interwencja promuje i poprawia dostęp do morza oraz ułatwia lepsze zrozumienie krajobrazu.
Źródło: The European Prize for Urban Public Space
