Polska i Świat

Marzec 25, 2014

Architektura dla ofiar katastrof naturalnych Shigeru Bana

Dom dla ofiar katastrof z kartonową konstrukcją - Paper Log House w mieście Bhuj w Indiach (2001), autor: Shigeru Ban, fot.: Kartikeya Shodhan
Dom dla ofiar katastrof z kartonową konstrukcją - Paper Log House w mieście Bhuj w Indiach (2001), autor: Shigeru Ban, fot.: Kartikeya Shodhan

Laureat Nagrody Pritzkera 2014 - Shigeru Ban nagrodzony został między innymi za swoje dokonania w sferze pomocy humanitarnej jaką niesie ofiarom katastrof naturalnych. Jest autorem projektów tanich domów, wykonanych głownie z kartonowych tub i lokalnie dostępnych materiałów.

Ogłaszając tegorocznego laureata, Tom Pritzker powiedział: Praca humanitarna Shigery Bana, poświęcona ludziom, których dotknęły skutki katastrof jest przykładem dla nas wszystkich. Innowacyjność jest jest ograniczona tu przez typ budynków i współczucie nie jest tu ograniczone budżetem. Shigeru spowodował, że nasz świat jest lepszym miejscem.

Jury przyznające Nagrodę Pritzkera podkreśliło także dokonania Bana w eksperymentalnym podejściu do materiałów budowlanych jakie wykorzystuje: kartonowych tub, kontenerów. Uwagę zwróciło także innowacyjne wykorzystanie materiałów niekonwencjonalnych, takich jak bambus, tkaniny, papier, kompozyty z recyklingu włókna papieru i tworzyw sztucznych.

 

Przez dwadzieścia lat Shigeru Ban podróżuje w miejsca które ucierpiały w skutek katastrof naturalnych i miejsc zniszczonych przez działalność człowieka, współpracuje z lokalnymi mieszkańcami, wolontariuszami i studentami w celu zaprojektowania i skonstruowania schronisk i budynków wspólnotowych dla ofiar katastrof. Są to obiekty proste ale wygodne, tanie w budowie a także łatwo poddające się recyklingowi.

Tymczasowe domy wielorodzinne z kontenerów, 2011, Onagawa, Miyagi, Japan, autor: Shigeru Ban, fot.: Hiroyuki Hirai

Wnętrze tymczasowego domu wielorodzinnego z kontenerów, 2011, Onagawa, Miyagi, Japan, autor: Shigeru Ban, fot.: Hiroyuki Hirai

Architektura dla ofiar katastrof naturalnych

Praca humanitarna Bana rozpoczęła się w 1994 roku, w związku z konfliktem w Rwandzie, w wyniku którego miliony ludzi znalazło się w tragicznych warunkach życiowych. Ban zaproponował wtedy przez komisarzem ONZ ds. Uchodźstwa zbudowanie schroniska z kartonowych tub. Wyniku prezentacji swojego pomysłu został zatrudniony jako konsultant. Brał również udział w budowaniu domów po trzęsieniu ziemi w 1995 roku w Japonii w Kobe. Wybudował tam również ”Papierowy Kościół” który potem został zdemontowany i wysłany na Tajwan, gdzie został ponownie złożony w 2008 roku. Wybudował także tzw.: Paper Log House dla wietnamskich uchodźców, który składał się ze skrzynek po piwie wypełnionych workami piaskiem i połączonych z kartonowymi ścianami.

Ban współpracuje z ofiarami katastrof, studentami i innymi wolontariuszami, aby wszystkie te humanitarne projekty zrealizować. W 1995 roku założył prywatną organizację o nazwie VAN (Voluntary Architects’ Network). W jej ramach zrealizował do tej pory projekty humanitarne w Japonii, Turcji, Indiach, Sri lance, Chinach, Haiti, Nowej Zelandii, we Włoszech i obecnie na Filipinach.

Projektując schroniska dla ofiara katastrof, Ban bardzo często wykorzystuje kartonowe tuby, jako kolumny, ściany i belki. Jest to materiał lokalnie dostępny, tani, łatwy w transporcie, montażu i demontażu, ponadto może być wodo- i ognioodporny i łatwo poddają się recyclingowi. Sam autor projektów mówi, że jego japońskie wychowanie pomaga mu w oszczędnym gospodarowaniu materiałami.

Paper Log House, 2001, Bhuj, Indie, autor: Shigeru Ban, fot.: Kartikeya Shodhan
Paper Log House, 2001, Bhuj, Indie, autor: Shigeru Ban, fot.: Kartikeya Shodhan
Log House - domy dla ofiar trzęsienia ziemi z kartonowych tub - Kobe, Japonia (1995), autor: Shigeru Ban, fot.: Takanobu Sakuma
Log House - domy dla ofiar trzęsienia ziemi z kartonowych tub - Kobe, Japonia (1995), autor: Shigeru Ban, fot.: Hiroyuki Hirai
Tymczasowy kościół o konstrukcji z kartonowych tub, 1995, Kobe, Japonia, autor: Shigeru Ban, fot.: Hiroyuki Hirai
Tymczasowy kościół o konstrukcji z kartonowych tub, 1995, Kobe, Japonia, autor: Shigeru Ban, fot.: Hiroyuki Hirai
Schronisko dla uchodźców o kontrukcji z kartonowych - Byumba Refugee Camp, Rwanda (1999), autor: Shigeru Ban, fot.: Shigeru Ban Architects
Paper Log House, 2000, Turcja, autor: Shigeru Ban, fot.: Shigeru Ban Architects
Paper Log House, 2000, Turcja, autor: Shigeru Ban, fot.: Shigeru Ban Architects
Kirinda House, 2007, Kirinda, Sri Lanka, autor: Shigeru Ban, fot.: Eresh Weerasuriya
Kirinda House, 2007, Kirinda, Sri Lanka, autor: Shigeru Ban, fot.: Dominic Sansoni
Tymczasowa szkoła podstawa, gdzie elemntem konstrukcyjnym są kartonowe tuby w mieści Chengdu w Chinach, autor: Shigeru Ban, fot.: Li Jun
Tymczasowa szkoła podstawa, gdzie elemntem konstrukcyjnym są kartonowe tuby w mieści Chengdu w Chinach, autor: Shigeru Ban, fot.: Li Jun
Schronisko dla uchodźców o kontrukcji z kartonowych tub - Port-au-Prince, Haiti (2010), autor: Shigeru Ban, fot.: Shigeru Ban Architects
Schronisko dla uchodźców o kontrukcji z kartonowych tub - Port-au-Prince, Haiti (2010), autor: Shigeru Ban, fot.: Shigeru Ban Architects

Tagi: Nagroda Pritzkera Shigeru Ban

Domy jednorodzinne

widok domu od storny skarpy
Projekt obejmuje dwukondygnacyjny dom jednorodzinny z płaskim dachem (zgodnie z MPZP – jednospado...
Październik 21, 2025
Czy architektura może być czymś więcej niż formą? Czy może stać się doświadczeniem — chwilą, któr...
Wrzesień 11, 2025

Wasze realizacje

Wilanów od lat przyciąga tych, którzy szukają balansu pomiędzy rytmem miasta a spokojem przedmieś...
Październik 15, 2025
Bardzo wytrymałe na obciążenia półki na wymiar bez widocznych wsporników. Nr projektu 3669 https...
Sierpień 22, 2025

Materiały budowlane

Miejskie kosze na śmieci to element małej architektury, którego zwykle nie zauważasz – dopóki go...
Listopad 26, 2025
Źródło: pixabay.com
Nowoczesne kominy muszą być bezpieczne i trwałe. Producenci muszą zadbać również o ich odporność...
Listopad 25, 2025

Konkursy

Inwestycja, której budżet planowany jest na ok. 50 milionów złotych, ma stanowić odpowiedź na potrzebę utworzenia w mieście nowoczesnej, wielofunkcyjnej przestrzeni, łączącej funkcje kulturalne, ed...
Grudzień 1, 2025
Wrocław| źródło: Pixabay
Celem konkursu jest uzyskanie najlepszej koncepcji, która w sposób atrakcyjny urbanistycznie i architektonicznie wpisze się w otaczający krajobraz oraz spełni wymogi energooszczędności budynku oraz...
Grudzień 1, 2025