Diébédo Francis Kéré laureatem Pritzker Architecture Prize 2022
Diébédo Francis Kéré, architekt, pedagog i działacz społeczny został laureatem Pritzker Architecture Prize w roku 2022 - ogłosił Tom Pritzker, Prezes Fundacji Hyatt, która sponsoruje nagrodę uznawaną na całym świecie za najwyższe wyróżnienie w dziedzinie architektury.
Francis Kéré jest pionierem architektury zrównoważonej w stosunku do ziemi i jej mieszkańców - na terenach o skrajnym niedoborze zasobów. Jest w równym stopniu architektem i sługą, poprawiając życie i doświadczenia niezliczonych obywateli w regionie świata, który czasami jest zapomniany - komentuje Pritzker. Poprzez budynki, które pokazują piękno, skromność, śmiałość i inwencję, a także poprzez integralność jego architektury i gestu, Kéré z wdziękiem podtrzymuje misję tej nagrody.
Mam nadzieję, że uda mi się zmienić paradygmat, zachęcić ludzi do marzeń i podejmowania ryzyka. To nie dlatego, że jesteś bogaty, powinieneś marnować materiały. To nie dlatego, że jesteś biedny, nie powinieneś starać się tworzyć jakości - mówi Kéré. Każdy zasługuje na jakość, każdy zasługuje na luksus i każdy zasługuje na komfort. Jesteśmy ze sobą powiązani, a problemy związane z klimatem, demokracją i niedoborami dotyczą nas wszystkich.
Architektura Francis Kéré
Urodzony w Gando, w Burkina Faso, a mieszkający w Berlinie, w Niemczech, architekt znany jako Francis Kéré wzmacnia i przekształca społeczności poprzez proces tworzenia architektury. Pracuje w krajach marginalizowanych, obciążonych ograniczeniami i przeciwnościami losu, gdzie architektura i infrastruktura są nieobecne. Buduje współczesne instytucje szkolne, obiekty służby zdrowia, budynki mieszkalne dla profesjonalistów, budynki użyteczności publicznej i przestrzenie publiczne, często na terenach, gdzie zasoby są kruche, a wspólnota jest niezbędna, przy czym ekspresja jego prac przekracza wartość samego budynku.
Wiele z dzieł Kérégo znajduje się w Afryce, w takich krajach jak Republika Beninu, Burkino Faso, Mali, Togo, Kenia, Mozambik, Togo i Sudan. Pawilony i instalacje powstały w Danii, Niemczech, Włoszech, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Do znaczących dzieł należą również Xylem w Tippet Rise Art Centre (2019, Montana, Stany Zjednoczone), Léo Doctors' Housing (2019, Léo, Burkina Faso), Lycée Schorge Secondary School (2016, Koudougou, Burkina Faso), Park Narodowy Mali (2010, Bamako, Mali) i Opera Village (Faza I, 2010, Laongo, Burkina Faso).
W 1998 r. Kéré założył Fundację Kéré, aby służyć mieszkańcom Gando poprzez opracowywanie projektów, współpracę i zbieranie funduszy, a w 2005 r. w Berlinie założył Kéré Architecture. Kéré jest 51. laureatem nagrody Pritzkera w dziedzinie architektury i posiada podwójne obywatelstwo - Burkina Faso i Niemiec.
Biografia Diébédo Francis Kéré
Francis Kéré (ur. Diébédo Francis Kéré, 1965) urodził się w Burkina Faso - jednym z najgorzej wykształconych i najuboższych narodów świata, kraju pozbawionym czystej wody pitnej, elektryczności i infrastruktury, nie mówiąc już o architekturze.
Dorastałem w społeczności, gdzie nie było przedszkola, ale gdzie społeczność była twoją rodziną. Wszyscy się o ciebie troszczyli, a cała wioska była twoim placem zabaw. Moje dni były wypełnione zdobywaniem jedzenia i wody, ale także po prostu byciem razem, rozmowami, budowaniem domów. Pamiętam pokój, w którym moja babcia siedziała i opowiadała historie przy słabym świetle, podczas gdy my tuliliśmy się do siebie, a jej głos wewnątrz pokoju zamykał nas, wzywając do zbliżenia się i stworzenia bezpiecznego miejsca. To było moje pierwsze poczucie architektury.
W 1985 r. wyruszył do Berlina na stypendium zawodowe dla stolarzy, gdzie w dzień uczył się robić dachy i meble, a w nocy uczęszczał na zajęcia w szkole średniej. W 1995 r. otrzymał stypendium na Technische Universität Berlin (Berlin, Niemcy), który ukończył w 2004 r. z tytułem magistra architektury.
Obecnie jest profesorem wizytującym w Harvard University Graduate School of Design (Massachusetts, Stany Zjednoczone), Yale School of Architecture (Connecticut, Stany Zjednoczone), a od roku 2012 pełni funkcję profesora inauguracyjnego Katedry Projektowania Architektonicznego i Profesury Partycypacyjnej na Technische Universität München (Monachium, Niemcy).
Jego praca wykracza poza budynki szkolne w krajach afrykańskich i obejmuje tymczasowe i stałe konstrukcje w Danii, Niemczech, Włoszech, Szwajcarii, Wielkiej Brytanii i Stanach Zjednoczonych. Dwa historyczne budynki parlamentu - Zgromadzenie Narodowe Burkina Faso (Wagadugu, Burkina Faso) i Zgromadzenie Narodowe Beninu (Porto-Novo, Republika Beninu) - zostały oddane do użytku, a ten ostatni jest obecnie w budowie.
Wśród nagród jakie otrzymał, wymienić można Cité de l'Architecture et du Patrimoine's Global Award for Sustainable Architecture (2009), BSI Swiss Architectural Award (2010); Global Holcim Awards Gold (2012, Zurych, Szwajcaria), Schelling Architecture Award (2014); Arnold W Brunner Memorial Prize in Architecture przyznawaną przez American Academy of Arts & Letters (2017) oraz Thomas Jefferson Foundation Medal in Architecture (2021).
Praca Diébédo Francis Kéré
Wpływ jego pracy w szkołach podstawowych i średnich stał się katalizatorem powstania wielu instytucji, z których każda wykazuje wrażliwość na środowisko bioklimatyczne i zrównoważony rozwój charakterystyczny dla danego miejsca i ma wpływ na wiele pokoleń. Startup Lions Campus (2021, Turkana, Kenia), kampus technologii informacyjnych i komunikacyjnych, wykorzystuje lokalny kamień z kamieniołomu i wieże do pasywnego chłodzenia, aby zminimalizować klimatyzację wymaganą do ochrony sprzętu technologicznego.
Z kolei Burkina Institute of Technology (faza I, 2020, Koudougou, Burkina Faso) składa się z chłodzących ścian z gliny, które zostały odlane na miejscu, aby przyspieszyć proces budowy. Zwisające eukaliptusy, uważane za nieefektywne ze względu na ich minimalne właściwości zacieniające i wyczerpywanie składników odżywczych z gleby, zostały wykorzystane do pokrycia skośnych dachów z blachy falistej, które chronią budynek podczas krótkiej pory deszczowej w tym kraju, a woda deszczowa jest zbierana pod ziemią w celu nawadniania plantacji mango znajdujących się na terenie budynku.
W 1985 r. ponownie wyruszył w świat, tym razem znacznie dalej od domu, udając się do Berlina na stypendium zawodowe dla stolarzy, gdzie w dzień uczył się robić dachy i meble, a w nocy uczęszczał na zajęcia w szkole średniej. W 1995 r. otrzymał stypendium na Technische Universität Berlin (Berlin, Niemcy), który ukończył w 2004 r. z tytułem magistra architektury.
