Zagadnienia prawne

Styczeń 23, 2012

Zasady obliczania terminu przy umowach

Czyli kiedy według Kodeksu Cywilnego upływa termin realizacji umowy.

Termin oznaczony w dniach

Jeżeli ustawa, orzeczenie sądu lub decyzja innego organu państwowego albo czynność prawna oznacza termin nie określając sposobu jego obliczania, na potrzeby realizacji umowy o wykonanie projektu budowlanego przyjmuje się, że termin oznaczony w dniach kończy się z upływem ostatniego dnia. Jeżeli początkiem terminu oznaczonego w dniach jest pewne zdarzenie, nie uwzględnia się przy obliczaniu terminu dnia, w którym to zdarzenie nastąpiło. Jednakże w wyroku z dnia 23 sierpnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 669/99 Sąd Najwyższy uznał, iż przy oznaczeniu czasu trwania umowy zlecenia przez wskazanie daty kalendarzowej jej zakończenia, wyżej wskazana zasada nie ma zastosowania.

Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach

Termin oznaczony w tygodniach, miesiącach lub latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. I tak przykładowo termin 6-miesięczny, którego bieg rozpoczął się w dniu 1 stycznia 2011 roku, kończy się w dniu 1 lipca 2012 roku. (por. Wyrok Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 20 listopada 2002 roku, sygn. akt V CKN 1313/2000).

 

  • Jeżeli termin jest oznaczony na początek, środek lub koniec miesiąca, rozumie się przez to pierwszy, piętnasty lub ostatni dzień miesiąca.
  • Termin półmiesięczny jest równy piętnastu dniom.
  • Jeżeli termin jest oznaczony w miesiącach lub latach, a ciągłość terminu nie jest wymagana, miesiąc liczy się za dni trzydzieści, a rok za dni trzysta sześćdziesiąt pięć.

Termin a dzień wolny od pracy

Jeżeli koniec terminu do wykonania czynności przypada na dzień uznany ustawowo za wolny od pracy, termin upływa dnia następnego. Uchwałą Składu Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego - Izba Cywilna z dnia 27 kwietnia 2003 roku, sygn. akt III CZP 8/2003 przesądzono, iż „Sobota nie jest dniem uznanym ustawowo za wolny od pracy w rozumieniu art. 115 kc w związku z art. 165 § 1 kpc.”

Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 roku o dniach wolnych od pracy określa, że dniami wolnymi od pracy są dni:

 

  • 1 stycznia - Nowy Rok,
  • 6 stycznia - Święto Trzech Króli, pierwszy dzień Wielkiej Nocy,
  • drugi dzień Wielkiej Nocy,
  • 1 maja - Święto Państwowe,
  • 3 maja - Święto Narodowe Trzeciego Maja,
  • pierwszy dzień Zielonych Świątek,
  • dzień Bożego Ciała,
  • 15 sierpnia - Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny,
  • 1 listopada - Wszystkich Świętych,
  • 11 listopada - Narodowe Święto Niepodległości,
  • 25 grudnia - pierwszy dzień Bożego Narodzenia,
  • 26 grudnia - drugi dzień Bożego Narodzenia oraz niedziele.

Oznaczony termin i warunek zawieszający

Jeżeli skutki czynności prawnej mają powstać w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku zawieszającym. Nieważne jest jednak postanowienie umowy uzależniające termin zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy przez wykonawcę od uzyskania wynagrodzenia od inwestora. (por. wyrok z dnia 17 lipca 2007 roku, sygn. akt I ACa 817/2006 Sądu Apelacyjnego w Warszawie).

Oznacza to, iż wykonawca nie może w umowie z podwykonawcą zawrzeć postanowienia, w myśl którego uzależniałby wypłatę wynagrodzenia podwykonawcy od uiszczenia wynagrodzenia przez inwestora. Taką tezę postawił Sąd Apelacyjny, w której wskazał, iż takie postanowienia są bezwzględnie nieważne. Oznacza to, że wykonawca i podwykonawca muszą określić w umowie konkretną datę zapłaty wynagrodzenia podwykonawcy, może to być data o wiele późniejsza np. od daty uiszczenia wynagrodzenia przez inwestora, wszystko zależy od woli stron podpisujących umowę. Nie można natomiast umówić się co do terminu zapłaty w ten sposób, że przykładowo w umowie pojawia się zapis „Wynagrodzenie będzie wypłacone podwykonawcy po uiszczeniu wynagrodzenia przez inwestora”.

Jeżeli skutki czynności prawnej mają ustać w oznaczonym terminie, stosuje się odpowiednio przepisy o warunku rozwiązującym. Zgodnie z art. 89 Kodeksu cywilnego „Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, powstanie lub ustanie skutków czynności prawnej można uzależnić od zdarzenia przyszłego i niepewnego (warunek).” Warunek rozwiązujący polega na tym, że skutki czynności prawnej ustają, gdy nastąpi określone zdarzenie przyszłe i niepewne.

Przykładowo zamawiający projekt budowlany zobowiązany jest do zapłacenia należności za odebrany projekt w terminie określonym na fakturze sporządzonej przez wykonawcę. Bieg terminu do zapłaty rozpoczyna się następnego dnia po dniu otrzymania faktury i trwa do ostatniego dnia oznaczonego na tej fakturze. Do obliczenia stawki odsetek za każdy dzień zwłoki przyjmuje się - zgodnie z art. 114 kc - że rok ma 365 dni. (por. wyrok Sądu Apelacyjnego z dnia 13 lipca 1994 r. I ACr 533/94).

Autorzy:
Marta Kozak-Janik

Tagi: aspekty prawne architektura kodeks cywilny

Konkursy

fot. Michał Łuczak
Do udziału w nim zachęcamy grupy działające w polu architektury wnętrz w konsorcjum z osobami artystycznymi. Jeśli wasz zespół specjalizuje się w architekturze wnętrz, zaproście do współpracy artys...
Kwiecień 28, 2025
Archiwum Państwowe w Piotrkowie Trybunalskim we współpracy z A2P2 architecture & planning ogłosiło konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej wraz z zagospodarowaniem terenu dla inwestycji...
Kwiecień 26, 2025

Wasze projekty

Saneccy Architektura x Krajobraz, fot. Rafał Barnaś
Podstawowym wyzwaniem projektowym było zlokalizowanie dużej sceny pozwalającej na organizację wyd...
Marzec 25, 2025
Koncepcja multifunkcyjnego kompleksu, obejmującego 5 budynków wielorodzinnych o zróżnicowanej wys...
Luty 3, 2025

Wasze realizacje

Projekt elewacji, PZT.
Styczeń 23, 2025
sypialnia
Mieszkanie na młodych rodziców w Krakowie. Projekt wnętrza: arch. Kaja Warycha / Avocado Conce...
Styczeń 9, 2025

Wydarzenia

Rozproszenie – tak brzmi hasło tegorocznej edycji festiwalu GDD.
Kwiecień 28, 2025
A multi-residency programme exploring forgotten industrial heritage sites in Romania as places fo...
Kwiecień 7, 2025
W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies. Kontynuując przeglądanie strony, wyrażasz zgodę na używanie przez nas plików cookies. Dowiedz się więcej tutaj. ×