Szkoły według Francisa Kéré

Chociaż Kéré obecnie mieszka daleko od Burkina Faso, jego myśli nigdy nie odbiegały od ojczyzny. Zdając sobie sprawę z odpowiedzialności, jaką niesie ze sobą przywilej uzyskania wykształcenia, w 1998 r. założył fundację "Schulbausteine für Gando e.V.", co można przetłumaczyć jako "Szkolne klocki dla Gando", później przemianowaną na Fundację Kéré e.V., aby zbierać fundusze i bronić praw dziecka do komfortowej edukacji.

Sukces Szkoły Podstawowej Gando przyniósł architektowi nagrodę Aga Khan Award for Architecture w 2004 roku i stał się katalizatorem do założenia w 2005 roku w Berlinie swojej pracowni architektonicznej Kéré Architecture. Wkrótce powstały kolejne szkoły podstawowe, średnie, policealne i medyczne w Burkina Faso, Kenii, Mozambiku i Ugandzie. Prace budowlane prowadzone przez Kéré w Afryce przyniosły wymierne rezultaty, nie tylko w postaci edukacji szkolnej dla dzieci i opieki medycznej dla osób chorych, ale także poprzez stworzenie możliwości zawodowych i rozwijanie umiejętności zawodowych u dorosłych, co przyczyniło się do stabilizacji przyszłości całych społeczności.

Szkoła Podstawowa Gando (2001, Gando, Burkina Faso)

Szkoła Podstawowa Gando, pierwszy budynek Francis Kéré został zbudowany przez i dla mieszkańców Gando. Mieszkańcy zaoferowali swój wkład, pracę i zasoby od momentu powstania koncepcji do jej ukończenia, wykonując ręcznie niemal każdą część szkoły, kierując się pomysłowymi formami lokalnych materiałów i nowoczesną inżynierią architekta.

Szkoła Podstawowa Gando była pierwszym rezultatem i beneficjentem Fundacji Kéré e.V. (założonej w 1998 roku). i stanowi inauguracyjne dzieło architekta. Jego ideologią jest budowanie źródełka z i dla społeczności, które społeczności, aby zaspokoić podstawowe potrzeby i zniwelować nierówności społeczne. Jego orędownictwo na rzecz prawa dziecka do wygodnej klasy wynika z jego własnych doświadczeń, gdy siedział w zatłoczonych, dusznych pomieszczeniach, które były słabo wentylowane i oświetlone. Tutaj miejscowa glina została wzmocniona cementem, aby stworzyć cegły o wysokiej o dużej masie termicznej, która zatrzymuje chłodniejsze powietrze wewnątrz, pozwalając jednocześnie na ucieczkę ciepła przez ceglany sufit i szeroki, zwisający, podwyższony dach, co zapewniało wentylację bez mechanicznej interwencji klimatyzacji. Do wykonania mebli w klasach zawsze wykorzystuje się pozostałości materiałów budowlanych. Realizacja tego projektu projektu sprawiła, że liczba uczniów szkoły wzrosła prawie sześciokrotnie - ze 120 do 700 osób. Katalizatorem dla projektu stały się mieszkania dla nauczycieli (2004 r., Gando, Burkina Faso), rozbudowa (2008 r., Gando, Burkina Faso), i biblioteki (2010, Gando, Burkina Faso).

Szkoła Podstawowa Gando,fot.: Erik-Jan Owerkerk

Szkoła Podstawowa Gando,fot.: Erik-Jan Owerkerk

Szkoła Podstawowa Gando,fot.: Erik-Jan Owerkerk

Szkoła Podstawowa Gando,fot.: Erik-Jan Owerkerk

Szkoła średnia mieście Koudougou (2016, Koudougou, Burkina Faso)

Położona w jednym z bardziej zaludnionych miast Burkina Faso, Koudougou, szkoła średnia Lycée Schorge stanowi lokalny punkt orientacyjny ze względu na swoje walory estetyczne. Dziewięć budynków modułowych rozmieszczono promieniście, tworząc centralny pierścień elastycznej przestrzeni społecznej, w której odbywają się przedstawienia, uroczystości i spotkania. Do budowy modułów użyto miejscowego kamienia laterytowego, który charakteryzuje się wysoką masą termiczną i został uformowany w cegły. Oddzielny i zwisający dach z blachy falistej chroni materiały zewnętrzne przed deszczem, a jednocześnie osłania mieszkańców budynku przed żywiołami. Od wewnątrz, sklepione sufity z białego perforowanego tynku rozprowadzają korzystne oświetlenie przy bezpośrednim nasłonecznieniu, podczas gdy ciepło ucieka przez wieże wiatrowe. Na obrzeżach pionowe drewno eukaliptusowe tworzy granicę, oferując zacienione przestrzenie pośrednie dla uczniów i nauczycieli.

Szkoł średnia Lycée Schorge, fot.: Iwan Baan

Szkoł średnia Lycée Schorge, fot.: Iwan Baan

Szkoł średnia Lycée Schorge, fot.: Iwan Baan

Szkoł średnia Lycée Schorge, fot.: Iwan Baan

Przedszkole i szkoła podstawowa Benga Riverside (2018)

Szkoła Benga Riverside jest położona u zbiegu rzek Revúboé i Zambezi. Kampus mieści przedszkole i szkołę podstawową, a jego układ został zaprojektowany tak, by dać schronienie fizycznie i w psychiczne  jego młodym mieszkańcom. Biura administracyjne znajdują się przy wejściu, a sale lekcyjne dalej z tyłu. Ściany są ozdobione małymi, powtarzającymi się pustymi przestrzeniami, dzięki czemu światło i przejrzystość wzbudzają w uczniach poczucie zaufania. W przyszłości powstanie tu szkoła średnia.

Szkoła Benga Riverside, fot. Francis Kéré

Szkoła Benga Riverside, fot. Francis Kéré

Burkina Institute of Technology (2020, Koudougou, Burkina Faso)

Burkina Institute of Technology powstał w wyniku sukcesu szkoły średniej Lycée Schorge, oferując nie tylko rozbudowę kampusu, ale także możliwości kształcenia na poziomie policealnym. Zaprojektowano go z wykorzystaniem systemu powtarzających się modułów, mieszczących sale lekcyjne i funkcje pomocnicze, ustawionych prostopadle do prostokątnego dziedzińca. Ortogonalne rozmieszczenie modułów pozwala na stopniową rozbudowę kampusu w zależności od jego potrzeb oraz na przepływ powietrza przez centralną pustkę, tworząc przestrzeń, w której studenci mogą się zrelaksować i współdziałać. Obiekt składa się ze ścian z gliny chłodniczej, które zostały odlane na miejscu, aby przyspieszyć proces budowy. Zwisające eukaliptusy, uważane za nieefektywne ze względu na ich minimalne właściwości zacieniające i wyczerpywanie składników odżywczych z gleby, zostały wykorzystane do pokrycia skośnych dachów z blachy falistej, które chronią budynek podczas krótkiej pory deszczowej w kraju. Woda deszczowa jest zbierana pod ziemią i służy do nawadniania plantacji mango znajdujących się na terenie obiektu.

Instytut Technologii w Burkini, fot.: Francis Kéré

Instytut Technologii w Burkini, fot.: Francis Kéré

Instytut Technologii w Burkini, fot.: Francis Kéré

Startup Lions Campus (2021, Turkana County, Kenya)

Startup Lions Campus odpowiada na zapotrzebowanie na lokalną, policealną edukację i szkolenia zawodowe. Budynek czerpie inspirację ze strzelistych kopców budowanych przez kolonie termitów w tym regionie. Wieża wentylacyjna tworzy efekt komina, aby naturalnie chłodzić główne pomieszczenia robocze poprzez wyciąganie ciepłego powietrza w górę, podczas gdy świeże powietrze jest wprowadzane przez specjalnie zaprojektowane nisko położone otwory. Budynek, położony na zboczu i otoczony dużymi, zacieniającymi drzewami, stał się rozpoznawalnym punktem w regionie. Szkoła została zbudowana z lokalnego kamienia z kamieniołomów, aby stworzyć komfortowe warunki do gromadzenia się wewnątrz i na zewnątrz oraz zminimalizować zużycie klimatyzacji.

Startup Lions Campus, fot.: Francis Kéré

Startup Lions Campus, fot.: Francis Kéré

Startup Lions Campus, fot.: Francis Kéré